Νέες ρυθμίσεις για τα χρέη προς την εφορία εισηγείται το Ελεγκτικό Συνέδριο

Τη βελτίωση των ρυθμίσεων των χρεών προς την εφορία εισηγείται το Ελεγκτικό Συνέδριο προκειμένου να αντιμετωπιστεί η διόγκωσή τους, αφού διαπιστώνει πως η συντριπτική τους πλειοψηφία είναι ηλικίας άνω των 7 ετών ενώ ελάχιστα εξ αυτών είναι σε κάποια ρύθμιση.

Παράλληλα το Ελεγκτικό Συνέδριο προτείνει την εκκαθάριση των ανεπίδεκτων είσπραξης και στοχευμένα εισπρακτικά μέτρα και αυξημένη αποφασιστικότητα, προκειμένου να περιοριστεί το τεράστιο ληξιπρόθεσμο χρέος προς  δημόσιο.

Το 47% των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία έχουν βεβαιωθεί προ 12ετίας, ενώ το 80% των οφειλών ή 87,43 δισ. ευρώ προέρχεται από βεβαιώσεις άνω της επταετίας.

Η διαπίστωση, πως, όσο πιο παλαιό είναι ένα χρέος τόσο δυσκολότερη είναι η είσπραξή του, αναδεικνύει τις δυσκολίες που υφίστανται στη διαχείριση του εν λόγω «καυτού» χαρτοφυλακίου της ΑΑΔΕ.

Όπως αποκαλύπτει η ακτινογραφία που επιχειρεί το Ελεγκτικό Συνέδριο στην ετήσια έκθεσή του που κατατέθηκε στη Βουλή, κατά την 31η Δεκεμβρίου 2024, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο της Φορολογικής Διοίκησης παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα και συγκεκριμένα στο ποσό των 109,70 δισ. ευρώ, εκ του οποίου ποσό 26,35 δισ. ευρώ χαρακτηρίζεται ως ανεπίδεκτο είσπραξης.

Στα παραπάνω ποσά συμπεριλαμβάνονται και υπόλοιπα εκτός Προϋπολογισμού, και υπόλοιπα από χρηματοοικονομικές συναλλαγές όπως καταπτώσεις εγγυήσεων, τέλη και πρόστιμα τρίτων φορέων κ.λπ. Αφαιρουμένων των ανεπίδεκτων είσπραξης το εισπράξιμο ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο σε 80,86 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το Ε.Σ. το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο της Φορολογικής Διοίκησης την 1η.1.2025 κατανέμεται ως εξής:

• 38,5% μη φορολογικά έσοδα (πρόστιμα ΚΒΣ, δάνεια κ.λπ.), 31,9% έμμεσοι φόροι (Φ.Π.Α.,πρόστιμα έμμεσων φόρων κ.λπ.).
• 26,5% άμεσοι φόροι (φόροι εισοδήματος, φόροι περιουσίας κ.λπ.).
• 3,1% λοιπά μη φορολογικά και τελωνειακά έσοδα.

Παλαιά τα περισσότερα χρέη

Στη διάρθρωση και στην εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία, απεικονίζεται η βαριά σκιά των μνημονίων, όταν επιχειρήσεις έβαλαν λουκέτο αλλά και φυσικά πρόσωπα απώλεσαν εισοδήματα λόγω ανεργίας και δεν μπόρεσαν να τακτοποιήσουν τις οφειλές τους προς την εφορία.

Πρόκειται για οφειλές που εκκρεμούν και έχουν διογκωθεί και εξακολουθούν να διογκώνονται λόγω των προσαυξήσεων. Σύμφωνα με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου:

• Το 46,8% των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία ή ποσό ύψους 51,34 δισ. ευρώ έχει βεβαιωθεί μέχρι και την 30η Νοεμβρίου 2013, δηλαδή είναι τουλάχιστον 13 ετών.
• Το 32,9% των χρεών βεβαιώθηκε την περίοδο από 1η Δεκεμβρίου 2013 έως και 30 Νοεμβρίου 2028 και ανέρχεται σε 36,09 δισ. ευρώ.
• Από την 1η Δεκεμβρίου 2018 έως και την 30η Νοεμβρίου 2020 βεβαιώθηκε το 6,5% των υφιστάμενων ληξιπρόθεσμων χρεών που αντιστοιχεί σε ποσό ύψους 7,13 δισ. ευρώ.
• Από την 1η Δεκεμβρίου 2020 έως και την 30η Νοεμβρίου 2023 βεβαιώθηκε το 8,6% των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία που αντιστοιχεί σε ποσό ύψους 9μ,43 δισ. ευρώ.
• Από την 1η Δεκεμβρίου 2023 έως και την 1η Ιανουαρίου 2025 βεβαιώθηκε το 5,2% των χρεών ή ποσό ύψους 5,7 δισ. ευρώ.

Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει πως το 79,7% των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο ή ποσό ύψους 87,43 δισ. ευρώ έχει βεβαιωθεί πριν από τον Νοέμβριο του 2018, δηλαδή παραμένει ανείσπρακτο για τουλάχιστον 7 έτη και όσο αυξάνεται η ηλικία του χρέους τόσο καθίσταται αμφίβολη η προοπτική είσπραξής του.

Και άλλα χρέη προς τα Τελωνεία

Στα ληξιπρόθεσμα χρέη των 109,7 δισ. ευρώ δεν συμπεριλαμβάνονται και απλήρωτα χρέη προς τα Τελωνεία το ύψος των οποίων φτάνει σε 6,66 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 21,15% ή 1,43 δισ. ευρώ αφορά σε απαιτήσεις πέραν της 20ετίας, ήτοι παλαιότερες του έτους 2004, χωρίς να μπορεί με βεβαιότητα να διαπιστωθεί η αναστολή ή η διακοπή του χρόνου παραγραφής τους, επισημαίνει το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Νέα ρύθμιση

Το Ε.Σ. αναφέρει επίσης ότι από το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο των χρεών, μόνο το 3,4% (3,74 δισ ευρώ) ήταν σε κάποια ρύθμιση και στο πλαίσιο αυτό η Φορολογική Διοίκηση εφαρμόζει αναγκαστικά μέτρα και δράσεις συμμόρφωσης για την είσπραξη των απαιτήσεων.

Το 2024 εισπράχθηκαν 6,34 δις ευρώ από ληξιπρόθεσμες οφειλές, εκ των οποίων το 47,4% αφορούσε παλαιές οφειλές έως την 30η.11.2023, το 52,2% οφειλές από την 1η.12.2023 έως την 30η.11.2024 και το 0,4% οφειλές από την 1η.12.2024 έως την 31η.12.2024.

Όπως παρατηρεί, «η διατήρηση σημαντικού ύψους ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων, ιδίως με μεγάλη χρονική παλαιότητα, υποδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης της εκκαθάρισης μη εισπράξιμων ποσών, την αποτελεσματικότερη στοχοθέτηση των εισπρακτικών μέτρων και τη βελτίωση των ρυθμίσεων, με στόχο τη σταδιακή μείωση του πραγματικού υπολοίπου και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης».

Η αντιμετώπιση του φαινομένου απαιτεί αυξημένη αποφασιστικότητα, συνέπεια και συνέχεια στην εφαρμογή των εισπρακτικών πολιτικών, καθώς και συστηματική παρακολούθηση των αποτελεσμάτων τους, προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της φορολογικής διοίκησης, καταλήγει το Ελεγκτικό Συνέδριο.