Στη μεταβίβαση των αδειών ιδιοκτησίας και διαχειριστή του GSI από τον προηγούμενο ανάδοχό του στον ΑΔΜΗΕ προχώρησε σήμερα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ), στο πλαίσιο του κοινού βηματισμού στον οποίο φαίνεται να βρίσκονται οι δύο πλευρές ενόψει της επικείμενης τηλεδιάσκεψης με τον Ευρωπαίο Επίτροπο για την Ενέργεια και τη Στέγαση, Νταν Γιόργκενσεν.
Μικρό βήμα ενόψει της εμπλοκής Γιόργκενσεν
Σήμερα το πρωί, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Action 24, αποκάλυψε ότι τις επόμενες ημέρες, πιθανότατα την ερχόμενη Δευτέρα, αναμενόταν να δημοσιευθεί η απόφαση για τη μεταβίβαση των αδειών κυριότητας και διαχείρισης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου από τον Euroasia Interconnector στον ΑΔΜΗΕ. Ωστόσο, η ΡΑΕΚ, σύμφωνα με δημοσίευμα του Φιλελεύθερου, μεταβίβασε τις άδειες στον ΑΔΜΗΕ σήμερα.
Θυμίζουμε ότι η αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος ήταν ένας όρος που είχε τεθεί για πρώτη φορά από την κυπριακή πλευρά στις 31 Ιουλίου, στο πλαίσιο της τέταρτης τηλεδιάσκεψης της Κομισιόν με τη συμμετοχή των ΡΑΑΕΥ, ΡΑΕΚ και ΑΔΜΗΕ.
Την ημέρα εκείνη διαβεβαίωσε ότι θα εγκρίνει την κάλυψη των 25 εκατ. ευρώ, θέτοντας ως βασική προϋπόθεση την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του έργου, το οποίο θα έπρεπε να περάσει στον ΑΔΜΗΕ, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάκτηση του εσόδου μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, με την ενσωμάτωσή του στις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος. Η σχετική απόφαση από την ΡΑΕΚ αναμενόταν προς τα τέλη Αυγούστου.
Βέβαια, η σημερινή απόφαση της ΡΑΕΚ δε θεωρείται διόλου τυχαία, αφού έχει προγραμματιστεί για την ερχόμενη εβδομάδα τηλεδιάσκεψη με τη συμμετοχή του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου, και του Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, Γιώργου Παπαναστασίου, αλλά και του Ευρωπαίου Επιτρόπου για την Ενέργεια και τη Στέγαση Νταν Γιόργκενσεν.
Την παρέμβαση αυτή είχε προαναγγείλει η Κομισιόν στο πλαίσιο της τελευταίας τηλεδιάσκεψης, όπου δεσμεύτηκε ότι θα αναλάβει πρωτοβουλία σε υψηλότερο πολιτικό επίπεδο προκειμένου να πείσει τον Κύπριο Υπουργό Οικονομικών, Μάκη Κεραυνό, να ξεπεράσει τους ενδοιασμούς του σχετικά με τη βιωσιμότητα του έργου.
Προφανώς οι δύο πλευρές- και κυρίως η Λευκωσία- θέλουν να δείξουν καλή θέληση ενόψει της σύσκεψης, στην οποία ξέρουν ότι θα στριμωχτούν, αφού το ότι ο Επίτροπος Ενέργειας θα αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για τον GSI, δείχνει ότι η Κομισιόν ανησυχεί για το ενδεχόμενο να οδηγηθεί το έργο σε αδιέξοδο, ειδικά μετά την ένταση που προκάλεσε η πρόσφατη σφοδρή επίθεση του κ. Χριστοδουλίδη στον ΑΔΜΗΕ.
Άλλωστε, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο έργο ως ένα από τα οκτώ πιο κρίσιμα έργα διασυνδέσεων στην Ευρώπη, καθιστώντας σαφές σε κάθε τόνο ότι το έργο είναι μεγάλης σημασίας και δε θα το αφήσεις να «παγώσει» τόσο εύκολα.
Παραμένει το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών
Ωστόσο, το χάσμα ανάμεσα στις δύο πλευρές παραμένει όσο δεν επιλύονται οι οικονομικές εκκρεμότητες. Θυμίζουμε ότι η ΡΑΕΚ υποστηρίζει ότι το έργο ύψους 1,9 δισ. ευρώ πρέπει να προχωρήσει με ίδιους πόρους του ΑΔΜΗΕ, τη χρηματοδότηση των 658 εκατ. ευρώ από την ΕΕ, τις χρεώσεις που έχουν ήδη εγκριθεί για τους Έλληνες καταναλωτές και τη συμμετοχή με 25 εκατ. ευρώ τον χρόνο για πέντε χρόνια από την πλευρά της Κύπρου, όπως προβλέπει η διακρατική συμφωνία που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2024.
Όμως, ο Υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, Μάκης Κεραυνός, επικαλούμενος έρευνες περί μη βιωσιμότητας του έργου, αρνείται πεισματικά να υπογράψει την πρώτη δόση ύψους 25 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή της κυπριακής πλευράς στο έργο.
Ωστόσο, η Κύπρος αναγνωρίζει μόνο τα 82 από τα 259 εκατ. ευρώ που έχει δαπανήσει έως σήμερα ο ΑΔΜΗΕ, ζήτημα που προκάλεσε την επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς την ΡΑΕΚ και τη σφοδρή αντιπαράθεση Χριστοδουλίδη- Μανουσάκη την περασμένη Κυριακή.
Πάντως, στην επικείμενη τηλεδιάσκεψη ο ΑΔΜΗΕ αναμένεται να θέσει ως όρο όχι μόνο την αποδέσμευση των 25 εκατ. ευρώ, αλλά και την αναγνώριση του συνόλου των 251 εκατ. ευρώ που έχει δαπανήσει έως σήμερα.