Η ψηφιακή συνδεσιμότητα στηρίζει την οικονομία, τις επιχειρήσεις, την επικοινωνία, την ψυχαγωγία και κάθε πτυχή της σύγχρονης ζωής.
Όμως παρά την τεράστια κλίμακα και την εντυπωσιακή ταχύτητα αυτού του οικοσυστήματος, η υποδομή του παραμένει ευάλωτη όπως απέδειξε και το πρόσφατο black out της Cloudflare μέσα στην εβδομάδα.
Το 2025, έχει αποτελέσει μια χρονιά που έχει σημαδευτεί από συχνές και εκτεταμένες διακοπές λειτουργίας, αποδεικνύει πόσο εύθραυστο μπορεί να γίνει το διαδίκτυο και πόσο σημαντικές είναι οι συνέπειες όταν κάποια τεχνική δυσλειτουργία επηρεάζει εκατομμύρια χρήστες.
Το περιστατικό της Cloudflare που σήμανε και πάλι συναγερμό
Οι διακοπές είναι πλέον ένα και όλο πιο συχνό φαινόμενο. Στις 18 Νοεμβρίου, η Cloudflare, μια εταιρεία που βοηθά χιλιάδες ιστοσελίδες να φορτώνουν γρήγορα και με ασφάλεια, αντιμετώπισε μια μεγάλη βλάβη που κράτησε σχεδόν έξι ώρες και επηρέασε εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως.
Όλα ξεκίνησαν όταν ένα από τα συστήματα βάσεων δεδομένων της έκανε λάθος και δημιούργησε ένα αρχείο δύο φορές μεγαλύτερο από το κανονικό. Αυτό το αρχείο είναι κάτι σαν «λίστα οδηγιών» που βοηθά τη Cloudflare να ξεχωρίζει καλούς και κακούς χρήστες (bots). Όμως το λογισμικό που έπρεπε να διαβάσει τη λίστα, δεν μπορούσε να διαχειριστεί το ξαφνικά τεράστιο αρχείο και άρχισε να καταρρέει.
Το πρόγραμμα αυτό φτιαχνόταν επανειλλημένα κάθε πέντε λεπτά με αποτέλεσμα να καταρρεύσει το δίκτυο της Cloudflare. Όπως αναφέρει και η εταιρεία, στην αρχή υπήρξε η υπόθεση οργανωμένης κυβερνοεπίθεσης μέχρι να εντοπίσουν ότι το πρόβλημα προερχόταν από αυτή την εσωτερική αστοχία.
Μόλις σταμάτησαν τη διάδοση του κακού αρχείου και επανέφεραν το παλιό, το δίκτυο άρχισε να επανέρχεται σταδιακά και όλα λειτουργούσαν κανονικά λίγο μετά τις 17:00.
Τον Οκτώβριο, μια 15ωρη διακοπή στα data centers της Amazon «κατέβασε» μια σειρά υπηρεσιών σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ενώ κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει το περιστατικό με την CrowdStrike το 2024, που έδειξε για ακόμη μια φορά την ευαλωτότητα του διαδικτύου. Παρότι δεν είναι γίγαντας όπως η Amazon ή η Microsoft, η εταιρεία κατέχει ισχυρή θέση στον κυβερνοασφάλειας και είναι εγκατεστημένη σε εκατομμύρια συστήματα Windows.
Ένα λανθασμένο update, που κυκλοφόρησε ταυτόχρονα μέσω cloud, προκάλεσε «Blue Screen of Death» σε εκατομμύρια υπολογιστές παγκοσμίως. Το πρόβλημα δεν ήταν το cloud, αλλά η ταυτόχρονη και αυτοματοποιημένη διανομή των ενημερώσεων που έκανε τη ζημιά παγκόσμια και άμεση.
Γιατί πληθαίνουν τα internet black out
Αυτά τα περιστατικά φανερώνουν το μέγεθος της ψηφιακής αλληλεξάρτησης: μια βλάβη σε έναν πάροχο μπορεί να προκαλέσει ντόμινο προβλημάτων σε κάθε σημείο της διαδικτυακής αλυσίδας.
Όσον αφορά τις αιτίες των διακοπών λειτουργίας, αυτές ποικίλλουν. Από απλά software bugs έως υπερθέρμανση data centers και φυσικές φθορές σε καλώδια. Πλέον δεν είναι πρωτόγνωρο ότι το διαδίκτυο καταρρέει συχνά, αλλά ότι δεν καταρρέει συχνότερα, δεδομένης της πολυπλοκότητας και των τεράστιων πιέσεων που δέχεται.
Ο λόγος βρίσκεται στη δομική εξέλιξη του διαδικτύου και στις επιλογές αποδοτικότητας που έκαναν οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια.
Στο παρελθόν, οι επιχειρήσεις λειτουργούσαν τους δικούς τους servers και είχαν μεγαλύτερο έλεγχο στην υποδομή τους. Όμως η μετάβαση στο cloud, άλλαξε τα πάντα, καθώς οι εταιρείες θέλησαν να μειώσουν το κόστος τους μεταφέροντας την υποδομή τους σε εξωτερικούς παρόχους cloud.
Κάτι που δημιούργησε ένα νέο οικοσύστημα υψηλής αποδοτικότητας αλλά και υψηλής εξάρτησης και συγκέντρωσης.
Σήμερα, εκατομμύρια servers συγκεντρώνονται σε τεράστια data centers, που καλύπτουν τεράστιες εκτάσεις (σ.σ. και απαιτούν απίστευτες ποσότητες ενέργειας).
Αν μια τέτοια υποδομή υπερφορτωθεί ή πάθει βλάβη, οι επιπτώσεις εκτείνονται πέρα από τα σύνορα της χώρας ή της εταιρείας που επηρεάζεται άμεσα, καθώς οι εταιρείες δεν γνωρίζουν που ακριβώς βρίσκεται η κάθε υπηρεσία τους.
Οι μεγάλες διακοπές λειτουργίας του ίντερνετ δεν είναι τυχαίες. Αντιθέτως, προκύπτει από την τεράστια συγκέντρωση σε λίγους παρόχους cloud, AWS, Microsoft Azure και Google Cloud. Αυτές οι εταιρείες κυριαρχούν στην αγορά. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, AWS και Azure ελέγχουν πάνω από το 70% της αγοράς cloud.
Ωστόσο, αυτή η συγκέντρωση δημιουργεί κινδύνους. Μια βλάβη σε έναν πάροχο μπορεί να επηρεάσει κρίσιμες υποδομές ολόκληρων χωρών.
Επιπλέον, οι μεγάλοι πάροχοι έχουν επικριθεί για πρακτικές που δυσκολεύουν τη μετάβαση των επιχειρήσεων σε άλλους παρόχους. Επειδή κάθε cloud πλατφόρμα έχει διαφορετική αρχιτεκτονική, οι εταιρείες συχνά κλειδώνονται σε έναν πάροχο, καθιστώντας την αλλαγή εξαιρετικά δαπανηρή.
Τι μπορούν να κάνουν επιχειρήσεις και χρήστες
Πλέον οι εταιρείες καλούνται να υιοθετήσουν στρατηγικές πολλαπλής κάλυψης, όπως χρήση πολλών cloud providers, δημιουργία εσωτερικών υποδομών με servers για κρίσιμες λειτουργίες και ανάπτυξη σχεδίων επιχειρησιακής συνέχειας. Λύσεις οι οποίες κοστίζουν. Και πολλές επιχειρήσεις προτιμούν να μην επενδύσουν περισσότερο, έως ότου κάποια κρίσιμη βλάβη αποκαλύψει το κόστος της αδράνειας.
Για τους απλούς χρήστες, δυστυχώς, τα περιθώρια αντίδρασης είναι ελάχιστα. Όταν μια μεγάλης κλίμακας διακοπή πλήξει το διαδίκτυο, δεν υπάρχουν ουσιαστικά βήματα που μπορούν να κάνουν οι καταναλωτές πέρα από το να περιμένουν.
Ακόμα και μια σύντομη διακοπή αρκεί για να αναρωτηθούμε αν μπορούμε να λειτουργήσουμε χωρίς τον ψηφιακό κόσμο που θεωρούμε πλέον δεδομένο. Να διαβάσουμε τις ειδήσεις, να κατευθυνθούμε προς έναν προορισμό, να πραγματοποιήσουμε αγορές ή ακόμα και να χρησιμοποιήσουμε μια κρατική υπηρεσία.
Πολλοί μπορεί να δυσκολευόμαστε να φανταστούμε πλέον πως μπορεί να είναι η ζωή offline, καθώς η καθημερινότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την τεχνολογία. Μια υποδομή όμως που είναι πλέον εύθραυστη και συχνά αποκαλύπτει πόσο ευάλωτοι μπορεί να είμαστε.
Εξάλλου δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ακόμη και σήμερα περίπου 2,2 δισ. άνθρωποι δεν έχουν συνδεθεί ποτέ στο διαδίκτυο. Ένα στατιστικό που καταδεικνύει μεν την τεράστια ανισότητα που υπάρχει ακόμα σε έναν πλανήτη όπου 6 δισ. άτομα είναι συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο, αλλά αποδεικνύει πως μπορεί να υπάρξει πραγματική ζωή και εκτός οθόνης.