Ακόμη μεγαλύτερος αριθμός οφειλετών θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν την ευνοϊκή ρύθμιση για τους ευάλωτους, βάσει της οποίας τα χρέη ρυθμίζονται με τον Εξωδικαστικό χωρίς συναίνεση του πιστωτή. Αυτή η πρωτοβουλία περιλαμβάνεται στις έξι αλλαγές της νομοθεσίας, που παρουσίασαν ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης και η γενική γραμματέας Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση.
Η σημαντικότερη από τις πρωτοβουλίες που ανακοινώθηκαν και θα περιληφθούν στο νομοσχέδιο για την Κεφαλαιαγορά που κατατίθεται μέσα στις επόμενες εβδομάδες είναι αυτή που επιτρέπει σε μεγαλύτερο αριθμό οφειλετών να περιληφθούν στην κατηγορία των ευάλωτων, για την οποία προβλέπεται ότι οι ρυθμίσεις με τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό γίνονται αυτόματα, δηλαδή χωρίς να έχει τη δυνατότητα ο πιστωτής (servicer, τράπεζα) να τις μπλοκάρει.
Ειδικότερα, μέχρι τώρα μπορούσε να περιληφθεί στην κατηγορία των ευάλωτων ένα νοικοκυριό με εισόδημα από 7.000 έως 21.000 ευρώ. Πλέον, για οφειλές μέχρι 300.000 ευρώ, τα όρια αυτά διπλασιάζονται: Από 7.000 σε 14.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, σε 21.000 ευρώ για δύο μέλη, 28.000 ευρώ για τρία μέλη, 35.000 ευρώ για τέσσερα μέλη και 42.000 ευρώ για πέντε μέλη και πάνω.
Επίσης, προσαρμόζονται και τα περιουσιακά όρια, που θα κυμαίνονται από 240.000 ευρώ μέχρι 360.000 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό μελών της οικογένειας.
Με αυτές τις ρυθμίσεις αναμένεται να ανοίξει αρκετά η περίμετρος των οφειλετών, οι οποίοι θα μπορέσουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους χωρίς να εξαρτώνται από τη συναίνεση των τραπεζών και των servicers στη ρύθμιση. Ήδη η υποχρεωτική ρύθμιση για ευάλωτους, που καθιερώθηκε στα τέλη του 2023, έχει βοηθήσει στη σημαντική αύξηση των ρυθμίσεων με τον Εξωδικαστικό, οι οποίες, όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης, ξεπέρασαν στο τέλος Ιανουαρίου τις 30.000 και για ποσό χρεών άνω των 10 δισ. ευρώ.
Υποχρεωτική πρόταση ρύθμισης πριν τον πλειστηριασμό
Τα άλλα πέντε μέτρα που ανακοινώθηκαν έχουν ως εξής:
- Υποχρέωση του πιστωτή να έχει καταθέσει πριν τον πλειστηριασμό έγγραφη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη. Σε όλες τις περιπτώσεις, ο πιστωτής υποχρεώνεται να υποβάλει πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη πριν προχωρήσει σε πλειστηριασμό με κάθε πρόσφορο μέσο (mail, τηλεφώνημα κ.α.). Αυτό θα γίνεται εφόσον ο οφειλέτης έχει εγγραφεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προσωποποιημένης πληροφόρησης για να δώσει τουλάχιστον το email και τον αριθμό τηλεφώνου του. Οι προτάσεις που θα υποβάλλουν οι πιστωτές θα γίνονται με βάση τη σχετική κοινοτική Οδηγία, που ορίζει ότι δεν θα πρέπει να χειροτερεύει με τη ρύθμιση η θέση του πιστωτή.
- Οι οφειλέτες που δεν μπορούν να οδηγηθούν σε πτώχευση επειδή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν τα έξοδα της πτωχευτικής διαδικασίας, για τους οποίους σήμερα ορίζεται ότι απλώς καταχωρείται το όνομά τους στο μητρώο φερεγγυότητας, θα μπορούν να απαλλάσσονται οριστικά από τα χρέη τους με πράξη απαλλαγής από το δικαστήριο.
- Επεκτείνονται οι προθεσμίες ώστε ο ευάλωτος οφειλέτης να μπει στο ενδιάμεσο πρόγραμμα. Σήμερα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση οι ενδιαφερόμενοι έως 60 ημέρες πριν από την κατάσχεση, να παγώσουν τον πλειστηριασμό και να λάβουν επιδότηση δανείου. Αντί για 60 ημέρες, η προθεσμία μεταφέρεται τουλάχιστον 20 μέρες πριν τον πλειστηριασμό. Επίσης, επεκτείνεται το ενδιάμεσο πρόγραμμα για τέσσερις μήνες, ενώ λήγει κανονικά τον Μάρτιο.
- Επεκτείνεται η δυνατότητα ρύθμισης δανείων με εγγύηση Δημοσίου μέσω της διαδικασίας εξυγίανσης, που αφορά τις επιχειρήσεις.
- Προβλέπεται μόνιμος μηχανισμός αποζημίωσης από εγγυητικό κεφάλαιο Ζωής, ώστε να υπάρξουν ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για τους ασφαλισμένους της Ασπίς Πρόνοια. Μέχρι τώρα υπήρχαν νομοθετικές διατάξεις για καταβολή 45 εκατ. ευρώ στους ζημιωθέντες. Αντί για συνεχείς ρυθμίσεις, δημιουργείται μόνιμος μηχανισμός αποζημίωσης, με τον όρο ότι κάθε φορά οι αποζημιώσεις δεν θα υπερβαίνουν το 25% των διαθεσίμων του εγγυητικού κεφαλαίου.