Ακυρώνονται ένας στους τρεις φορολογικούς ελέγχους από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, ενώ το ποσοστό αυξάνεται, αν συνυπολογιστούν και οι προσφυγές των φορολογουμένων που γίνονται δεκτές από τα φορολογικά δικαστήρια.
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων για τη δραστηριότητα του φοροεισπρακτικού μηχανισμού κατά το 2024 και στα προηγούμενα έτη και αναδεικνύουν προβλήματα στη διενέργεια των φορολογικών ελέγχων και στη διαδικασία καταλογισμού φόρων και προστίμων σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις.
Οι λογιστές αποδίδουν τα λάθη των φορολογικών υπηρεσιών κυρίως στην πολυπλοκότητα της φορολογικής νομοθεσίας και στην πίεση που ασκείται στους ελεγκτές, να διενεργήσουν εντός ενός χρονικού διαστήματος συγκεκριμένο αριθμό ελέγχων αλλά και να βεβαιώσουν συγκεκριμένα ποσά φόρων και προστίμων.
Αποτέλεσμα είναι, σε πολλές από τις περιπτώσεις, πάνω από το 30%, να δικαιώνονται οι ελεγχόμενοι φορολογούμενοι, αφού έχουν υποστεί αρκετή ταλαιπωρία για να αποδείξουν το δίκιο τους.
Στη ΔΕΔ 6.454 προσφυγές
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΑΑΔΕ, στη διάρκεια του 2024, εκδικάστηκαν από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών 6.454 ενδικοφανείς προσφυγές φορολογουμένων, οι οποίες αφορούσαν φορολογικούς ελέγχους ή κοινοποιήσεις Πράξεων Διοικητικού Προσδιορισμού του φόρου.
Από αυτές, έγιναν δεκτές οι 1.992 ή το 31%. Οι 4.289 προσφυγές απορρίφθηκαν άμεσα, για 13 υποθέσεις δηλώθηκε παραίτηση των φορολογουμένων, 124 υποθέσεις δεν εκδικάστηκαν επειδή απορρίφθηκαν σιωπηρώς, όπως επίσης και 36 υποθέσεις που αφορούσαν στον ΕΝΦΙΑ οποίες απορρίφθηκαν σιωπηρώς, επειδή ήταν αυταπόδεικτο ότι είχαν άδικο οι προσφεύγοντες.
Συνολικά από το 2013 που συγκροτήθηκε η ΔΕΔ εκδικάστηκαν 90.873 υποθέσεις και έγιναν δεκτές εν μέρει ή εν όλω οι 22.545 ή το 26% και απορρίφθηκαν (άμεσα ή έμμεσα) οι υπόλοιπες. Αναλυτικότερα, στα προηγούμενα έτη τα ποσοστά των φορολογουμένων που δικαιώθηκαν ήταν:
- 30,4% το 2023,
- 27% το 2022
- 36,4% το 2021
- 38,7% το 2020
- 35% το 2019
- 41,4% το 2018
- 22,5% το 2017
- 17,5% το 2016
- 4,8% το 2015
- 17,2% το 2014
- 10,3% το 2013.
Στα δικαστήρια οι μισοί
Ωστόσο, από τους φορολογούμενους των οποίων οι ενδικοφανείς προσφυγές στη ΔΕΔ απορρίφθηκαν είτε άμεσα, με απόφαση είτε σιωπηρώς, μεγάλο ποσοστό καταφεύγουν στα φορολογικά δικαστήρια.
Συγκεκριμένα εντός του προηγούμενου έτους, στα δικαστήρια κατέφυγαν 2.184 φορολογούμενοι ή το 49,5%, των οποίων τις προσφυγές απέρριψε η ΔΕΔ (είτε με εκδίκαση είτε σιωπηρά).
Από το 2013 που ξεκίνησε να λειτουργεί η ΔΕΔ, οι συνολικές προσφυγές στα φορολογικά δικαστήρια ανήλθαν σε 36.593, με το ποσοστό των αποφάσεων που προσβάλλονται να ανέρχεται, σωρευτικά, στο 40,65%.
Οι φορολογούμενοι που ελέγχονται από τα ελεγκτικά κέντρα ή τις ΔΟΥ έχουν δικαίωμα προσφυγής στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών εντός 30 ημερών, από τη λήψη της Πράξης Διοικητικού Προσδιορισμού του Φόρου.
Ταυτόχρονα, υποχρεούνται να καταβάλει το 50% των φόρων και των προστίμων που του καταλόγισε ο έλεγχος και αν δικαιωθούν, το ποσό επιστρέφεται.
Ο ελεγχόμενος έχει το δικαίωμα να ζητήσει από την ΑΑΔΕ, να ανασταλεί η πληρωμή της προκαταβολής του 50% του φόρου και των προστίμων, μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεσή του.
Όμως η ΑΑΔΕ, σπανίως κάνει δεκτό το εν λόγω αίτημα και είναι ενδεικτικό ότι το 2024 υποβλήθηκαν 632 αιτήματα αναστολής της πληρωμής του 50% των φόρων και των προστίμων και απορρίφθηκαν στο σύνολό τους.
Επίσης από το 2013 υποβλήθηκαν από ελεγχόμενους 13.442 αιτήματα αναστολής πληρωμής της προκαταβολής του φόρων και των προστίμων και έγιναν δεκτά μόλις 422.
Σημειώνεται τέλος, πως αν ο ελεγχόμενος δεν προσφύγει αρχικά στη ΔΕΔ, δεν έχει δικαίωμα προσφυγής στο διοικητικό δικαστήριο.