Τεράστια ποσά ρευστότητας φθάνουν στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και, κατ' επέκταση, στην ελληνική οικονομία από την Φραγκφούρτη, καθώς οι ελληνικές τράπεζες έχουν ανεβάσει στα 36 δισ. ευρώ το δανεισμό τους από το Ευρωσύστημα την περίοδο Μαρτίου - Ιουλίου, στα υψηλότερα επίπεδα από το 2016, όταν ακόμη είχαν υψηλά ανοίγματα στο μηχανισμό έκτακτης παροχής ρευστότητας (ELA).
Σε σχέση, όμως, με εκείνη τη δύσκολη περίοδο, στον απόηχο του «θρίλερ» του 2015 και της προηγηθείσας κρίσης, αυτή την φορά ο δανεισμός από την ΕΚΤ γίνεται με εντελώς διαφορετικούς και πολύ ευνοϊκότερους όρους:
- Ενώ από τον ELA οι τράπεζες αντλούσαν ρευστότητα με θετικό και αρκετά υψηλό επιτόκιο, το οποίο επιβάρυνε τα οικονομικά τους αποτελέσματα, τώρα επωφελούνται από το ειδικό πρόγραμμα παροχής ρευστότητας που ενεργοποίησε η ΕΚΤ για την πανδημία, το λεγόμενο TLTRO της πανδημίας, μέσω του οποίου η κεντρική τράπεζα δανείζει με αρνητικό επιτόκιο -0,5%, προσφέροντας στις τράπεζες ένα νέο «μαξιλάρι» κερδών. Το μηχανισμό αυτό έχει εξηγήσει από τον Μάιο σε ανάλυσή της η Moody's, τονίζοντας και τη σημασία που είχε η αποδοχή των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ ως εγγύηση για το δανεισμό τους, καθώς αξιοποίησαν τα χαρτοφυλάκια ομολόγων για να πάρουν τα δάνεια αρνητικού επιτοκίου.
- Μάλιστα, με το νέο TLTRO, σε αντίθεση με τα προηγούμενα αντίστοιχα προγράμματα, οι τράπεζες δεν είναι υποχρεωμένες να ικανοποιούν συγκεκριμένους στόχους για τη χορήγηση νέων δανείων, αλλά έχουν τη δυνατότητα ακόμη και να «παρκάρουν» τη ρευστότητα σε κρατικούς τίτλους, κάτι που κάνουν σε μεγάλο βαθμό, υποστηρίζοντας έτσι το φθηνό δανεισμό του ελληνικού Δημοσίου από την αγορά ομολόγων.
Τα στοιχεία της ΕΚΤ για τα ανοίγματα των εθνικών τραπεζικών συστημάτων στο σύστημα πληρωμών Target II αποτυπώνουν ανάγλυφα τον τρόπο με τον οποίο οι ελληνικές τράπεζες επωφελούνται από το πρόγραμμα δανεισμού με αρνητικό επιτόκιο της ΕΚΤ. Όλο το 2019, καθώς οι τράπεζες είχαν κλείσει τα ανοίγματα στον ELA, το συνολικό άνοιγμα των τραπεζών στο Ευρωσύστημα ισορροπούσε πέριξ των 25 δισ. ευρώ. Τον Φεβρουάριο, πριν ανακοινωθούν τα μέτρα της ΕΚΤ για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, το άνοιγμα ήταν 25,4 δισ. ευρώ.
Όμως, από τον Μάρτιο και μετά, το άνοιγμα αυξάνεται με θεαματικούς ρυθμούς: από τον πρώτο μήνα εκτινάχθηκε στα 37 δισ. ευρώ και ως το τέλος Ιούλιου 2020, οπότε και σταματούν τα δημοσιευμένα στοιχεία, είχε ανεβεί στα 70 δισ. ευρώ. Σε πέντε μήνες, δηλαδή, συνολικά το άνοιγμα είχε αυξηθεί κατά 45 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 36 δισ. ευρώ αφορούν τα δάνεια αρνητικού επιτοκίου στις τράπεζες και περίπου 9 δισ. ευρώ τις αγορές ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
