Κλιματισμός σε 22 παλιούς συρμούς μετρό και ηλεκτρικού που... βράζουν

Ζεσταίνουν τις μηχανές για την αναβάθμιση 12 συρμών του μετρό και ακόμη 10 του ηλεκτρικού οι Σταθερές Συγκοινωνίες. Στην κορύφωση ενός ακόμη καλοκαιριού, που υπό συνθήκες καύσωνα τα μέσα σταθερής τροχιάς είναι σαν καμίνια που βράζουν, μπαίνει στην εκκίνηση η σύνταξη των προδιαγραφών, ώστε να στρωθεί το έδαφος για τον δεύτερο κύκλο ανάταξης γερασμένων συρμών.

Σε αναμονή, τον Φεβρουάριο του 2026, για το πρώτο λειτουργικό τρένο από τα συνολικά 14 της Γραμμής 1, κυκλοφορίας μεταξύ 1983-1985, στα οποία γίνεται ολικό «λίφτινγκ» από την ισπανική CAF, η ΣΤΑΣΥ δρομολογεί μια νέα «διπλή» αναβάθμιση. Ο υφιστάμενος στόλος των τριών γραμμών του μετρό, που αριθμούν 80 ενεργούς συρμούς, βρίσκεται υπό διαρκή πίεση και χωρίς τις απαραίτητες εφεδρείες για να βγει το πλήρες πρόγραμμα των δρομολογίων. 

Δεδομένου ότι μία νέα προμήθεια είναι ορατή στο τέλος της δεκαετίας, η ανάταξη παλιότερων συρμών αναμένεται να δώσει ανάσα στο δίκτυο. Σε αυτή την κατεύθυνση, η ΣΤΑ.ΣΥ. προχωρά στην ανάθεση σύμβασης για τη σύνταξη των τεχνικών προδιαγραφών αναβάθμισης 12 συρμών της σειράς 1 του μετρό και 10 συρμών της 10^ης παραλαβής του ηλεκτρικού. 

Η χρηματοδότηση αναμένεται να προέλθει από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, που ανακοινώθηκε πρόσφατα, στον σχεδιασμό του οποίου έχουν προβλεφθεί 350 εκατ. ευρώ επενδύσεων στα μέσα σταθερής τροχιάς. Το σχέδιο αναμένεται να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως το τέλος του έτους και ο ορίζοντας ολοκλήρωσης του ταμείου είναι το 2032. 

Παράταση χρόνου ζωής 

Οι συρμοί της σειράς 1 έκαναν το ντεμπούτο τους πριν 25 χρόνια μαζί με το μετρό της Αθήνας, πλησιάζοντας σήμερα στο προσδόκιμο ζωής τους. Πρόκειται για μια γενιά συνολικά 28 συρμών, εκ των οποίων 4 έχουν αποστρατευθεί λόγω αδυναμίας ανάταξης, ενώ ακόμη 4 έχουν μετακινηθεί στη γραμμή Πειραιάς – Κηφισιά. Αυτοί εκ κατασκευής δεν διαθέτουν κλιματισμό, με αποτέλεσμα τα τελευταία τέσσερα καλοκαίρια, ειδικά κατά τις ώρες αιχμής, να είναι αβίωτοι. 

Μάλιστα, εχθές, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης δεσμεύτηκε ότι αυτό θα είναι το τελευταίο καλοκαίρι που οι επιβάτες βιώνουν αυτές τις συνθήκες. Πρόκειται για έναν υπερφιλόδοξο στόχο, αν αναλογιστούμε ότι ο διαγωνισμός για την αναβάθμιση των συρμών της Γραμμής 1 ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2021 και αντί για τους αρχικούς 35 μήνες, θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2027.

Δεδομένου πάντως ότι η εγκατάσταση συστήματος κλιματισμού είναι μια δύσκολη υπόθεση, ειδικά όταν οι πόροι είναι περιορισμένοι, από το σύνολο των 24 συρμών θα ανακαινιστούν οι μισοί, παράλληλα με επέκταση του ωφέλιμου χρόνου τους κατά 20 χρόνια. Σημειώνεται ότι η ΣΤΑ.ΣΥ. είχε προσδιορίσει το κόστος εγκατάστασης σε 265.000-275.000 ευρώ ανά όχημα. 

Για αυτό, ο ανάδοχος της σύμβασης θα αναλάβει σε διάστημα 5 μηνών και πάντως ως τα ερχόμενα Χριστούγεννα, να έχει συντάξει τις απαραίτητες προδιαγραφές για την εγκατάσταση συστήματος κλιματισμού στον χώρο επιβατών και αντικατάσταση αυτού στον θάλαμο οδήγησης, την αναβάθμιση ή αντικατάσταση παρωχημένων συστημάτων και εξοπλισμού, αλλά και την προσθήκη εργαλείων για τη βελτίωση της ασφάλειας και της ποιότητας μετακίνησης.

Θα τοποθετηθούν κλειστό σύστημα τηλεόρασης, πινακίδες και οθόνες ενημέρωσης, καθώς και μονάδα καταγραφής συμβάντων. Θα αντικατασταθούν το σύστημα έλξης και ο εξοπλισμός των θυρών, θα αναβαθμιστεί ο φωτισμός και θα ανακαινιστεί η τράπεζα οδήγησης (όργανα, προσόψεις, διακόπτες, κουμπιά).

Ολική ανάταξη για τον ηλεκτρικό

Όσο για τους 10 συρμούς της Γραμμής 1, που βαίνουν επίσης προς ανακαίνιση, δημιουργώντας μαζί με τους 14 που αναβαθμίζονται αυτή την περίοδο μια μαγιά 24 «ανανεωμένων» συρμών, αυτοί κυκλοφόρησαν μεταξύ 1993-1995, άρα έχουν ξεπεράσει τα 30 έτη. Στόχος είναι η ολική ανάταξη του στόλου της Γραμμής 1 ως το τέλος του 2027.

Και σε αυτή την περίπτωση θα αντικατασταθούν ή αναβαθμιστούν τα παρωχημένα συστήματα και ο παλιός εξοπλισμός, θα βελτιωθεί η λειτουργίας και συντήρηση του συρμού καθώς και η γενική επισκευή του παραμένοντος εξοπλισμού.

Λαμβάνοντας υπόψιν και το κόστος για την ανακαίνιση των 14 συρμών του ηλεκτρικού, που έχει φτάσει στα 71,7 εκατ. ευρώ, καθώς πρόσφατα υπεγράφη αναθεωρημένη σύμβαση με τη CAF με επιπλέον τίμημα 6,22 εκατ. ευρώ, ο ανάδοχος θα προσδιορίσει και τον προϋπολογισμό του έργου. Η αμοιβή του θα ανέλθει σε έως 37.200 ευρώ (με ΦΠΑ). 

Στόχος για 28 επιπλέον συρμούς στο μετρό

Τα τελευταία χρόνια, έχει καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια από το προσωπικό της ΣΤΑ.ΣΥ. για να ξαναμπούν σε τροχιά συρμοί που έμεναν εκτός δρομολογίων, προκειμένου να στηρίξουν το καθημερινό πρόγραμμα. Στη Γραμμή 3 που είναι και η πλέον επιβαρυμένη, λόγω των έξι επιπλέον σταθμών της επέκτασης προς Πειραιά, αλλά και του φόρτου του αεροδρομίου, από το 2019 έχουν προστεθεί επτά συρμοί φτάνοντας φέτος τους 25. Ως το τέλος του έτους, επιδιώκεται η προσθήκη ακόμα τριών, ώστε να καλυφθεί ικανοποιητικά η επιβατική κίνηση.

Στόχος είναι το 2026, μέσα από το ευρύ πρόγραμμα ανατάξεων, στη Γραμμή 3 η χρονοαπόσταση να κατέβει στα 3,5 λεπτά, διενεργώντας 70-80 επιπλέον δρομολόγια, ενώ στη Γραμμή 2 να είναι στα 4 λεπτά στις ώρες αιχμής. Παράλληλα, ο μακρόπνοος σχεδιασμός που βρίσκεται στα σκαριά προβλέπει από τους 51 συρμούς που είναι σήμερα διαθέσιμοι και στις δύο γραμμές του μετρό, να αυξηθούν στους 79.