Η συζήτηση για το εθνικό σχέδιο ενέργειας της χώρας που μόλις ολοκληρώθηκε φέρνει στην επιφάνεια μια σειρά από προβλήματα που ταλανίζουν την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας με παραγωγικούς φορείς να κάνουν λόγο για οφέλη από ΑΠΕ που δεν φτάνουν τον καταναλωτή και για «χαρακτηριστικά ολιγοπωλίου».
Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) 2025-2030 αναρτήθηκαν περίπου 35.000 σχόλια για το κείμενο που ετοιμάζεται εδώ και μήνες και θα σταλεί στην συνέχεια στη Κομισιόν.
Πρόκειται για ένα μη δεσμευτικό σχέδιο που αποτελεί οδικό χάρτη για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, θέτοντας τους στόχους για τα επόμενα χρόνια και αναλύοντας της πολιτικές που θα ακολουθήσει το υπουργείο Ενέργειας.
Στο πλαίσιο διαλόγου για το ΕΣΕΚ, η ΕΒΙΚΕΝ, που εκπροσωπεί τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, έστειλε επιστολή στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου όπου αναφέρει ότι η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας παρουσιάζει δομικά χαρακτηριστικά ολιγοπωλίου, καθώς συμμετέχουν μόνο 4 καθετοποιημένοι παίκτες, με αποτέλεσμα την παντελή έλλειψη συνθηκών ανάπτυξης έστω στοιχειώδους ανταγωνισμού.
«Από τη στιγμή μάλιστα, που οι τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς μεταφέρονται άμεσα στα τιμολόγια των απλών καταναλωτών καταλήγουμε εύκολα στο συμπέρασμα ότι οι παραγωγοί δεν έχουν κανένα ρίσκο να εκτοξεύουν με τις προσφορές τους τις τιμές στη χονδρεμπορική αγορά, όταν οι συνθήκες τους το επιτρέπουν. Διότι οι ίδιοι παίκτες ως προμηθευτές, απλά περνούν τις όποιες υψηλές τιμές της αγοράς κατ' ευθείαν στα τιμολόγια τους στη λιανική, χωρίς ζημία», τονίζεται στην επιστολή.
Μεταξύ των προτάσεων της ΕΒΙΚΕΝ είναι η κατάργηση του μοντέλου της υποχρεωτικής αγοράς, βάσει του οποίου σήμερα όλη η ενέργεια περνάει υποχρεωτικά από το Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Οι τιμές
Η πορεία των τιμών στη χονδρική αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας συνεχίζει να προβληματίζει. Η εκτόξευση της τιμής μέσα στους θερινούς μήνες ανάγκασε την κυβέρνηση να επιδοτήσει το κόστος του ρεύματος για τους οικιακούς χρήστες προσωρινά (μέχρι 3 μήνες) με τη λογική ότι σύντομα θα κινηθούν χαμηλότερα. Ωστόσο, όχι μόνο παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, αλλά οι νέες εκτιμήσεις προβλέπουν έναν χειμώνα με ακριβό ρεύμα.
Για σήμερα, η τιμή στη χονδρική αγορά βρίσκεται στα 94,99 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σημειώνοντας πτώση κατά 17,5% από την προηγούμενη ημέρα.
Όμως, η μέση τιμή του Σεπτεμβρίου παραμένει κοντά στα υψηλά του Αυγούστου, προμηνύοντας ότι το ΥΠΕΝ θα εγκρίνει πάλι την πληρωμή νέας επιδότησης -η απόφαση αναμένεται στις αρχές Οκτωβρίου. Για τις πρώτες 19 ημέρες του Σεπτεμβρίου η μέση τιμή του ρεύματος διαμορφώνεται στα 126,32 ευρώ/MW όταν τον Αύγουστο ήταν στα 129,83 ευρώ/MW.
Με το βλέμμα στο αδιέξοδο που αντιμετωπίζει η αγορά, ο πρωθυπουργός απευθύνθηκε την περασμένη εβδομάδα στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για λύσεις.
Σε επιστολή ζητά ευρωπαϊκή λύση στις στρεβλώσεις της αγοράς ενέργειας που οδήγησαν σε μεγάλες αποκλίσεις στη χονδρική τιμή ηλεκτρικού ρεύματος μεταξύ των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης και των υπόλοιπων μελών της Ένωσης το καλοκαίρι. Πρόκειται για μια τάση που εξακολουθεί να υφίσταται.
Χθεσινά στοιχεία δείχνουν ότι στην Ελλάδα η τιμή του ρεύματος ήταν στα 115,15 ευρώ/MW, έναντι 101,77/MW ευρώ στην Ρουμανία, 82,03 ευρω/MW στην Αυστρία και 77,98 ευρώ/MW στη Γερμανία.
Το όφελος των καταναλωτών
Από την πλευρά της η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), υπογραμμίζει ότι αλλάζει με ταχύτητα η αγορά και ότι χρειάζονται νέες μεταρρυθμίσεις.
«Το σημερινό μοντέλο αγοράς σχεδιάστηκε όταν ακόμα κυριαρχούσαν μορφές ηλεκτροπαραγωγής με υψηλό μεταβλητό κόστος και φαίνεται ότι συχνά αποτυγχάνει να περάσει άμεσα και αυτόματα στους καταναλωτές το μεγάλο οικονομικό όφελος από τις φθηνές Α.Π.Ε. που έχουν σταθερό σχεδόν κόστος λόγω του μηδενικού μεταβλητού τους κόστους», αναφέρει σε υπόμνημα 13 σελίδων.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην ανάγκη για μεταρρυθμίσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως αναφέρεται και στο ΕΣΕΚ, διότι «δεν πρέπει να διακυβευθούν τα σημαντικά επιτεύγματα και θετικά του σημερινού μοντέλου. Η μεταρρύθμιση αυτή πρέπει να αναδειχθεί περισσότερο στο κείμενο του ΕΣΕΚ και να περιληφθεί ως διακριτός άξονας μέτρων πολιτικής», παρατηρεί χαρακτηριστικά.
Τονίζεται ότι η θέση της ΕΛΕΤΑΕΝ εστιάζεται στην ανάγκη για σημαντική αύξηση της αναλογίας των αιολικών πάρκων στο μείγμα τεχνολογιών. Διαπιστώνει ότι ο στόχος για τα χερσαία αιολικά πάρκα το 2030 έχει αυξηθεί σε σχέση με το σενάριο του Οκτωβρίου 2023 όμως θεωρεί ότι αυτή η βελτίωση δεν είναι επαρκής να επαναφέρει σε ισορροπία το μείγμα τεχνολογιών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
