Για τις 12 Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί η επόμενη κρίσιμη συνάντηση για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου. Μετά την τηλεδιάσκεψη του Οκτωβρίου υπό τον Ευρωπαίο Επίτροπο για την Ενέργεια και τη Στέγαση, Νταν Γιόργκενσεν, οι υπουργοί Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου, Σταύρος Παπασταύρου και Γιώργος Παπαναστασίου, θα συζητήσουν αυτή τη φορά διά ζώσης μαζί του, για να επαναξιολογήσουν τις εκκρεμότητες που εξακολουθούν να κρατούν το έργο «παγωμένο».
Στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης της 16ης Οκτωβρίου, που πραγματοποιήθηκε παρουσία και του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκου Τσάφου καθώς και του πρέσβη της Κύπρου στην Αθήνα, έλαβε χώρα μία συνολική αποτίμηση όλων των παραμέτρων υλοποίησης του έργου, ενώ τέθηκαν επί τάπητος όλες οι οικονομικές, τεχνικές αλλά και γεωπολιτικές εκκρεμότητες.
Και μπορεί οι πληροφορίες που διέρρευσαν από την ελληνική πλευρά να ήταν ελάχιστες, ωστόσο, λίγο μετά την τηλεδιάσκεψη, κυπριακό δημοσίευμα ανέφερε ότι αποφασίστηκε όχι μόνο η εκταμίευση των 25 εκατ. ευρώ από την Κύπρο, αλλά και η εκκίνηση των ερευνών, με την Ελλάδα να αναλαμβάνει το βάρος αντιμετώπισης τυχόν ζητημάτων που ενδέχεται να προκύψουν από πιθανές προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας.
Ωστόσο, όλα αυτά δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ.
Η κρίσιμη συνάντηση της 12ης Νοεμβρίου
Το ότι ο Επίτροπος Γιόργκενσεν έχει αναλάβει πλέον ενεργό διαμεσολαβητικό ρόλο, δείχνει ότι η Κομισιόν ανησυχεί για το ενδεχόμενο να οδηγηθεί το έργο σε αδιέξοδο. Άλλωστε, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο έργο ως ένα από τα οκτώ πιο κρίσιμα έργα διασυνδέσεων στην Ευρώπη, καθιστώντας σαφές σε κάθε τόνο ότι το έργο είναι μεγάλης σημασίας και δε θα το αφήσει να «παγώσει» τόσο εύκολα.
Στη δια ζώσης συνάντηση με το Γιόργκενσεν θα συμμετάσχουν μόνο οι Παπασταύρου και Παπαναστασίου, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, θα τεθούν εκ νέου στο τραπέζι όλες οι εκκρεμότητες που εξακολουθούν να «χωρίζουν» τις δύο πλευρές και κρατούν το έργο παγωμένο.
Ο παράγοντας Τουρκία αναμένεται να αναφερθεί ξεκάθαρα ως ο «ελέφαντας στο δωμάτιο», καθώς αποτελεί το βασικό γεωπολιτικό ζήτημα που επηρεάζει την πρόοδο του έργου.
Με βάση τις ίδιες πηγές, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς εργάζονται πάνω στο πρόσφορο έδαφος που δημιουργήθηκε από την πρόσφατη τηλεδιάσκεψη και στόχος είναι να εξεταστούν αναλυτικά τα επιμέρους ζητήματα κάθε πλευράς, όπως η καταβολή των 25 εκατ. ευρώ, η αναγνώριση των δαπανών του ΑΔΜΗΕ και οι γεωπολιτικοί παράγοντες.
Πρόκειται για πρωτοβουλία του Επιτρόπου, ο οποίος επιδιώκει να κατανοήσει πλήρως τις ευαισθησίες και τα σημεία τριβής των δύο πλευρών, ώστε να εντοπίσει τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να γεφυρωθούν οι διαφορές και να προχωρήσει η υλοποίηση του έργου.
Μερική σύγκλιση αλλά παραμένει το χάσμα
Με βάση τα όσα γνωρίζαμε έως τώρα, η ΡΑΕΚ επιμένει ότι το έργο, ύψους 1,9 δισ. ευρώ, πρέπει να προχωρήσει με ίδιους πόρους του ΑΔΜΗΕ, με τη χρηματοδότηση των 658 εκατ. ευρώ από την ΕΕ και με χρεώσεις για τους Έλληνες καταναλωτές.
Παράλληλα, αναγνωρίζει μόνο τα 82 από τα 259 εκατ. ευρώ που έχει δαπανήσει έως σήμερα ο ΑΔΜΗΕ και, κυρίως, ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, επικαλούμενος έρευνες περί μη βιωσιμότητας, αρνείται να υπογράψει την έγκριση για την πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ, η οποία θα άνοιγε τον δρόμο για τον καθορισμό των σχετικών ταριφών, επικαλούμενος μελέτες περί μη βιωσιμότητας του έργου.
Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με τη διακρατική συμφωνία που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2024, η συμβολή της Κύπρου αντιστοιχεί σε 25 εκατ. ευρώ τον χρόνο για πέντε χρόνια (2025-2029), ποσό που ισοδυναμεί με 6-7 λεπτά του ευρώ την ημέρα ανά καταναλωτή και θα καλυφθεί από το Ταμείο Ρύπων χωρίς να επιβαρύνει νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η μεταβίβαση της σύμβασης παραχώρησης, το λεγόμενο Concession Agreement, από τον ΑΔΜΗΕ στον GSI, θα επιλυθεί άμεσα. Παράλληλα, η ΡΑΕΚ εμφανίζεται πλέον διατεθειμένη να αναθεωρήσει τη θέση της σχετικά με τα έσοδα του καλωδίου, ευθυγραμμιζόμενη με τη στάση της ελληνικής ΡΑΑΕΥ.
Για τον ΑΔΜΗΕ, πάντως, κομβικής σημασίας παραμένει η πλήρης αναγνώριση των κεφαλαιουχικών δαπανών ύψους περίπου 250 εκατ. ευρώ και η έκδοση καθαρής απόφασης για τα προβλεπόμενα έσοδα, χωρίς «ασάφειες» και καθυστερήσεις.
Έμμεση στήριξη των ΗΠΑ
Σε πρόσφατο κοινό ανακοινωθέν του σχήματος «3+1» (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ-ΗΠΑ), γίνεται σαφής αναφορά στην ανάγκη ενίσχυσης έργων διασυνδεσιμότητας και στην ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου, με στόχο τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και την αποφυγή εξάρτησης από «κακόβουλους παράγοντες».
«Οι Υπουργοί επαναβεβαίωσαν τη στήριξή τους σε ευρύτερα έργα περιφερειακής διασυνδεσιμότητας, τόσο σε αυτά που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη όσο και σε μελλοντικά, στο πλαίσιο του Διαδρόμου Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης· στην ανάπτυξη της ενέργειας και στη συνεργασία για την προστασία των ενεργειακών υποδομών», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Η στάση της Nexans
Θυμίζουμε ότι στα τέλη του περασμένου μήνα, ο νέος διευθύνων σύμβουλος της Nexans, Τζουλιάν Χουμπέρ, διαβεβαίωσε την ομαλή συνέχιση του έργου GSI, βάζοντας τέλος στα σενάρια περί ακύρωσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου.
«Το έργο δεν ακυρώνεται, υπάρχει μόνο σχέδιο Α, όχι σχέδιο Β», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Χουμπέρ κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης με αναλυτές, με αφορμή την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της εταιρείας. Όπως εξήγησε, οι πολιτικές διεργασίες γύρω από το έργο βρίσκονται σε εξέλιξη, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμμετέχει πλέον ενεργά στις συζητήσεις.
Ο επικεφαλής της Nexans επιβεβαίωσε το προηγούμενο guidance της εταιρείας για τον GSI, επισημαίνοντας ότι δεν αναμένονται σημαντικές επιπτώσεις στα οικονομικά μεγέθη της ακόμη κι αν υπάρξουν καθυστερήσεις. Μέχρι σήμερα, η Nexans έχει λάβει περί τα 250 εκατ. ευρώ σε πληρωμές για το έργο.
«Βρισκόμαστε σε στενή επαφή με τον ΑΔΜΗΕ για τη συνέχεια», υπογράμμισε ο Χουμπέρ, προσθέτοντας ότι το ζήτημα των επόμενων πληρωμών περνά και από την Κύπρο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι τελικές διαδικασίες συνδέονται με τις αποφάσεις των εμπλεκόμενων κρατών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
