Γιώργος Παπαδημητρίου: Τι προβληματίζει τους Έλληνες επιχειρηματίες;

Μια περίοδο σημαντικής αναδιάρθρωσης περνά η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Μετά από χρόνια επιφυλακτικής στάσης, πλέον αναγνωρίζεται ο καθοριστικός της ρόλος στη μεταμόρφωση της ελληνικής οικονομίας.

Όπως υπογραμμίζει σε δηλώσεις του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Γιώργος Παπαδημητρίου, διευθύνων σύμβουλος της EY Ελλάδος, οι προκλήσεις για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι μεγαλύτερες παρά ποτέ, δεδομένου ενός παγκόσμιου περιβάλλοντος που μεταβάλλεται διαρκώς, ωστόσο οι προσδοκίες παραμένουν υψηλές.

Η πρόσφατη έρευνα “EY Entrepreneurship Barometer Ελλάδα 2025” σκιαγραφεί με σαφήνεια τη σημερινή κατάσταση του εγχώριου επιχειρείν. Συμμετείχαν 135 Έλληνες επιχειρηματίες, οι οποίοι κλήθηκαν να απαντήσουν σε ζητήματα που αφορούν την καινοτομία, τα επενδυτικά τους σχέδια, το ανθρώπινο δυναμικό, τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης (AI), καθώς και τις στρατηγικές των οικογενειακών επιχειρήσεων.

Τα αποτελέσματα εμφανίζουν τάσεις συγκρατημένης αισιοδοξίας. Οι βασικές ανησυχίες επικεντρώνονται γύρω από την αύξηση του λειτουργικού (83%) και εργατικού κόστους (81%), αλλά και τις επιπτώσεις της γεωπολιτικής αβεβαιότητας στη χρηματοοικονομική ασφάλεια (75%). Παρά ταύτα, το 95% των ερωτηθέντων εκτιμά πως θα καταγράψουν άνοδο των εσόδων τους – ένα από τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των χωρών της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης & Κεντρικής Ασίας.

Επενδύσεις, Ανθρώπινο Δυναμικό και Προκλήσεις στην Αγορά Εργασίας

Οι ελληνικές επιχειρήσεις προχωρούν με επενδυτική σιγουριά, χρησιμοποιώντας κυρίως ίδια κεφάλαια, ενώ σχεδιάζουν να ενισχύσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους: το 67% των ερωτηθέντων σκοπεύουν να προσλάβουν μόνιμο προσωπικό. Παρ’ όλα αυτά, αντιμετωπίζουν το έντονο χάσμα δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας: 78% δηλώνουν δυσκολία εξεύρεσης υποψηφίων με τις απαιτούμενες δεξιότητες και το 61% συναντούν εμπόδια στην ανεύρεση εμπείρου προσωπικού, καταγράφοντας από τα υψηλότερα σχετικά ποσοστά στην ευρύτερη περιοχή.

Η Καινοτομία και ο Ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης

Έμφαση δίνεται στην καινοτομία: το 59% επενδύει στην ανάπτυξη νέων ή βελτιωμένων προϊόντων/υπηρεσιών, ενώ το 54% ενισχύει την οργανωτική ανανέωση βελτιώνοντας εσωτερικές διαδικασίες και δομές. Παράλληλα, οι επιχειρηματίες αναγνωρίζουν τη ραγδαία σημασία της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), με τους τρεις στους τέσσερις να πιστεύουν ότι θα απογειώσει την παραγωγικότητά τους. Ωστόσο, το 27% δηλώνει ότι δεν έχει επενδύσει ακόμη στη συγκεκριμένη τεχνολογία τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ μόλις 5% έχουν πραγματοποιήσει επενδύσεις άνω των 250.000 ευρώ, επισημαίνοντας την ανάγκη για ενίσχυση των ψηφιακών επενδύσεων.

Συγχωνεύσεις-Εξαγορές & Οικογενειακές Επιχειρήσεις: Προκλήσεις & Προοπτικές

Ένα μεγάλο μέρος της έρευνας φώτισε τις στρατηγικές επιλογές που παρέχουν οι συγχωνεύσεις και εξαγορές (Σ&Ε), ως μέσα ενίσχυσης τόσο της ανθεκτικότητας όσο και της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων. Οι Σ&Ε προσφέρουν επίσης εναλλακτικές λύσεις για την “έξοδο των σημερινών μετόχων” από την εταιρική τους δομή.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις οικογενειακές επιχειρήσεις, όπου η διαδοχή εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ανοιχτά ζητήματα. Αν και πάνω από τους μισούς θεωρούν τη μετάβαση στη νέα γενιά “κορυφαία πρόκληση”, μόνο το 32% έχει εγκαθιδρύσει επίσημο διάδοχο πλάνο και μόλις 6% έχουν ζητήσει εξωτερική συμβουλευτική υποστήριξη. Οι περισσότερες διαδικασίες διαχείρισης διάδοχης παραμένουν ανεπίσημες, βασιζόμενες σε οικογενειακές συζητήσεις (37%), ενώ το 19% των επιχειρήσεων δεν έχει ασχοληθεί ακόμη με το ζήτημα.

Συνοψίζοντας, ο κ. Παπαδημητρίου τονίζει ότι η δυναμική αναπτυξιακή πορεία της χώρας εξαρτάται από την τόλμη στον μετασχηματισμό, την επένδυση στην καινοτομία, την προσέλκυση και ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου και την υποστήριξη των κατάλληλων δεξιοτήτων. Παράλληλα, η πολιτεία καλείται να επισπεύσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, αντιμετωπίζοντας εκκρεμότητες σε ζητήματα όπως η γραφειοκρατία και το ρυθμιστικό πλαίσιο – θέματα που, σύμφωνα με την έρευνα, διχάζουν την επιχειρηματική κοινότητα ως προς το κατά πόσο το περιβάλλον είναι ευνοϊκό ή μη.

Η στρατηγική στροφή προς τη βιώσιμη ανάπτυξη και η ενδυνάμωση των επιχειρηματικών δομών αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, στη νέα εποχή επενδύσεων και καινοτομίας.