Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη - Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για τη Χαλκιδική», παρουσία κυβερνητικών αξιωματούχων, εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και φορέων από τον επιχειρηματικό και πολιτιστικό χώρο, ανέλυσε το εύρος των παρεμβάσεων και έργων που έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ε. Χαλκιδικής.
Αυτές οι πρωτοβουλίες του Υπουργείου Πολιτισμού καλύπτουν το διάστημα από το 2019 έως και το 2025, αντανακλώντας τη στρατηγική στόχευση για ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης με άξονα τον πολιτισμό.
Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση του ΥΠΠΟ, η υπουργός υπογράμμισε ότι «από το 2019, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατέταξε το Υπουργείο Πολιτισμού στα παραγωγικά Υπουργεία, αναγνωρίζοντας ότι ο Πολιτισμός δεν αποτελεί μόνο εργαλείο κοινωνικής συνοχής, αλλά και στρατηγικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης στο πλαίσιο βιώσιμης ανάπτυξης».
Στο πλαίσιο της παρουσίασης, η Λίνα Μενδώνη αναφέρθηκε ειδικά στο Σπήλαιο των Πετραλώνων, το οποίο αποτελεί κομβικό τοπόσημο για τη Χαλκιδική. Το Υπουργείο Πολιτισμού, μέσα από οργανωμένες και μεθοδικές δράσεις προστασίας και ανάδειξης, ολοκλήρωσε την αποκατάστασή του, παραδίδοντάς το στο κοινό το 2023.
Πρόκειται για έργο συνολικού προϋπολογισμού άνω των 2.500.000 ευρώ, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κεντρικής Μακεδονίας του ΕΣΠΑ 2014-2020, το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και από εθνικούς πόρους. Στο εγχείρημα εντάσσεται και η αποκατάσταση του Ανθρωπολογικού Μουσείου Πετραλώνων.
Για το Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου, η υπουργός τόνισε τη συνεχόμενη επένδυση στην ανέγερση νέων ή τον εκσυγχρονισμό υπάρχοντων μουσείων, τονίζοντας πως τα μουσεία λειτουργούν ως μοχλός ανάπτυξης, αλλά και ενίσχυσης του τουρισμού.
Ολοκληρώθηκε η υλοποίηση της μόνιμης έκθεσης και το ανακαινισμένο μουσείο εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 2022, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2021. Συμπληρωματικά, προωθείται η δεύτερη φάση με επέκταση προϋπολογισμού σχεδόν 1.000.000 ευρώ, μέσα από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Πολιτισμού. Η ολοκλήρωση του έργου εκτιμάται για τον Απρίλιο του 2026.
Επιπλέον, στα Αρχαία Στάγειρα, αναδείχθηκε η σύνδεση του αρχαιολογικού χώρου με την παγκόσμια ακτινοβολία του Αριστοτέλη. Συνεχίζονται εντατικά οι εργασίες συντήρησης και ανάδειξης του χώρου σε συνεργασία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, με προοπτική να δημιουργηθεί το Κέντρο Αριστοτελικών Μελετών, μέσω ευρείας θεσμικής συνεργασίας με ακαδημαϊκά ιδρύματα.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη Μεγάλη Παναγιά, όπου ολοκληρώθηκε το 2023 έργο συντήρησης, αποκατάστασης ύψους περίπου 500.000 ευρώ, αναβαθμίζοντας ένα σημαντικό προσκύνημα και ενισχύοντας τις ψηφιακές δράσεις προβολής της Χαλκιδικής.
Στην ίδια λογική εντάσσεται το Ψηφιακό Κέντρο στην Όλυνθο, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και μια συνολική αναβάθμιση του αρχαιολογικού χώρου και των υποδομών του Αρχαιολογικού Μουσείου Πολυγύρου, με συνολικό προϋπολογισμό 1.500.000 ευρώ.
Στα έργα που εκτελούνται μέσω του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας – ΕΣΠΑ 2021-2027, περιλαμβάνονται η Πατριαρχική Μονή Αγίας Αναστασίας Φαρμακολύτριας (1.500.000 ευρώ), ενώ ο Πύργος του Προσφορίου στην Ουρανούπολη αποκαθίσταται χάρη σε δωρεά ύψους 1.300.000 ευρώ από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2027.
Ξεχωριστή χρηματοδότηση ύψους 2.000.000 ευρώ διατίθεται για την αποκατάσταση σεισμικών βλαβών σε μνημεία του Αγίου Όρους. Επιπρόσθετα, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους υλοποιεί έργα συντήρησης σε μονές του Άθω, συνολικού προϋπολογισμού 3.000.000 ευρώ, με πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027.
Η υπουργός ανέδειξε την αξία της συστηματικής συνεργασίας με την Αντιπεριφέρεια Χαλκιδικής και τις τοπικές κοινότητες για την προστασία και αξιοποίηση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Πολλαπλές δράσεις έχουν ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Ευρετήριο, ενώ η περιοχή συμμετέχει ενεργά στο πολιτιστικό πρόγραμμα «Όλη η Ελλάδα, ένας Πολιτισμός», το οποίο στοχεύει στη διασύνδεση της πολιτιστικής κληρονομιάς με τον σύγχρονο πολιτισμό και την ενίσχυση της τουριστικής προβολής.