Mετριάζονται οι προσδοκίες των φορέων της αγοράς ακινήτων αναφορικά με τα πραγματικά οφέλη που θα έχουν οι νομοθετικές κινήσεις της κυβέρνησης στην τόνωση της ζήτησης και της ανέγερσης νέων οικοδομών. Ορισμένοι μάλιστα φτάνουν στο σημείο να ζητούν την ακύρωση των νέων μέτρων, πριν ακόμα αυτά ψηφιστούν, καθώς εκτιμούν ότι δεν θα προσφέρουν το παραμικρό, κινδυνεύοντας μάλιστα να φέρουν μεγαλύτερη αναστάτωση, σε σχέση με τα οφέλη τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η προχθεσινή δημόσια παρέμβαση της ΠΟΜΙΔΑ, η οποία έφτασε στο σημείο να ζητά την ακύρωση της ρύθμισης για την παροχή έκπτωσης φόρου στους ιδιοκτήτες που θα προχωρήσουν σε εργασίες αναβάθμισης του ακινήτου τους, καθώς, εκτιμάται ότι αν η έκπτωση αυτή υπολογιστεί επί του φορολογητέου εισοδήματος του ιδιοκτήτη – και όχι από τον φόρο του, τότε το όφελος θα είναι αμελητέο και θα αφορά κυρίως πολίτες υψηλών εισοδημάτων.
Στόχος του μέτρου, όπως αυτό προτάθηκε κι επεξεργάστηκε από την ΠΟΜΙΔΑ, ήταν ο ιδιοκτήτης να μπορεί να πιστώνεται 40-50% του ποσού που δαπάνησε για την αναβάθμιση του ακινήτου, ως ένα είδος «κουμπαρά» στον λογαριασμό του στο Taxis.
Δηλαδή, αν ένας ιδιοκτήτης δαπανούσε 1.500 ευρώ για την τοποθέτηση ενεργειακών κουφωμάτων στο ακίνητό του, θα μπορούσε να εξασφαλίσει 600 ευρώ στον λογαριασμό του στο Taxis, τα οποία θα μπορούσε στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει για την εξόφληση φορολογικών του υποχρεώσεων, όπως π.χ. την πληρωμή του φόρου εισοδήματος, την αγορά παραβόλων, ή την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Προϋπόθεση θα ήταν η προσκόμιση των νόμιμων παραστατικών.
Κίνητρο για έκδοση αποδείξεων
Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, με τον τρόπο αυτό, οι πολίτες θα είχαν κίνητρο να ζητούν αποδείξεις, με αποτέλεσμα ένα σημαντικό μέρος του «μαύρου χρήματος» που διακινείται σήμερα στην οικοδομή, να επέστρεφε στην πραγματική οικονομία. Με τον τρόπο αυτό, το κράτος όχι μόνο θα είχε μεγαλύτερα έσοδα από τον ΦΠΑ που δεν καταβάλλεται σήμερα για τέτοιες εργασίες, αλλά παράλληλα οι επαγγελματίες του κλάδου θα εμφάνιζαν, υποχρεωτικά, περισσότερα έσοδα από τα σημερινά τους, που κατά κανόνα κινούνται στο όριο του αφορολόγητου... Επομένως, το οικονομικό όφελος για το δημόσιο θα ήταν διπλό και θα υπερκάλυπτε τα ποσά που θα χορηγούνταν ως έκπτωση φόρου στους ιδιοκτήτες.
Ωστόσο, με δεδομένο ότι ο προσανατολισμός του οικονομικού επιτελείου είναι η έκπτωση να υπολογίζεται επί του φορολογητέου εισοδήματος, είναι προφανές ότι το «δέλεαρ» για τους ιδιοκτήτες είναι αμελητέο έως ανύπαρκτο, σε σχέση με το να εκτελέσουν τις εργασίες απλώς χωρίς την έκδοση παραστατικών, με δεδομένο ότι και οι επαγγελματίες συνήθως προσφέρουν δύο τιμές, την νόμιμη και την ... αφορολόγητη.
Όπως ανέφερε η ΠΟΜΙΔΑ, αν τελικά προωθηθεί η ρύθμιση με τη μορφή της έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα του φορολογούμενου, εν τέλει η έκπτωση για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα (κάτω των 30.000 ευρώ) θα είναι ασήμαντη και σίγουρα πολύ χαμηλότερη από τον ΦΠΑ που θα πρέπει να καταβάλουν. Αντίστοιχα, όσοι έχουν εισοδήματα από 37.000 ευρώ είτε θα πάρουν πίσω περίπου τον ΦΠΑ, είτε θα εισπράξουν μια ασήμαντη διαφορά, για την οποία δεν θα αξίζει καν να πιέσουν τους επαγγελματίες για έκδοση τιμολογίων.
Προβλήματα και με τον ΦΠΑ
Αντίστοιχα, προβληματική θεωρείται από μερίδα φορέων της αγοράς (σίγουρα από τους κατασκευαστές οικοδομών) και η προωθούμενη διάταξη για την αναστολή του ΦΠΑ 24% που επιβάλλεται σήμερα στις νέες οικοδομές. Αν αυτή αφορά μόνο τα ακίνητα που θα κατασκευαστούν με οικοδομικές άδειες που θα εκδοθούν μετά την 1η Ιανουαρίου του 2020 και μέχρι το τέλος του 2022 (ή έστω για όσες έχουν εκδοθεί φέτος, αλλά δεν έχει ακόμα γίνει η έναρξη των οικοδομών), καταρχάς θα υπάρξει ζήτημα με τα δεκάδες χιλιάδες απούλητα νεόδμητα ακίνητα (διαμερίσματα, αλλά κι εξοχικά), τα οποία θα πωλούνται με συντελεστή ΦΠΑ 24% (πλην της πρώτης κατοικίας που απαλλάσσεται).
Ακόμα σημαντικότερο, όμως, κρίνεται και το ενδεχόμενο να επαναληφθούν τα φαινόμενα που προηγήθηκαν της επιβολής του ΦΠΑ στην οικοδομή, που άρχισε να εφαρμόζεται την 1η Ιανουαρίου του 2006. Τότε, προκειμένου να προλάβουν την σχετική προθεσμία, χιλιάδες κατασκευαστές ανά την επικράτεια, προχώρησαν σε μαζικές εκδόσεις οικοδομικών αδειών, με αποτέλεσμα τα χρόνια που ακολούθησαν να παρατηρηθεί πληθωρισμός προσφοράς νεόδμητων, σε ιδιαίτερα υψηλές τιμές, καθώς οι περισσότερες εταιρείες είχαν αναγκαστεί (υπό την πίεση του χρόνου) να καταβάλουν υπέρογκες αποζημιώσεις στους οικοπεδούχους, προκειμένου να εξασφαλίσουν γη.
Εφόσον λοιπόν τα επόμενα τρία χρόνια υπάρξει αναστολή του ΦΠΑ, ελλοχεύει ο κίνδυνος να εκτοξευτούν οι οικοδομικές άδειες, ώστε να δημιουργηθεί ένα σημαντικό απόθεμα νεόδμητων, που δεν θα καταβάλουν τον σχετικό φόρο. Οι κατασκευαστές δηλαδή θα εγκλωβιστούν και πάλι σε έναν φαύλο κύκλο, όπου θα έχουν αγοράσει ακριβή «πρώτη ύλη», δηλαδή οικόπεδα και θα πρέπει να πουλήσουν ακριβά, προκειμένου να εξασφαλίσουν κέρδος.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
