Μετωπική επίθεση στην κυβέρνηση της Βραζιλίας εξαπέλυσε ο Ντόναλντ Τραμπ, απειλώντας με την επιβολή δασμών 50% σε βραζιλιάνικα προϊόντα, εν μέσω κλιμάκωσης της πολιτικής αντιπαράθεσης με τον πρόεδρο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα.
Η ανακοίνωση είχε άμεσο αντίκτυπο στις αγορές, οδηγώντας το νόμισμα της Βραζιλίας σε πτώση σχεδόν 3% έναντι του δολαρίου, ενώ και το ETF iShares MSCI Brazil υποχώρησε σχεδόν 2% μετά το κλείσιμο των αγορών.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ δημοσίευσε την απόφαση μέσω επιστολής στον προσωπικό του λογαριασμό στα social media, συνδέοντας άμεσα την κίνηση με την υπόθεση του Ζαΐρ Μπολσονάρου, του δεξιού πρώην προέδρου και πολιτικού αντιπάλου του Λούλα. Ο Τραμπ έκανε λόγο για «ύπουλες επιθέσεις» της Βραζιλίας κατά των ελεύθερων εκλογών και της ελευθερίας του λόγου στις ΗΠΑ.
Ο Μπολσονάρου, στενός πολιτικός σύμμαχος του Τραμπ που μιμήθηκε το στιλ διακυβέρνησής του, βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρές κατηγορίες περί απόπειρας πραξικοπήματος μετά την ήττα του στις εκλογές του 2022.
Οι ταραχές στην Μπραζίλια παραπέμπουν ευθέως στην επίθεση στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021, και ο Μπολσονάρου έχει ζητήσει επανειλημμένα στήριξη από τον Τραμπ.
Οι δασμοί αυτοί, που ξεπερνούν κατά πολύ τον αρχικό σχεδιασμό του 10%, είναι οι πρώτοι που αναθεωρούνται προς τα πάνω από τις 20+ επιστολές του Τραμπ τις τελευταίες ημέρες.
Αν και υποτίθεται βασίζονται στην αρχή της «ανταποδοτικότητας», αξίζει να σημειωθεί πως η Βραζιλία δεν διατηρεί πλεόνασμα εμπορικού ισοζυγίου με τις ΗΠΑ, γεγονός που δείχνει μια βαθύτερη πολιτική ενόχληση.
Τα βασικά προϊόντα που ενδέχεται να πληγούν περιλαμβάνουν χάλυβα, αεροπορικό εξοπλισμό, εξειδικευμένα μηχανήματα και βιομηχανικά υλικά, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Morada Capital, Φελίπε Άρσλαν. Η είδηση προκάλεσε κατακόρυφη πτώση έως και 9% στη μετοχή της Embraer.
Ο πρόεδρος Λούλα συγκάλεσε εκτάκτως κορυφαίους υπουργούς, ανάμεσά τους τον υπουργό Οικονομικών Φερνάντο Χαντάντ, τον ΥΠΕΞ Μάουρο Βιέιρα και τον αντιπρόεδρο και υπουργό Βιομηχανίας Ζεράλντο Άλκμιν, σε συνάντηση στο προεδρικό μέγαρο. Σε ανάρτησή του, ο Λούλα ήταν σαφής: «Η Βραζιλία δεν θα δεχτεί υποδείξεις από κανέναν. Η υπόθεση των πραξικοπηματικών σχεδίων είναι αποκλειστικά θέμα της Δικαιοσύνης μας».
Παράλληλα, προειδοποίησε ότι «οποιαδήποτε μονομερής αύξηση δασμών θα απαντηθεί με βάση τον νόμο περί οικονομικής ανταποδοτικότητας της Βραζιλίας», τονίζοντας πως η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας και των συμφερόντων του λαού είναι αδιαπραγμάτευτη.
Η αμερικανική απειλή έρχεται λίγες ημέρες μετά την απευθείας προειδοποίηση του Τραμπ κατά των χωρών της BRICS, κατηγορώντας τις για «αντιαμερικανική πολιτική». Οι ηγέτες των BRICS, μεταξύ αυτών και ο Λούλα, καταδίκασαν εμμέσως τις μονομερείς δασμολογικές πρακτικές των ΗΠΑ και τις επιθέσεις κατά του Ιράν, στο κοινό τους ανακοινωθέν.
Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η σκληρή γραμμή Τραμπ διαταράσσει τις ιστορικά σταθερές σχέσεις ΗΠΑ-Βραζιλίας, ενώ η πολιτική χροιά των μέτρων προκαλεί ανησυχία για ευρύτερες γεωπολιτικές συνέπειες.
Όπως σημείωσε η Σολάνζ Σρour της UBS Global Wealth Management, «οι σχέσεις δεν πλήττονται μόνο εμπορικά, αλλά και θεσμικά. Ένας δασμός 50% καθιστά τις εξαγωγές μη βιώσιμες».