Το D66 νικητής στις ολλανδικές εκλογές, σύμφωνα με προβολές

Το κεντρώο κόμμα D66 επικράτησε στις εκλογές της Ολλανδίας, σύμφωνα με τις προβολές του ολλανδικού πρακτορείου ειδήσεων ANP. Η καταμέτρηση των ψήφων δείχνει ότι ο ακροδεξιός ηγέτης Γκερτ Βίλντερς δεν κατάφερε να καλύψει τη διαφορά.

Ο Ρομπ Γέτεν, ηγέτης του D66, εμφανίζεται ως φαβορί για να αναλάβει την ηγεσία της πέμπτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, τον περιμένουν μακρές διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.

Οι προβολές του ANP μεταδόθηκαν άμεσα από πολλά ολλανδικά μέσα ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων και η δημόσια τηλεόραση NOS. Με την καταμέτρηση σε μία περιφέρεια και τις ψήφους των Ολλανδών του εξωτερικού να απομένουν, ο Γέτεν διατηρεί προβάδισμα 15.155 ψήφων έναντι του Βίλντερς.

Οι επιστολικές ψήφοι καταμετρώνται ήδη στη Χάγη, όμως τα τελικά αποτελέσματα αναμένονται το βράδυ της Δευτέρας, 3 Νοεμβρίου, το νωρίτερο. Οι Ολλανδοί του εξωτερικού τείνουν να στηρίζουν κεντρώα και αριστερά κόμματα, ενώ στις εκλογές του 2023 το D66 είχε προηγηθεί του PVV με σχεδόν 3.000 επιστολικές ψήφους.

Την Τρίτη, οι βασικοί πολιτικοί αξιωματούχοι θα συναντηθούν στο Κοινοβούλιο για να επιλέξουν το πρόσωπο που θα διερευνήσει τις προθέσεις των κομμάτων σχετικά με πιθανές συνεργασίες. Ο ηγέτης του κόμματος με τις περισσότερες ψήφους αναλαμβάνει επικεφαλής της διαδικασίας σχηματισμού συνασπισμού, που συνήθως διαρκεί πολλούς μήνες.

Μέχρι τότε, ο προσωρινός πρωθυπουργός Ντικ Σόοφ παραμένει στα καθήκοντά του. Όπως δήλωσε, «πιστεύω πως θα παραμείνω πρωθυπουργός μέχρι τα Χριστούγεννα».

Όλα τα κόμματα έχουν αποκλείσει τον Βίλντερς από πιθανές συνεργασίες, καθώς είχε προκαλέσει την πτώση του προηγούμενου συνασπισμού λόγω διαφωνιών στο μεταναστευτικό.

Σενάρια σχηματισμού κυβέρνησης

Εφόσον επιβεβαιωθεί η νίκη του D66, ο Γέτεν θα πρέπει να συγκροτήσει συνασπισμό με πλειοψηφία τουλάχιστον 76 εδρών στο 150μελές Κοινοβούλιο. Το πιθανότερο σενάριο περιλαμβάνει συνεργασία με το κεντροδεξιό CDA (18 έδρες), το φιλελεύθερο VVD (22 έδρες) και την ομάδα Πράσινοι/Εργατικοί (20 έδρες). Το D66 διαθέτει 26 έδρες.

Υπάρχουν όμως ερωτήματα για το αν το VVD και οι Πράσινοι/Εργατικοί μπορούν να συνεργαστούν. Η ηγέτης του VVD, Ντιλάν Γεσιλγκιόζ, είχε δηλώσει πριν τις εκλογές ότι μια συμμαχία με τους Πράσινους/Εργατικούς «δεν θα λειτουργούσε» και προτιμά έναν κεντροδεξιό συνασπισμό. Τη Δευτέρα, οι Πράσινοι/Εργατικοί θα εκλέξουν νέο ηγέτη, μετά την παραίτηση του Φρανς Τίμερμανς, γεγονός που ίσως διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις.

Παρά την πτώση της δύναμης του Βίλντερς, άλλα ακροδεξιά κόμματα ενίσχυσαν τη θέση τους. Το Φόρουμ για τη Δημοκρατία (FvD) διπλασίασε τα ποσοστά του και θα έχει επτά βουλευτές, ενώ το JA21 αύξησε τις έδρες του από μία σε εννέα.

Ο Ρομπ Γέτεν δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι η εκλογική νίκη απέναντι στον Βίλντερς αποδεικνύει πως «είναι δυνατό να ηττηθούν τα λαϊκιστικά κόμματα στην Ευρώπη». Εξέφρασε υπερηφάνεια για το αποτέλεσμα, τονίζοντας ότι το D66 κατέγραψε ιστορικό επίτευγμα και πως αισθάνεται μεγάλη ευθύνη.

Προτεραιότητα του Γέτεν είναι ο σχηματισμός σταθερής και φιλόδοξης κυβέρνησης, κάτι που αναμένεται να απαιτήσει μακρά διαδικασία διαπραγματεύσεων. Το εκλογικό συμβούλιο θα ανακοινώσει τα επίσημα αποτελέσματα την προσεχή Παρασκευή, αλλά ο Γέτεν διαμηνύει ότι «δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο».

Όπως ανέφερε, «δεν θέλουμε να χάνουμε άσκοπα χρόνο, γιατί οι Ολλανδοί απαιτούν από εμάς να στρωθούμε στη δουλειά». Παράλληλα, δήλωσε πως δεν έχει λάβει ακόμη νέα από τον Βίλντερς, αλλά πλέον είναι σαφές ότι το D66 αποτελεί το μεγαλύτερο κόμμα.