Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την Κυριακή νέο πλήγμα εναντίον πλοίου που ανήκε σε ομάδα ανταρτών της Κολομβίας, εντείνοντας παράλληλα την οικονομική πίεση προς την Μπογοτά. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατηγόρησε τον Κολομβιανό ομόλογό του, Γουστάβο Πέτρο, ότι «ενθαρρύνει» την παραγωγή ναρκωτικών.
Όπως δήλωσε ο επικεφαλής του Πενταγώνου, Πιτ Χέγκσεθ, η επίθεση είχε ως στόχο πλοίο του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού (ELN), το οποίο φέρεται να μετέφερε ναρκωτικά, με αποτέλεσμα τον θάνατο τριών ατόμων.
Η ενέργεια αυτή εντάσσεται στη συνεχιζόμενη στρατιωτική επιχείρηση των ΗΠΑ κατά του λαθρεμπορίου ναρκωτικών στην Καραϊβική, όπου από τις αρχές Αυγούστου έχουν αναπτυχθεί αμερικανικά πολεμικά πλοία στα ανοιχτά της Βενεζουέλας. Μέχρι στιγμής, επτά σκάφη έχουν γίνει στόχος, με τουλάχιστον 30 νεκρούς.
Ειδικοί εκφράζουν αμφιβολίες για τη νομιμότητα των επιχειρήσεων αυτών, καθώς οι ύποπτοι δεν συλλαμβάνονται ούτε ανακρίνονται.
Ο Τραμπ, σε ανάρτησή του στο Truth Social, κατηγόρησε τον Πέτρο ότι «δεν κάνει τίποτα για να σταματήσει» την παραγωγή ναρκωτικών και τον χαρακτήρισε «παράνομο βαρόνο των ναρκωτικών». Παράλληλα, ανακοίνωσε την αναστολή της οικονομικής βοήθειας προς την Κολομβία, χωρίς να διευκρινίσει λεπτομέρειες.
Απαντώντας, ο Πέτρο εκτίμησε μέσω της πλατφόρμας Χ πως «οι σύμβουλοι» του Τραμπ «τον παραπλανούν» και τόνισε ότι το πρόβλημα δεν είναι οι ΗΠΑ, αλλά ο ίδιος ο Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος επιβεβαίωσε επίσης δηλώσεις του γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ για την επιβολή σημαντικών δασμών στα κολομβιανά προϊόντα, αναφέροντας πως οι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σύντομα.
Τα σχόλια αυτά σηματοδοτούν περαιτέρω επιδείνωση στις σχέσεις Ουάσινγκτον-Μπογοτά, με τον Τραμπ να επαναλαμβάνει πως «δεν καταπολεμούν τα ναρκωτικά, παράγουν ναρκωτικά».
Η Κολομβία αποτελεί τη μεγαλύτερη αποδέκτη οικονομικής βοήθειας από τις ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική, καθώς το 2023 έλαβε πάνω από 740 εκατ. δολάρια. Τα μισά από αυτά τα κονδύλια προορίζονταν για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών, ενώ τα υπόλοιπα για ανθρωπιστικά και επισιτιστικά προγράμματα.
Αντίδραση και νέα δεδομένα
Ο Πιτ Χέγκσεθ γνωστοποίησε ότι το Πεντάγωνο κατέστρεψε την Παρασκευή ένα σκάφος, σκοτώνοντας τρεις ανθρώπους «στην περιοχή ευθύνης» της νότιας διοίκησης των ΗΠΑ (USSOUTHCOM), που περιλαμβάνει την Καραϊβική. Το πλοίο φέρεται να ανήκε στον ELN και να συμμετείχε σε παράνομο εμπόριο ναρκωτικών, χωρίς να παρουσιάζονται συγκεκριμένα στοιχεία που να τεκμηριώνουν τον ισχυρισμό.
Ο Πέτρο, από την πλευρά του, καταδίκασε το πλήγμα, υποστηρίζοντας ότι το σκάφος ανήκε σε «ταπεινή οικογένεια» και απάντησε προσωπικά στον Τραμπ, διαψεύδοντας οποιαδήποτε σχέση με διακίνηση ναρκωτικών.
Ο Κολομβιανός πρόεδρος είχε επίσης κατηγορήσει τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις για παραβίαση των χωρικών υδάτων της Κολομβίας και για θάνατο ψαρά κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων.
Τον προηγούμενο μήνα, οι ΗΠΑ ανακάλεσαν τη βίζα του Πέτρο, μετά τη συμμετοχή του σε φιλοπαλαιστινιακή διαδήλωση στη Νέα Υόρκη, όπου κάλεσε τους Αμερικανούς στρατιωτικούς να παρακούσουν τις εντολές του Τραμπ.
Μέχρι τον Σεπτέμβριο, η Μπογοτά συγκαταλεγόταν στις 20 χώρες εταίρους των ΗΠΑ στη μάχη κατά των ναρκωτικών. Ωστόσο, ο Λευκός Οίκος απέσυρε το σχετικό καθεστώς, επικαλούμενος ρεκόρ παραγωγής κοκαΐνης και αποτυχημένες διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης Πέτρο με ομάδες που χαρακτηρίζονται ως ναρκοτρομοκρατικές.
Η Κολομβία παραμένει η μεγαλύτερη παραγωγός κοκαΐνης παγκοσμίως, με ρεκόρ παραγωγής 2.600 τόνων το 2023, αύξηση 53% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Ο Πέτρο αμφισβητεί τα στοιχεία αυτά, κάνοντας λόγο για μεθοδολογικά προβλήματα.