Έλεγχοι καταθέσεων σε ελεύθερους επαγγελματίες που αμφισβητούν τα τεκμήρια

Ξεκίνησαν οι έλεγχοι καταθέσεων των ελευθέρων επαγγελματιών, οι οποίοι αμφισβήτησαν το τεκμαρτό τρόπο προσδιορισμού του εισοδήματος.

Σε μία από τις υποθέσεις που εκδικάστηκε από την Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, επαγγελματίας αμφισβήτησε το τεκμαρτό εισόδημα, αλλά από τον έλεγχο των τραπεζικών του λογαριασμών, η εφορία του βρήκε αδήλωτες καταθέσεις και παρότι το ύψος τους ήταν χαμηλότερο του τεκμαρτού, του επέβαλε υπερδιπλάσιο φόρο εισοδήματος.

Η υπόθεση δείχνει ότι η ΑΑΔΕ προχωρεί στον φορολογικό έλεγχο των επαγγελματιών οι οποίοι αμφισβήτησαν τα τεκμήρια φορολόγησης και έχουν συμπληρώσει ζητήσει από την εφορία να τους ελέγξει και η πρώτη κίνηση είναι οι κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών μέσω του «Συστήματος Μητρώων Τραπεζικών  Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών.

Μάλιστα, η ΑΑΔΕ έχει δώσει εντολή να ελεγχθούν τουλάχιστον 1.000 υποθέσεις επαγγελματιών, οι οποίοι αμφισβήτησαν τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης.

Η περίπτωση αρχιτέκτονα

Ειδικότερα, αρχιτέκτονας για το φορολογικό έτος 2023 δήλωσε σχεδόν μηδενικό εισόδημα, ενώ με βάση το σύστημα του τεκμαρτού προσδιορισμού, το εισόδημά του προσδιορίστηκε σε 12.234,52 ευρώ και με το εκκαθαριστικό του καταλογίστηκε φόρος ύψους 1.986,37 ευρώ, ποσό το οποίο αναλύεται σε:

• 1.279,31 ευρώ ο φόρος εισοδήματος
• 382,06 ευρώ η προκαταβολή φόρου και
• 325 ευρώ το τέλος επιτηδεύματος

Ο φορολογούμενος αμφισβήτησε το ύψος του εισοδήματος και τον φόρο και συμπλήρωσε τον σχετικό κωδικό «434» στο έντυπο Ε1.

Λόγω της αμφισβήτησης από τον προσφεύγοντα του ελαχίστου καθαρού εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα εκδόθηκε εντολή ελέγχου από το 4ο ΕΛ.ΚΕ. Αττικής.

Πρώτη κίνηση των ελεγκτών ήταν το άνοιγμα των τραπεζικών του λογαριασμών και από τον διενεργηθέντα έλεγχο, βρέθηκαν καταθέσεις ύψους 8.361,29 ευρώ, τις οποίες οι ελεγκτές τις χαρακτήρισαν ως «εισοδήματα αγνώστου πηγής».

Οι καταθέσεις αφορούσαν στο έτος 2023 και ήταν υψηλότερες από το εισόδημα που ο ίδιος δήλωσε, αλλά χαμηλότερες από το τεκμαρτό εισόδημα. Ο έλεγχος βασίστηκε στα παρακάτω στοιχεία:

• Στο ηλεκτρονικό αρχείο που διαβιβάστηκε στην υπηρεσία μέσω του «Συστήματος Μητρώων Τραπεζικών  Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών («ΣΜΤΛ-ΛΠ»), στο οποίο περιλαμβάνονται πληροφορίες για τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών που τηρούνται στο όνομα του προσφεύγοντος (δικαιούχος/συνδικαιούχος), καθώς και για λοιπά χρηματοοικονομικά προϊόντα, στην  ημεδαπή, για το χρονικό διάστημα από 01/01/2023 έως 31/12/2023.
• Στην παροχή στοιχείων των τραπεζικών λογαριασμών που διατηρεί στην …BANK ο προσφεύγων για το χρονικό διάστημα από 01/01/2023 έως 31/12/2023, κατόπιν του σχετικού αιτήματος της υπηρεσίας.
• Στην Ηλεκτρονική πληροφόρηση από τα υποσυστήματα
• Taxis και Εlenxis

Στην απάντησή του ο ελεγχόμενος υποστήριξε ότι σχεδόν όλες οι πιστώσεις αφορούν την Παροχή Υπηρεσιών από την οικογενειακή επιχείρηση, της οποίας ό ίδιος τυγχάνει εταίρος, για τις οποίες έχουν εκδοθεί όλα τα νόμιμα παραστατικά και έχει καταχωρηθεί ο αναλογούν Φ.Π.Α.

Υποστήριξε επίσης ότι λόγω της μηδενικής, σχεδόν, δραστηριότητας του νομικού αυτού προσώπου, καμία Τράπεζα δεν αποδεχόταν το άνοιγμα ξεχωριστού Εταιρικού λογαριασμού, οπότε και αναγκάστηκε να συναινέσει να διακινούνται τα όποια ελάχιστα έσοδα με χρήση του λογαριασμού του.

Η εφορία αντέτεινε ότι από τις χρεώσεις του εν λόγω λογαριασμού, μετά τις καταθέσεις των ως άνω ποσών δεν διαπιστώθηκε μεταφορά κανενός ποσού στα μέλη της εταιρείας ούτε και στα ταμεία αυτής. Επίσης, όλα τα ποσά έχουν διατεθεί από τον ίδιο τον ελεγχόμενο, σε  αγορές προσωπικών δαπανών με χρήση χρεωστικής κάρτας σε όλη τη διάρκεια του έτους.

Κατόπιν αυτών, ο έλεγχος του προσδιόρισε το φορολογητέο εισόδημα σε 8.361,29 ευρώ και του καταλόγισε:

• Φόρο εισοδήματος: 2.645,80 ευρώ.
• Πρόστιμο επί του φόρου: 683,25 ευρώ
• προκαταβολή φόρου: 382,06 ευρώ
• τέλος επιτηδεύματος: 325 ευρώ
• Συνολική οφειλή: 4.036,11 ευρώ

Ο αρχιτέκτονας προσέφυγε στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, η οποία απέρριψε την προσφυγή του, καθώς σημειώνει στην απόφασή της, ότι, ορθά ο έλεγχος θεώρησε το σύνολο  των  κατατεθειμένων  ποσών ως προσαύξηση περιουσίας, που φορολογούνται με συντελεστή 33%, μειώνοντας παράλληλα το ελάχιστο καθαρό εισόδημα που προσδιορίστηκε βάσει τεκμηρίων, από το ποσό των 12.234,52 ευρώ, στο ποσό των 8.366,15 ευρώ, που προέκυψε από τις καταθέσεις στον προσωπικό του τραπεζικό λογαριασμό.

Το παράδοξο

Από τη συγκεκριμένη υπόθεση διαπιστώνεται το εξής παράδοξο:

• Με βάση τον τεκμαρτό τρόπο, το εισόδημά του προσδιορίστηκε σε 12.234,52 ευρώ και η τελική φορολογική επιβάρυνση ανήλθε σε 1.986,37 ευρώ.
• Με βάση τον έλεγχο το εισόδημα μειώθηκε σε 8.361,29 ευρώ, αλλά η τελική φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε σε 4.036,11 ευρώ.

Δηλαδή παρότι το τελικό φορολογητέο εισόδημα προσδιορίστηκε σε επίπεδα χαμηλότερα από το τεκμαρτό, ο φόρος υπερδιπλασιάστηκε. Η διαφορά αυτή εξηγείται από τα ακόλουθα:

• Το τεκμαρτό εισόδημα (12.234,52 ευρώ) φορολογείται βάση της κλίμακας (με συντελεστές 9% και 22%) και ποσό που προκύπτει προστίθεται η προκαταβολή φόρου και το τέλος επιτηδεύματος.
• Το εισόδημα που χαρακτηρίζεται ως «προσαύξηση περιουσίας» και η εφορία το προσδιόρισε σε 8.361,29 ευρώ, φορολογήθηκε με συντελεστή 33% συν πρόστιμο επί της διαφοράς του φόρου από την αρχική δήλωση.