Ο τουρισμός παραμένει μία από τις ισχυρότερες κινητήριες δυνάμεις της ελληνικής οικονομίας, με συμβολή σχεδόν 20% στο ΑΕΠ σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού της Eurobank.
Στηρίζει όχι μόνο τα δημόσια έσοδα, αλλά και την απασχόληση, τις επενδύσεις και την περιφερειακή συνοχή. Από το 2011 έως το 2024, οι αφίξεις επισκεπτών αυξήθηκαν από 15 εκατομμύρια σε 40,7 εκατομμύρια, χάρη στη διεύρυνση της διεθνούς ζήτησης και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Ωστόσο, η εντυπωσιακή αυτή άνοδος συνοδεύτηκε από μείωση της μέσης δαπάνης ανά επισκέπτη (στα €530,6 από €640,4 το 2010) και μείωση της διάρκειας παραμονής (στις 5,9 από 9,3 διανυκτερεύσεις).
Το φαινόμενο αυτό οφείλεται αφενός στη δημοφιλία του μοντέλου city break, και αφετέρου στην αύξηση των οδικών αφίξεων από γειτονικές χώρες. Έτσι, ενώ αυξάνεται ο όγκος των επισκεπτών, τα συνολικά έσοδα δεν αναπτύσσονται αναλογικά.
Παράλληλα, παρατηρείται σημαντική μεταβολή στη δομή της προσφοράς. Ο αριθμός των ξενοδοχείων μεσαίου και μεγάλου μεγέθους και υψηλής κατηγορίας αυξήθηκε αισθητά, ενώ ταυτόχρονα επεκτάθηκαν οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, ξεπερνώντας το 1 εκατομμύριο μονάδες έως το 2024.
Παρά τη συμβολή τους στην απορρόφηση της αυξημένης ζήτησης, παρουσιάζουν χαμηλότερη πληρότητα και μικρότερη διάρκεια παραμονής σε σύγκριση με τα ξενοδοχεία.
Η μελέτη υπογραμμίζει πως το ελληνικό μοντέλο τείνει προς έναν μαζικό τουρισμό μικρής διάρκειας και χαμηλής κατά κεφαλήν δαπάνης. Αυτό εγκυμονεί κινδύνους, καθώς η περιβαλλοντική και πολιτιστική φθορά μπορεί να πλήξει τη βιωσιμότητα του «τουριστικού προϊόντος» μακροπρόθεσμα. Καθίσταται συνεπώς αναγκαία μια στρατηγική στροφή προς ποιοτικότερο, βιώσιμο τουρισμό με αυξημένη μέση δαπάνη ανά επισκέπτη.
Η Eurobank προτείνει ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων: περιορισμό της άναρχης δόμησης, αυστηρή ρύθμιση της τοποθέτησης μονάδων φιλοξενίας, επενδύσεις σε πολιτιστικές και περιβαλλοντικές υποδομές, καθώς και φορολογική εξομοίωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων με τις τυπικές τουριστικές επιχειρήσεις.
Ταυτόχρονα, ενθαρρύνεται η προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως ο πολιτιστικός, ο αγροτουρισμός, τα city breaks, και ο τουρισμός υγείας.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ανάγκη κατάρτισης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. Ο ποιοτικός τουρισμός προϋποθέτει υψηλής στάθμης παροχές και προσωπικό, γεγονός που ενισχύει και τις τοπικές αγορές εργασίας.
Επιπλέον, η μείωση της εποχικότητας και η επέκταση της τουριστικής περιόδου προϋποθέτουν καλύτερο σχεδιασμό έργων και υποδομών, αλλά και προσαρμογή στις απαιτήσεις της κλιματικής κρίσης.
Η μακροχρόνια βιωσιμότητα του ελληνικού τουρισμού απαιτεί ευρεία πολιτική συναίνεση, στήριξη από το κράτος και προσαρμογή των ίδιων των επιχειρηματιών στις σύγχρονες τάσεις.
Η μετάβαση από τον ποσοτικό στον ποιοτικό τουρισμό δεν είναι εύκολη, ωστόσο αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο για τη διατήρηση του συγκριτικού πλεονεκτήματος της Ελλάδας ως κορυφαίου προορισμού.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
