«Πράσινο» από την ΕΚΤ στις τράπεζες για νέα δάνεια έως 1,8 τρισ. ευρώ

Σε νέα ισχυρή τονωτική ένεση στο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία της ευρωζώνης προχωρά ο Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, χαλαρώνοντας τους κανόνες για τη λογιστική καταγραφή των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ώστε να μην «κοκκινίσουν» οι ισολογισμοί των τραπεζών και μειώνοντας δραστικά τις ελάχιστες απαιτήσεις για τα κεφάλαια των τραπεζών, ώστε να μπορέσουν να απορροφήσουν χωρίς προβλήματα πρόσθετες ζημιές που προκαλεί η πανδημία του κορονοϊού ή να αυξήσουν έως και κατά 1,8 τρισ. ευρώ τα δάνεια σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Οι ρυθμίσεις αυτές δίνουν μια πολύ σημαντική «ανάσα» στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, καθώς επιτρέπουν να μην «κοκκινίσουν» πάλι οι ισολογισμοί, την ώρα που δίνεται «μάχη» για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων, αλλά και να μην βρεθούν οι τράπεζες μπροστά σε εποπτική πίεση για την άνληση νέων κεφαλαίων.

Ο SSM ανακοίνωσε σήμερα με ποιο τρόπο θα εφαρμόσει τις αποφάσεις που έλαβε για όλο τον ευρωπαϊκό χώρο, εντός και εκτός ευρωζώνης, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA), με βάση τις οποίες παρέχεται ευελιξία στις εποπτικές αρχές για να μειώσουν τις απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας και να χαλαρώσουν τους λογιστικούς κανόνες καταγραφής των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ώστε να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικότερα οι πιέσεις που προκαλεί η πανδημία.

Η χαλάρωση των εποπτικών κανόνων κινείται σε δύο άξονες:

1. Οι εποπτικές αρχές θα δείξουν ευελιξία στην εφαρμογή των κανόνων για την καταγραφή οφειλετών στην κατηγορία "unlikely to pay" («απίθανο να πληρώσουν»), δηλαδή στην κατηγορία καθυστερούμενων δανείων για τα οποία η αναστολή πληρωμών δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες. Αυτή η ευελιξία θα παρέχεται, όμως, όταν οι κυβερνήσεις θα παρέχουν στις τράπεζες εγγυήσεις, στο πλαίσιο προγραμμάτων που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση της πανδημίας κορονοϊού. Δηλαδή, όταν μια τράπεζα λαμβάνει εγγυήσεις από το Δημόσιο για δάνεια επιχειρήσεων ή νοικοκυριών θα έχει τη δυνατότητα να μην τα καταχωρεί ως μη εξυπηρετούμενα της κατηγορίας "unlikely to pay", ώστε να μην εγγράφει και προβλέψεις που θα επιβαρύνουν τα κεφάλαιά της.

2. Οι εποπτικές αρχές θα κινηθούν με πλήρη ευελιξία κατά τη συζήτηση με τις τράπεζες της εφαρμογής στρατηγικών μείωσης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, λαμβάνοντας υπόψη τον εξαιρετικό χαρακτήρα των τρεχουσών συνθηκών της αγοράς. Αυτό σημαίνει, ιδιαίτερα για τις ελληνικές τράπεζες που υλοποιούν φιλόδοξα προγράμματα μείωσης των καθυστερούμενων δανείων, ότι θα υπάρξει ελαστική αντιμετώπιση εάν δεν πετύχουν τους συμφωνημένους με τον SSM στόχους.

Ο SSM τονίζει, επίσης, ότι στην παρούσα συγκυρία θα πρέπει να αντιμετωπισθεί η υπερβολική μεταβλητότητα των προβλέψεων για ζημιές από δάνεια. Πρέπει να αποφευχθεί, όπως τονίζεται στην ανακοίνωση, η υπερβολική και συγκυριακή επίδραση της πτώσης της οικονομικής δραστηριότητας στα κεφάλαια των τραπεζών και, γενικότερα, στις οικονομικές τους καταστάσεις. Ουσιαστικά, η εποπτική αρχή καλεί τις τράπεζες να «απενεργοποιήσουν» προσωρινά το λογιστικό πρότυπο 9 (IFRS 9), βάσει του οποίου είναι υποχρεωμένες να υπολογίζουν έγκαιρα πιθανές μελλοντικές πιστωτικές ζημιές και να σχηματίζουν τις ανάλογες προβλέψεις.

Όσον αφορά τα μέτρα που ήδη ανακοινώθηκαν από την EBA για τη μείωση των απαιτήσεων κεφαλαίου, ο SSM εξηγεί ότι, για τις τράπεζες της ευρωζώνης, η κεφαλαιακή απαίτηση συνολικά μειώνεται κατά 120 δισ. ευρώ. Αυτή η ελάφρυνση, τονίζει ο SSM, είναι διαθέσιμη για τις τράπεζες για να απορροφήσουν ζημιές χωρίς να προκαλέσουν εποπτικές ενέργειες, ή για να χρηματοδοτήσουν δυνητικά δάνεια ύψους έως και 1,8 τρισ. ευρώ σε νοικοκυριά και εταιρικούς πελάτες που χρειάζονται επιπλέον ρευστότητα. Δηλαδή, με αυτή τη μείωση της κεφαλαιακής απαίτησης, μειώνονται σημαντικά, αν δεν εξαλείφεται, ο κίνδυνος να επιβληθεί σε τράπεζες από τους επόπτες η άντληση πρόσθετων κεφαλαίων σε πολύ κακές συνθήκες στις αγορές, ενώ, αρκετές τράπεζες, που δεν θα χρειασθεί να χρησιμοποιήσουν την ελάφρυνση για κάλυψη ζημιών, θα μπορέσουν να την αξιοποιήσουν για να χορηγήσουν νέα δάνεια.