Το σκηνικό για μια συνεδρίαση σπάνιας, εκρηκτικής αντίδρασης έχει στηθεί στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, με τα futures των βασικών δεικτών να κερδίζουν πριν το άνοιγμα των αγορών γύρω στο 8%, μετά την άτακτη υποχώρηση του Τραμπ για τους δασμούς, που έφερε τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο του αμερικανικού S&P 500 από το 2008.
Οι αγορές παίρνουν βαθιά ανάσα, καθώς ο Τραμπ ανακοίνωσε χθες ότι «παγώνει» για 90 ημέρες τους «αμοιβαίους» δασμούς, ώστε να προχωρήσουν διαπραγματεύσεις με τους εμπορικούς εταίρους που δεν επέβαλαν αντίποινα στις ΗΠΑ. Εξαίρεση αποτελεί η Κίνα, για την οποία αύξησε ακόμη περισσότερο τους δασμούς, στο 125%, αν δήλωσε ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί μια συμφωνία ακόμη και με την Κίνα.
Ο Τραμπ διατηρεί, πάντως, τον νέο οριζόντιο δασμό με συντελεστή 10% στις περισσότερες εισαγωγές, όπως και τους δασμούς 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων, αλουμινίου και χάλυβα.
Ένα βήμα πριν τον γκρεμό...
Ο Τραμπ αποφάσισε να φρενάρει ένα βήμα πριν τον γκρεμό, όπως επισημαίνουν αναλυτές, καθώς τα μέτρα της «Ημέρας Απελευθέρωσης» οδηγούσαν μετά βεβαιότητας την αμερικανική οικονομία σε ύφεση και είχαν κλονίσει τις αγορές σε βαθμό που θύμιζε τις ημέρες της πανδημίας του 2020.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Bloomberg, μεγάλη βαρύτητα στις χθεσινές αποφάσεις του Αμερικανού προέδρου είχε η σοβαρή αναταραχή στην αμερικανική αγορά ομολόγων, την οποία παρακολουθούσε χθες το πρωί στην τηλεόραση. Η άνοδος των αποδόσεων των αμερικανικών τίτλων, παρότι είναι το έσχατο καταφύγιο των επενδυτών και θα έπρεπε να προσελκύουν κεφάλαια, θορύβησε τον Τραμπ περισσότερο από τη «βουτιά» των μετοχών που είχε προηγηθεί.
Ο Τραμπ, κατά τις ίδιες πληροφορίες, επηρεάσθηκε και από τις προειδοποιήσεις του επικεφαλής της JPMorgan, Τζέιμι Ντάιμον για σοβαρές δυσκολίες στην οικονομία, ενώ τις προηγούμενες ημέρες είχαν ταχθεί κατά των δασμών δισεκατομμυριούχοι υποστηρικτές του, από τον Έλον Μασκ μέχρι τον διαχειριστή κεφαλαίων, Μπιλ Άκμαν, που είχε μιλήσει για «πυρηνικό χειμώνα» στην οικονομία.
Έτσι, κάλεσε βιαστικά στον Λευκό Οίκο το οικονομικό του επιτελείο για να συντάξουν μια δήλωση στα social media όπου ανήγγειλε τη στροφή 180ο για τους δασμούς, προκαλώντας φρενίτιδα αγορών στη Wall Street, που αποκατέστησε χθες απώλειες τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ λίγο πριν ανακοινώσει τις αποφάσεις του ο Τραμπ είχε ολοκληρωθεί με επιτυχία μια μεγάλη δημοπρασία 10ετών ομολόγων.
Το ράλι συνεχίστηκε στις ασιατικές αγορές τα ξημερώματα, με τον δείκτη Nikkei της Ιαπωνίας να σημειώνει άνοδο 8%, ενώ τα ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης έδειξαν επίσης απότομη ανάκαμψη, σημειώνοντας άνοδο 7% - 8%. Ακόμη και οι κινεζικές μετοχές σημείωσαν άνοδο, υποστηριζόμενες από τις ελπίδες για κρατική στήριξη, αν και το γουάν έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Σύμφωνα με το Reuters, αναλυτές τονίζουν ότι η ξαφνική άνοδος των τιμών των μετοχών μπορεί να μην αναιρέσει όλη τη ζημιά που έχει γίνει από τους δασμούς Τραμπ. Έρευνες έχουν διαπιστώσει επιβράδυνση των επιχειρηματικών επενδύσεων και των δαπανών των νοικοκυριών λόγω ανησυχιών για τον αντίκτυπο των δασμών. Έρευνα των Reuters/Ipsos διαπίστωσε ότι τρεις στους τέσσερις Αμερικανούς αναμένουν αύξηση των τιμών τους επόμενους μήνες.
Η Goldman Sachs μείωσε την πιθανότητα ύφεσης στο 45% από 65%, τονίζοντας ότι οι δασμοί που παραμένουν σε ισχύ εξακολουθούν να είναι πιθανό να οδηγήσουν σε αύξηση 15% του μέσου δασμολογικού συντελεστή.
Ένα δύσκολο τρίμηνο διαπραγματεύσεων
Το «πάγωμα» των δασμών για 90 ημέρες αποτελεί, σε κάθε περίπτωση, έναν ενδιάμεσο σταθμό σε μια δύσκολη πορεία με τελικό στόχο να διαμορφωθεί ένα νέο και σταθερό σκηνικό στο παγκόσμιο εμπόριο, ώστε να αρθεί η αβεβαιότητα.
Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ τόνισε χθες ότι η απότομη αντιστροφή ανταμείβει τις χώρες που είχαν λάβει υπόψη τη συμβουλή του Τραμπ να απέχουν από αντίποινα. Υποστήριξε ότι ο Τραμπ είχε χρησιμοποιήσει τους δασμούς για να δημιουργήσει τη μέγιστη διαπραγματευτική μόχλευση. «Αυτή ήταν η στρατηγική του από την αρχή», δήλωσε, «και θα μπορούσατε ακόμη και να πείτε ότι οδήγησε την Κίνα σε κακή θέση».
Ο Μπέσεντ θα είναι το πρόσωπο κλειδί στις διαπραγματεύσεις με κάθε χώρα, ενώ ο Τραμπ έχει μιλήσει με ηγέτες της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας και μια αντιπροσωπεία από το Βιετνάμ συναντήθηκε με αξιωματούχους των ΗΠΑ την Τετάρτη για να συζητήσουν εμπορικά θέματα, όπως ανέφερε ο Λευκός Οίκος.
Ο Μπέσεντ αρνήθηκε να πει πόσο καιρό θα μπορούσαν να διαρκέσουν οι διαπραγματεύσεις με τις περισσότερες από 75 χώρες που έχουν προσεγγίσει τον Λευκό Οίκο για εμπορική συμφωνία. Άφησε, εξάλλου, ανοικτό το ενδεχόμενο για μια συμφωνία και με την Κίνα. «Η Κίνα θέλει να κάνει μια συμφωνία», δήλωσε ο Τραμπ. «Απλά δεν ξέρουν πώς να το κάνουν».
Οι επόμενες κινήσεις στην Ευρώπη
Για τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής στην Ευρώπη, το επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο, καθώς θα πρέπει να κινηθούν σε πολλά μέτωπα παράλληλα, ώστε να ξεπερασθεί χωρίς μεγάλες επιπτώσεις για την οικονομία αυτή η κρίση που προκάλεσε ο Τραμπ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέφυγε να προχωρήσει σε σοβαρά αντίποινα στους αμερικανικούς δασμούς, επιβάλλοντας επιλεκτικά πρόσθετους δασμούς σε ορισμένα προϊόντα και κρατώντας ανοικτούς τους διαύλους για διαπραγμάτευση.
Πέραν της Κομισιόν που έχει τυπικά τον πρώτο λόγο σε διαπραγματεύσεις για θέματα εμπορίου, σημαντική θεωρείται η επίσκεψη της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι στον Λευκό Οίκο, όπου θα προσπαθήσει να δημιουργήσει κατάλληλο πολιτικό περιβάλλον για διαπραγμάτευση με τον Τραμπ. Η Μελόνι έχει ταχθεί υπέρ της μείωσης των ευρωπαϊκών δασμών στα αμερικανικά προϊόντα.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις καλούνται, παράλληλα, να πάρουν μέτρα στήριξης της οικονομίας και, από αυτή την άποψη, είναι σημαντική η επιτάχυνση των διαδικασιών για σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία, ώστε ο Φρίντριχ Μερτς να εφαρμόσει γρήγορα την πολιτική του για μεγάλη αύξηση των δαπανών για την άμυνα και τις υποδομές.
Τέλος, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φαίνεται ότι αλλάζει τη γραμμή της ενόψει των αποφάσεων για τα επιτόκια στις 17 Απριλίου. Ενώ άφηνε να εννοηθεί ότι θα κάνει μια παύση στις μειώσεις, πλέον οι αναλυτές θεωρούν βέβαιη μια νέα μείωση κατά 0,25%, καθώς σε πρώτο πλάνο μπαίνει ο κίνδυνος επιβράδυνσης της οικονομίας, ενώ περιορίζονται οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
