Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ζήτησε συγγνώμη από τον Ιλχάμ Αλίεφ, τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, για το «τραγικό περιστατικό» στον ρωσικό εναέριο χώρο που αφορά το αεροσκάφος της Azerbaijan Airlines το οποίο συνετρίβη στις 25 Δεκεμβρίου στο δυτικό Καζακστάν, χωρίς ωστόσο να αναλαμβάνει την ευθύνη για την κατάρριψη του αεροσκάφους.
Το αεροσκάφος της Azerbaijan Airlines επλήγη στην Ρωσία από «φυσική εξωτερική επέμβαση», δήλωσε στον Ρώσο πρόεδρο ο Αζέρος ομόλογός του Ιλχάν Αλίεφ παραπέμποντας στο σενάριο σύμφωνα με το οποίο το Embraer 190 δέχθηκε τα πυρά της ρωσικής αντιαεροπορικής άμυνας.
«Ο πρόεδρος τόνισε ότι οι πολλαπλές τρύπες στην άτρακτο του αεροσκάφους, τα τραύματα των επιβατών και του πληρώματος (...) καθώς και οι μαρτυρίες των αεροσυνοδών και των επιβατών που επέζησαν επιβεβαιώνουν τις αποδείξεις για φυσική και τεχνική εξωτερική επέμβαση», αναφέρεται στο κείμενο της ανακοίνωσης που εξέδωσε η αζερική προεδρία μετά την τηλεφωνική συνομιλία Αλίεφ-Πούτιν.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στο πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν για την συντριβή του αεροσκάφους στο Καζακστάν. «Η βασική προτεραιότητα τώρα είναι μία ενδελεχής έρευνα που θα δώσει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα γι' αυτό που συνέβη. Η Ρωσία οφείλει να δώσει ξεκάθαρες εξηγήσεις και να σταματήσει να σκορπά παραπληροφόρηση», έγραψε στο Χ ο Ουκρανός πρόεδρος μετά την τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Ιλχάν Αλίεφ.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση ζήτησε «ταχεία και ανεξάρτητη» έρευνα για την συντριβή του αεροσκάφους. «Ζήτησα ταχεία και ανεξάρτητη διεθνή έρευνα», έγραψε στο Χ η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας σημειώνοντας ότι οι πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες το δυστύχημα μπορεί να προκλήθηκε από ρωσικά πυρά αποτελεί βίαιη υπενθύμιση της πτήσης MH17 της Malaysia Airlines η οποία κατερρίφθη από ρωσικό πύραυλο που χειρίζονταν οι φιλορωσικές δυνάμεις στην ανατολική Ουκρανία το 2014.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν παραδέχθηκε κατά την σημερινή του τηλεφωνική συνομιλία με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν ότι η ρωσική αντιαεροπορική άμυνα ήταν ενεργή την Τετάρτη την ώρα που το αζερικό αεροσκάφος προσπαθούσε να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Γκρόζνι. Ωστόσο, δεν παραδέχθηκε ότι το αεροσκάφος επλήγη από τα ρωσικά συστήματα, αν και ζήτησε συγγνώμη για το «τραγικό περιστατικό».
Μαρτυρίες των επιβατών για δυνατό χτύπημα στο αεροσκάφος
Δύο επιβάτες και ένα μέλος του πληρώματος του αεροσκάφους της Azerbaijan Airlines που συνετρίβη στο Καζακστάν δήλωσαν στο Reuters ότι άκουσαν τουλάχιστον έναν δυνατό κρότο καθώς πλησίαζε στον αρχικό προορισμό του, το Γκρόζνι στη νότια Ρωσία.
Η πτήση J2-8243 συνετρίβη την Τετάρτη κοντά στην πόλη Ακτάου στο Καζακστάν αφού εξετράπη από μια περιοχή της νότιας Ρωσίας όπου η Μόσχα έχει επανειλημμένα χρησιμοποιήσει συστήματα αεράμυνας εναντίον ουκρανικών επιθετικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Τουλάχιστον 38 άνθρωποι σκοτώθηκαν, ενώ 29 επέζησαν.
«Μετά τον κρότο... νόμιζα ότι το αεροπλάνο θα διαλυόταν», δήλωσε στο Reuters από το νοσοκομείο ο Subhonkul Rakhimov, ένας από τους επιβάτες που είπε ότι είχε αρχίσει να προετοιμάζεται για το τέλος αφού άκουσε τον κρότο. «Ήταν προφανές ότι το αεροπλάνο είχε υποστεί κάποια ζημιά», είπε. «Ήταν σαν να ήταν μεθυσμένο - δεν ήταν πια το ίδιο αεροπλάνο». Ένας άλλος επιβάτης του αεροπλάνου δήλωσε στο Reuters ότι άκουσε επίσης έναν δυνατό κρότο.
Και οι δύο επιβάτες δήλωσαν ότι φαίνεται να υπήρχε πρόβλημα με τα επίπεδα οξυγόνου στην καμπίνα μετά το χτύπημα. Η αεροσυνοδός δήλωσε ότι η προσγείωση δεν έγινε στο Γκρόζνι λόγω ομίχλης και έτσι ο πιλότος έκανε κύκλο, οπότε ακούστηκαν κρότοι έξω από το αεροσκάφος.
Πέρα από τη φρίκη του δυστυχήματος, οι αφηγήσεις των επιβατών σε πρώτο πρόσωπο δίνουν μια εικόνα για το τι μπορεί να προκάλεσε την καταστροφή.
Η Azerbaijan Airlines ανέστειλε πλήθος πτήσεων προς ρωσικές πόλεις την Παρασκευή και δήλωσε ότι θεωρεί ότι η συντριβή προκλήθηκε από αυτό που αποκάλεσε «φυσική και τεχνική εξωτερική παρέμβαση». Δεν διευκρίνισε λεπτομερώς ποια ήταν αυτή η παρέμβαση.
Τέσσερις πηγές με γνώση των προκαταρκτικών πορισμάτων της έρευνας του Αζερμπαϊτζάν για την καταστροφή δήλωσαν στο Reuters την Πέμπτη ότι η ρωσική αεράμυνα κατέρριψε κατά λάθος το αεροσκάφος.
Η ρωσική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας δήλωσε την Παρασκευή ότι το αεροπλάνο αποφάσισε να αλλάξει πορεία από τον αρχικό του προορισμό στην Τσετσενία εν μέσω πυκνής ομίχλης και τοπικού συναγερμού για ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Η Rosaviatsia δήλωσε ότι στον κυβερνήτη είχαν προσφερθεί άλλα αεροδρόμια για προσγείωση, αλλά επέλεξε το Ακτάου του Καζακστάν. Είπε ότι θα παράσχει ολοκληρωμένη υποστήριξη στις έρευνες του Καζακστάν και του Αζερμπαϊτζάν που εξετάζουν τη συντριβή.
Ερωτηθείς σχετικά με τις αναφορές ότι η ρωσική αεράμυνα κατέρριψε κατά λάθος το αεροσκάφος, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε την Παρασκευή ότι δεν έχει τίποτα να προσθέσει και δεν ήθελε να δώσει εκτιμήσεις έως ότου η επίσημη έρευνα βγάλει τα συμπεράσματά της.