Η άμεση αξιολόγηση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας στα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας εισήλθε σε νέα εποχή, μέσω της εφαρμογής ενός ψηφιακού εργαλείου που τέθηκε σε λειτουργία από τις 14 Ιουλίου.
Πρόκειται για μια καινοτόμα πρωτοβουλία που επιτρέπει τη συστηματική καταγραφή της εμπειρίας των ασθενών, προσφέροντας σημαντικά δεδομένα για τη χάραξη στοχευμένων πολιτικών βελτίωσης στη δημόσια υγεία.
Σε διάστημα λίγο μεγαλύτερο του ενός μήνα, αποστάλθηκαν πάνω από 32.000 SMS σε ασθενείς που νοσηλεύτηκαν στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, με το 25% να απαντάει ενεργά στο αποσταλμένο ερωτηματολόγιο. Αυτή η ανταπόκριση αναδεικνύει τη βαρύτητα που δίνουν οι πολίτες στην ποιότητα της περίθαλψης που λαμβάνουν, καθώς και τη διάθεσή τους να συνεισφέρουν στη βελτίωσή της.
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της διαδικασίας, οι ασθενείς εκφράζουν υψηλά ποσοστά ικανοποίησης – ειδικά σε ό,τι αφορά την επαρκή στελέχωση με ιατρικό προσωπικό, αφού το 92% δήλωσε ότι έλαβε φροντίδα από τις κατάλληλες ειδικότητες.
Θετική είναι, επίσης, η εικόνα για την ευγένεια και τον σεβασμό από το προσωπικό και για την παροχή σαφών οδηγιών πριν το εξιτήριο. Παράλληλα, χαμηλότερες βαθμολογίες εντοπίζονται στην επαρκή στελέχωση του νοσηλευτικού προσωπικού, στην καθαριότητα, στην ποιότητα της σίτισης και στην ψυχολογική υποστήριξη, τομείς που αναδεικνύονται ως κύρια πεδία παρέμβασης το επόμενο διάστημα.
Η μέχρι τώρα ανταπόκριση αποτιμάται ως εξαιρετικά ενθαρρυντική και αναμένουμε αύξηση των συμπληρωμένων ερωτηματολογίων το επόμενο διάστημα*, σχολιάζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Γενική Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Λίλιαν Βιλδιρίδη. Η ίδια προτρέπει όλους τους νοσηλευθέντες να αφιερώσουν λίγα λεπτά για να απαντήσουν στο ερωτηματολόγιο που αποστέλλεται πέντε ημέρες μετά το εξιτήριό τους, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συλλογής αξιόπιστων στοιχείων.
Η αρχιτεκτονική της αξιολόγησης και τα πρώτα ευρήματα
Το νέο σύστημα αξιολόγησης βασίζεται σε διεθνή πρότυπα και συγκεκριμένα σε Patient Reported Experience Measures (PREMs), προσφέροντας ένα απλό στη χρήση, αλλά ουσιαστικό εργαλείο μέτρησης της εμπειρίας νοσηλείας.
Μέσω 35 κλειστού τύπου ερωτήσεων, διερευνώνται βασικοί τομείς όπως η πρόσβαση στις υπηρεσίες, η ποιότητα οργάνωσης και διαχείρισης της φροντίδας, η ενημέρωση και η αλληλεπίδραση με το προσωπικό, καθώς και η ψυχολογική υποστήριξη.
Η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών αξιολόγησε θετικά την επαρκή παρουσία ιατρικού προσωπικού στα νοσοκομεία, με το 92% να επισημαίνει ότι καλύφθηκαν πλήρως οι ανάγκες τους από εξειδικευμένους γιατρούς. Επιπλέον, ψηλά αξιολογείται η ομαλή συνεργασία μεταξύ τμημάτων, η καταγραφή και διαχείριση του ιατρικού ιστορικού, η ενημέρωση για επιπλοκές και η σαφής καθοδήγηση μετά το εξιτήριο (με το 90% των νοσηλευθέντων να λαμβάνει κατανοητές οδηγίες).
Τα σημεία που χρειάζονται βελτίωση
Παρά τις θετικές αξιολογήσεις, έχουν ήδη αρχίσει να αναδεικνύονται συγκεκριμένα προβλήματα, σύμφωνα με τις απαντήσεις των ασθενών. Η αριθμητική επάρκεια του νοσηλευτικού προσωπικού κατατάσσεται σε χαμηλότερα επίπεδα, γεγονός που επηρεάζει συνολικά την εμπειρία νοσηλείας. Ανάλογα χαμηλά ποσοστά παρουσιάζουν η καθαριότητα των θαλάμων και των κοινόχρηστων χώρων των νοσοκομείων, η ποιότητα της σίτισης και η παροχή ψυχολογικής υποστήριξης σε δύσκολες στιγμές για τους ασθενείς.
Επιπλέον, διαπιστώνεται έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τις δυνατές αλλαγές στον τρόπο ζωής, τις κοινωνικές παροχές ή τα προγράμματα κατ’ οίκον φροντίδας, όπως επίσης και σχετικά με τη λειτουργία των Γραφείων Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας. Το Υπουργείο Υγείας ήδη σχεδιάζει συγκεκριμένες δράσεις σε αυτούς τους τομείς, ώστε να ενισχυθεί συνολικά η ποιότητα και το εύρος των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Στρατηγική αξιοποίησης των δεδομένων και επόμενα βήματα
Τα δεδομένα που συλλέγονται μέσω της διαδικασίας αξιολόγησης – μέχρι σήμερα από 95 νοσοκομεία και 504 κλινικές σε όλη τη χώρα – αποτελούν κρίσιμο εργαλείο τόσο για τη διαπίστωση των υφιστάμενων συνθηκών, όσο και για τον σχεδιασμό πολιτικών με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών.
Η περαιτέρω ανάλυση θα επιτρέψει τη στοχευμένη παρέμβαση όχι μόνο στο επίπεδο μεμονωμένων κλινικών, αλλά και στη σύγκριση των νοσοκομείων αστικών και περιφερειακών περιοχών.
Σε επόμενο στάδιο, η διαδικασία θα επεκταθεί σε ειδικά τμήματα, όπως τα ογκολογικά νοσοκομεία και τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, με σκοπό να αναλυθεί η ικανοποίηση του ασθενή ανά εξειδικευμένο τομέα. Στόχος του Υπουργείου Υγείας είναι να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη εικόνα για τις συνθήκες νοσηλείας στα δημόσια νοσοκομεία, με διαρκή ανατροφοδότηση από τους ίδιους τους πολίτες, ως βάση για στοχευμένη βελτίωση της ποιότητας και της ασφάλειας των υπηρεσιών υγείας.