Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε σημαντικές αλλαγές στον τομέα της οδικής ασφάλειας, με στόχο τη μείωση των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα. Σύμφωνα με ανακοίνωση του European Newsroom, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν νέους κανόνες για τις άδειες οδήγησης, δίνοντας έμφαση στις ψηφιακές άδειες και τη διασυνοριακή επιβολή κυρώσεων.
Το 2023 σημειώθηκαν σχεδόν 20.000 θάνατοι από τροχαία στην ΕΕ, ενώ ο στόχος είναι η μείωση αυτού του αριθμού κάτω από τους 20.000 ετησίως έως το 2050, στο πλαίσιο της στρατηγικής “Vision Zero”. Παρά τη μικρή μείωση κατά 2% το 2024 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, η επίτευξη των στόχων παραμένει πρόκληση για πολλά κράτη μέλη.
Σημαντικές διαφορές καταγράφονται μεταξύ των χωρών ως προς την οδική ασφάλεια. Η Σουηδία, η Μάλτα και η Δανία εμφανίζουν τους ασφαλέστερους δρόμους, ενώ η Ρουμανία και η Βουλγαρία καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων. Η Πολωνία, ωστόσο, σημείωσε αξιοσημείωτη μείωση 35% στους θανάτους από το 2019.
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν αυστηρότερες διαδικασίες για την απόκτηση και ανανέωση της άδειας οδήγησης, την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών για σοβαρές παραβάσεις, και την καθιέρωση της ψηφιακής άδειας οδήγησης ως βασικής μορφής. Οι σοβαρές παραβάσεις, όπως η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή η υπερβολική ταχύτητα, θα μπορούν να επιφέρουν απαγόρευση οδήγησης σε όλη την ΕΕ.
Παράλληλα, τα κράτη μέλη διατηρούν ευελιξία σχετικά με τους ελέγχους υγείας για οδηγούς μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ μειώνεται το ηλικιακό όριο για την απόκτηση επαγγελματικών αδειών (φορτηγά και λεωφορεία). Οι άδειες αυτοκινήτων και μοτοσικλετών θα έχουν μέγιστη ισχύ 15 ετών.
Νέες απαιτήσεις για υποψήφιους οδηγούς και προκλήσεις στην ψηφιοποίηση
Οι υποψήφιοι οδηγοί θα εξετάζονται πλέον σε θέματα που σχετίζονται με την απόσπαση προσοχής, τα τυφλά σημεία και τα συστήματα υποβοήθησης οδηγού. Επίσης, εισάγεται διετής δοκιμαστική περίοδος για τους νέους οδηγούς, με αυστηρότερες κυρώσεις σε περίπτωση παραβάσεων.
Η οδήγηση με συνοδεία θα επεκταθεί σε όλη την ΕΕ, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ασφάλεια των ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου, όπως ποδηλάτες και πεζοί. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ολλανδίας, όπου οι ποδηλάτες αποτελούν το 39% των θυμάτων θανατηφόρων τροχαίων.
Η μετάβαση στις ψηφιακές άδειες παρουσιάζει προκλήσεις, όπως η εναρμόνιση των συστημάτων λογισμικού μεταξύ των κρατικών αρχών. Κάποιες χώρες, όπως η Βουλγαρία, δηλώνουν έτοιμες να εφαρμόσουν το νέο σύστημα, ενώ άλλες, όπως η Γερμανία, εκτιμούν ότι απαιτείται περαιτέρω προετοιμασία.
Οι νέοι κανονισμοί θα τεθούν σε ισχύ είκοσι ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Τα κράτη μέλη θα έχουν τρία χρόνια για να ενσωματώσουν τις αλλαγές στη νομοθεσία τους και ένα επιπλέον έτος για την πλήρη εφαρμογή τους.