Το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, υπό την επιστημονική εποπτεία του καθηγητή Αθανάσιου Κοράκη, προχωρά σε σημαντική καινοτομία στον τομέα της σύγχρονης γεωργίας, αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνολογίες όπως η Ρομποτική, το IoT, η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), η Εικονική Πραγματικότητα (VR) και τα δίκτυα 5G. Το ολοκληρωμένο αυτό εγχείρημα, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, θα παρουσιαστεί στη φετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνοντας τρεις βασικούς πυλώνες.
Έξυπνη Παρακολούθηση και Διαχείριση Καλλιεργειών μέσω IoT και AI
Ο πρώτος πυλώνας του έργου αφορά την ανάπτυξη μιας καινοτόμου πλατφόρμας παρακολούθησης και λήψης αποφάσεων, η οποία στοχεύει στην βελτιστοποίηση της διαχείρισης καλλιεργειών, την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Η πλατφόρμα βασίζεται σε τεχνολογίες IoT, AI, 5G και Cloud Computing.
Πιο συγκεκριμένα, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας έχει υλοποιήσει ένα ολοκληρωμένο δίκτυο IoT κόμβων, με εκατοντάδες κατανεμημένες συσκευές να συλλέγουν και να μεταδίδουν real time δεδομένα από χώρους αγροτικής παραγωγής σε όλη την Ελλάδα – από τη Λακωνία έως το Νευροκόπι.
Τα δεδομένα αυτά διαβιβάζονται μέσω ασύρματων δικτύων και αναλύονται με τεχνικές τεχνητής νοημοσύνης στο cloud, παρέχοντας κρίσιμες πληροφορίες για τη διαχείριση των πόρων, την καλλιεργητική απόδοση και τη βιώσιμη προσαρμογή στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες.
Οι επισκέπτες της Έκθεσης θα έχουν την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν με έναν διαδραστικό χάρτη που προβάλλει τις ακριβείς τοποθεσίες και τη λειτουργικότητα των κόμβων, να ενημερωθούν για τα δεδομένα που συλλέγονται, καθώς και να γνωρίσουν πρωτότυπες συσκευές όπως αγροτικούς κόμβους, κόμβους καιρού, κάμερες για παρακολούθηση ωρίμανσης καρπών και καινοτόμες παγίδες εντόμων.
Επιπλέον, παρουσιάζονται web και mobile εφαρμογές που ενημερώνουν και συμβουλεύουν καλλιεργητές, γεωπόνους, βιομηχανικούς υπεύθυνους και φορείς περιβαλλοντικής προστασίας.
Αυτοκινούμενα Ρομποτικά Οχήματα και Επιλεκτική Ζιζανιοκτονία
Ο δεύτερος πυλώνας του έργου επικεντρώνεται στην ανάπτυξη μιας επαναστατικής πλατφόρμας αυτοκινούμενων ρομποτικών οχημάτων για επιλεκτική ζιζανιοκτονία σε αγροτικές καλλιέργειες.
Η λύση αυτή επιδιώκει την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των φυτοπροστατευτικών επεμβάσεων, ενισχύοντας παράλληλα την προστασία του ανθρώπινου παράγοντα. Τα ρομποτικά οχήματα κάνουν χρήση των τεχνολογιών 5G, Cloud Computing, AI, προηγμένης επεξεργασίας εικόνας και ρομποτικής.
Μέσω αυτής της πλατφόρμας, τα ρομποτικά οχήματα κινούνται αυτόνομα στον αγρό, αναγνωρίζουν με ακρίβεια τα ζιζάνια μέσω συνδυασμού image processing και τεχνητής νοημοσύνης και παρεμβαίνουν τοπικά, ψεκάζοντας μόνο τις ανεπιθύμητες φυτομάζες με ελάχιστη χρήση φυτοφαρμάκων.
Αυτό σημαίνει ασφάλεια για τα καλλιεργούμενα φυτά, προστασία για τους εργαζόμενους, και δραστική μείωση τόσο του περιβαλλοντικού όσο και του οικονομικού κόστους.
Στο πλαίσιο της έκθεσης, οι επισκέπτες θα δουν σε λειτουργία ένα πρωτότυπο μικρό αυτοκινούμενο ρομποτικό όχημα με ρομποτικό βραχίονα.
Μέσω γυαλιών VR, ο χρήστης παρακολουθεί ασύρματα το live streaming από την κάμερα του οχήματος, το κατευθύνει στις επιθυμητές περιοχές και στοχεύει με ακρίβεια ζιζάνια προς ψεκασμό. Επιπρόσθετα, βίντεο από εργασίες σε πραγματικό περιβάλλον αποκαλύπτουν τη δυναμική της επιλεκτικής ζιζανιοκτονίας στη σύγχρονη γεωργία.
Εκπαίδευση σε Καλλιεργητικές Πρακτικές με Εικονική Πραγματικότητα
Ο τρίτος πυλώνας του προγράμματος εστιάζει στη διαδραστική εκπαίδευση μαθητών και καλλιεργητών πάνω στις κυριότερες καλλιεργητικές πρακτικές, αξιοποιώντας τεχνολογίες Cloud Computing και VR.
Η σύγχρονη αυτή πλατφόρμα καθιστά δυνατή τη βιωματική εκμάθηση για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου, αλλά και για επαγγελματίες του χώρου, προσφέροντας προσομοιώσεις που αφορούν τόσο την επίδραση των περιβαλλοντικών παραμέτρων (όπως είδος εδάφους, ποιότητα νερού, καιρικές συνθήκες) όσο και των ποικίλων καλλιεργητικών μεθόδων.
Οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να πειραματιστούν με διαφορετικά σενάρια, να παρατηρήσουν σε πραγματικό χρόνο πώς κάθε μεταβολή επηρεάζει την ανάπτυξη της καλλιέργειας και να εξάγουν συμπεράσματα πάνω στις βέλτιστες γεωργικές πρακτικές.
Η πρακτική αυτή εκπαίδευση, μέσω του VR εξοπλισμού της έκθεσης, επιτρέπει σε κάθε ενδιαφερόμενο να δοκιμάσει σενάρια, να λάβει αποφάσεις και να δει άμεσα τα αποτελέσματα των χειρισμών του πάνω σε εικονικά αγροτεμάχια.
Σε δήλωσή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο καθηγητής Αθανάσιος Κοράκης τονίζει ότι οι λύσεις που υλοποιούνται από το Τμήμα του, ενοποιώντας τεχνολογίες Ρομποτικής, IoT, AI, VR και 5G, «καθοδηγούνται από τις τρέχουσες ανάγκες της αγοράς και στοχεύουν στην επίλυση καθημερινών προβλημάτων ή την αξιοποίηση ευκαιριών» στον αγροτικό και ευρύτερο τομέα.
Συμπληρώνει, επίσης: «Γι’ αυτόν τον λόγο, οι λύσεις προσφέρονται με τη μορφή υπηρεσιών ή προϊόντων προς κάθε ενδιαφερόμενο στη γεωργική αλυσίδα αξίας, αποσκοπώντας στην αύξηση της αποδοτικότητας και της ποιότητας της δουλειάς του. Μακροπρόθεσμα, όλες οι εφαρμογές στοχεύουν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην προσαρμογή των καλλιεργειών στην κλιματική αλλαγή, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα της υπαίθρου και