Η ταχεία ανάπτυξη της καινοτομίας στον τομέα των προϊόντων καπνού και νικοτίνης αναδεικνύει τη σημασία της υπευθυνότητας, της κοινωνικής ευαισθησίας και της τεχνολογικής προόδου για μια ασφαλέστερη προσέγγιση στη χρήση τους.
Το κάπνισμα εξακολουθεί να αποτελεί τον βασικότερο παράγοντα κινδύνου για την υγεία. Η νικοτίνη, αν και είναι από τα πιο ερευνημένα συστατικά του καπνού, δεν ευθύνεται κυρίως για τις σοβαρές ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα. Οι ασθένειες αυτές προκαλούνται κυρίως από τις τοξικές και καρκινογόνες ουσίες που παράγονται κατά την καύση του καπνού, οι οποίες ξεπερνούν τις 6.000 χημικές ενώσεις.
Η πλήρης διακοπή του καπνίσματος παραμένει η καλύτερη επιλογή για την υγεία. Ωστόσο, πολλοί ενήλικες καπνιστές συνεχίζουν να εκτίθενται σε κινδύνους που σχετίζονται με το κάπνισμα.
Στο πλαίσιο αυτό, αναδεικνύεται η ανάγκη για ένταξη καινοτόμων εναλλακτικών μορφών χρήσης νικοτίνης, με στόχο τη μείωση της βλάβης που προκαλείται από τις επιβλαβείς ουσίες της καύσης. Τα τελευταία χρόνια, οι προσπάθειες για μείωση της βλάβης έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη προϊόντων χωρίς καύση, τα οποία παρέχουν νικοτίνη χωρίς την παραγωγή των ίδιων βλαβερών χημικών ενώσεων με το συμβατικό τσιγάρο.
Τα παραπάνω αποτέλεσαν βασικά σημεία επιστημονικής εκδήλωσης που διοργάνωσε το Επιστημονικό Τμήμα PMI Science (Philip Morris International) της Παπαστράτος, στο πλαίσιο ενημερωτικών δράσεων για επαγγελματίες υγείας, με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, συζητήθηκαν δύο βασικά θέματα: ο ρόλος των pouches νικοτίνης στη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα υπό το πρίσμα της Δημόσιας Υγείας, βάσει επιστημονικής τεκμηρίωσης και το Πρόγραμμα Αποτροπής Πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης.
Η συζήτηση συντονίστηκε από τον Σταμάτη Ευσταθίου, ειδικό παθολόγο και διευθυντή του Κέντρου Πρόληψης Καρδιαγγειακών Νόσων, ΤΥΠΕΤ.
Το παράδειγμα της Σουηδίας στη μείωση του καπνίσματος
Ο μέσος όρος καπνιστών συμβατικών τσιγάρων στην Ευρώπη ανέρχεται στο 25%, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό φτάνει το 35%. Στη Σουηδία, ωστόσο, μόλις το 5% του πληθυσμού καπνίζει.
Ο κ. Ευσταθίου αναφέρθηκε στο μοναδικό παράδειγμα της Σουηδίας στη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα, επισημαίνοντας τη χρήση του snus, ενός προϊόντος καπνού για στοματική χρήση.
Όπως σημείωσε, "αυτό το σουηδικό μοντέλο έχει αποτελέσει παράδειγμα για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, όπως τα pouches νικοτίνης, που δεν περιέχουν φύλλα καπνού, αλλά νικοτίνη που απορροφάται μέσω του στοματικού βλεννογόνου". Τα pouches εμφανίζουν σημαντικά μειωμένο τοξικολογικό φορτίο σε σχέση με το τσιγάρο, αν και η μακροχρόνια ασφάλειά τους παραμένει υπό διερεύνηση.
Η εμπειρία από τη χρήση snus σε σκανδιναβικές χώρες δείχνει ότι η μετάβαση σε προϊόντα χωρίς καύση μπορεί να μειώσει σημαντικά τις βλάβες στους ενήλικες καπνιστές, με τα pouches να αποτελούν την πιο πρόσφατη εξέλιξη αυτής της προσέγγισης.
Παράλληλα, υπογραμμίστηκε η ανάγκη για προγράμματα αποτροπής της πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης, καθώς η χρήση τους από ανηλίκους αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για τη δημόσια υγεία.
Ο ρόλος των pouches νικοτίνης στη μείωση της βλάβης
Στην ομιλία του, ο François Hirt, Director External Affairs Oral Smokeless Category στην Philip Morris International (PMI), εστίασε στην επιστημονική τεκμηρίωση για τα pouches νικοτίνης και τη συμβολή τους στη μείωση της βλάβης.
Παρουσίασε δεδομένα μελετών που δείχνουν ότι τα pouches δεν προκαλούν σοβαρές βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία των ενηλίκων καπνιστών, ενώ οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι αντίστοιχες με εκείνες των θεραπειών υποκατάστασης νικοτίνης. Τον Ιανουάριο του 2025, ο FDA ενέκρινε την κυκλοφορία στην αγορά 20 προϊόντων pouches νικοτίνης.
Σύμφωνα με τον κ. Hirt, με αυστηρά επιστημονικά πρότυπα και το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο –όπως αυτό που ψηφίστηκε πρόσφατα στην Ελλάδα για την προστασία των ανηλίκων– τα pouches νικοτίνης μπορούν να συνεισφέρουν στη διεθνή προσπάθεια μείωσης της βλάβης από το κάπνισμα για όσους δεν διακόπτουν τη χρήση του.
Τα pouches νικοτίνης αποτελούν μια αναπτυσσόμενη κατηγορία προϊόντων χωρίς καύση, σχεδιασμένα να παρέχουν νικοτίνη μέσω του στοματικού βλεννογόνου. Για τους ενήλικες χρήστες, προσφέρουν καλύτερη εναλλακτική σε σύγκριση με το συμβατικό τσιγάρο.
Η επιστημονική βιβλιογραφία επισημαίνει ότι τα pouches περιέχουν λιγότερες βλαβερές ουσίες σε σχέση με τα τσιγάρα ή άλλα παραδοσιακά προϊόντα καπνού. Πιλοτικές δοκιμές δείχνουν ότι μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της βλάβης, βοηθώντας τους καπνιστές να μειώσουν ή να αντικαταστήσουν τη χρήση τσιγάρων.
Η εμπειρία της Σουηδίας είναι ενδεικτική: τα ποσοστά καθημερινής καπνιστικής συνήθειας στους άνδρες μειώθηκαν από 35% τη δεκαετία του 1980 σε κάτω από 6% σήμερα, το χαμηλότερο ποσοστό στον ανεπτυγμένο κόσμο, γεγονός που συνδέεται με την ευρεία υιοθέτηση προϊόντων καπνού από του στόματος.
Παρά τα οφέλη, εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες για τη χρήση των pouches από τους νέους. Για τον λόγο αυτό, απαιτείται ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο που να περιλαμβάνει αυστηρά μέτρα προστασίας των ανηλίκων, διασφαλίζοντας παράλληλα την πρόσβαση των ενηλίκων σε λιγότερο επιβλαβείς εναλλακτικές λύσεις.
Πρωτοβουλίες για την προστασία των ανηλίκων
Η Παπαστράτος, υπό την αιγίδα των υπουργείων Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Τεχνητής Νοημοσύνης, υλοποιεί καμπάνια με τίτλο «Είναι στο χέρι μας να μην είναι στο χέρι τους», με στόχο την αποτροπή της πρόσβασης ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης.
Όπως ανέφερε ο Γιάννης Μαστροκώστας, Senior Manager Corporate Affairs, PMI Κύπρου, η πρωτοβουλία βασίζεται σε τρεις πυλώνες: εκπαίδευση λιανοπωλητών, ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και χρήση ψηφιακών εργαλείων για τον ασφαλή έλεγχο της ενηλικότητας.
Η προστασία των ανηλίκων είναι ζήτημα ουσίας και ευθύνης, που αφορά τόσο την Πολιτεία όσο και την αγορά αλλά και την κοινωνία συνολικά. Στόχος είναι η αλλαγή κουλτούρας σε όλα τα κανάλια πώλησης, φυσικά και ψηφιακά.
Επιστημονικές τοποθετήσεις για τη νικοτίνη και τη μείωση της βλάβης
Στη συζήτηση συμμετείχαν και οι Ευάγγελος Φραγκούλης, MD, MHA, γενικός οικογενειακός ιατρός, και Κωνσταντίνος Λιακατσίδας, καρδιολόγος – αρρυθμιολόγος, παρουσιάζοντας επιστημονικά δεδομένα από Ελλάδα και Σουηδία.
Ο κ. Φραγκούλης αναφέρθηκε στη δράση της νικοτίνης ως διεγερτικού του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και στην εθιστική της φύση. Υπογράμμισε ότι, αν και εθιστική, η νικοτίνη δεν ευθύνεται κυρίως για τις σοβαρές ασθένειες του καπνίσματος, καθώς αυτές σχετίζονται κυρίως με τις τοξικές ουσίες της καύσης.
Ως προς τη μείωση της βλάβης, πρότεινε τη μείωση της εθιστικότητας των τσιγάρων μέσω περιορισμού της νικοτίνης και την ανάπτυξη εναλλακτικών προϊόντων χωρίς καύση, όπως τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τα pouches νικοτίνης.
Τόνισε ότι η επιστημονικά τεκμηριωμένη ενημέρωση αποτελεί κλειδί για τη μείωση της βλάβης και τη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Ο κ. Λιακατσίδας παρουσίασε μελέτες από τη Σουηδία, οι οποίες δείχνουν ότι το snus δεν συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος ή άλλων καρδιαγγειακών νοσημάτων, ενώ οι χρήστες του έχουν καλύτερο λιπιδαιμικό προφίλ σε σχέση με τους καπνιστές.
Όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν ότι η καλύτερη επιλογή για την υγεία είναι η πλήρης διακοπή του καπνίσματος και της χρήσης κάθε μορφής νικοτίνης. Ωστόσο, τόνισαν τη σημασία της διάκρισης μεταξύ της επίδρασης της νικοτίνης και του συμβατικού τσιγάρου, καθώς και τη σημασία της ιατρικής κοινότητας στην ενημέρωση και καθοδήγηση των ασθενών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
