Τον χρόνο επιβολής του φόρου κληρονομιάς, καθώς και τους χρόνους παραγραφής των εν λόγω υποθέσεων αποσαφηνίζει νέος οδηγός της ΑΑΔΕ που εκδόθηκε χθες, καθώς πρόκειται για ένα ζήτημα με πολλά ασαφή σημεία.
Ειδικότερα για την παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου να ελέγξει τις υποθέσεις κληρονομιάς και να καταλογίσει φόρους, ισχύουν διαφορετικοί χρόνοι, ανάλογα με το έτος που γεννήθηκε η συγκεκριμένη υποχρέωση.
Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, ο χρόνος φορολογίας στις κληρονομιές είναι κατά κανόνα ο χρόνος θανάτου. Ωστόσο, ο χρόνος φορολογίας μετατίθεται σε: μεταγενέστερο του θανάτου χρονικό σημείο αυτοδίκαια (στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος π.χ. αναβλητική αίρεση, επιδικία για το κληρονομικό δικαίωμα, διαχωρισμό επικαρπίας και ψιλής κυριότητας, κ.λπ.).
Στις περιπτώσεις αυτές, υποβάλλεται αρχική δήλωση με τα δικαιολογητικά της αναβολής φορολογίας και, μετά τη γένεση της φορολογικής υποχρέωσης, υποβάλλεται νέα δήλωση.
Η δήλωση φόρου κληρονομιάς υποβάλλεται από τον κληρονόμο ή ο κληροδόχος ή τον νόμιμο αντιπρόσωπό του μέσα σε εννέα (9) μήνες, αν ο κληρονομούμενος πέθανε στην Ελλάδα ή μέσα σε ένα (1) χρόνο, αν ο κληρονομούμενος πέθανε στο εξωτερικό ή οι κληρονόμοι ή οι κληροδόχοι διέμεναν κατά τον χρόνο θανάτου στο εξωτερικό. Η προθεσμία αρχίζει κατά κανόνα από:
- τον θάνατο του κληρονομουμένου,
- τη δημοσίευση της διαθήκης ή
- τη δημοσίευση στον τύπο της δικαστικής απόφασης που κηρύσσει την αφάνεια ή
- τον θάνατο του υποχρέου σε δήλωση, αν αυτός δεν υπέβαλε δήλωση ή
- τη λήξη της αναβολής όταν υπάρχει μετάθεση του χρόνου γένεσης φορολογικής υποχρέωσης (λόγω επιδικίας, συνένωσης της επικαρπίας με την ψιλή κυριότητα, αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, είσπραξης πνευματικών δικαιωμάτων, κ.λπ.
Η δήλωση φόρου κληρονομιάς υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ., στην χωρική αρμοδιότητα της οποίας ανήκει η τελευταία διεύθυνση κατοικίας του κληρονομουμένου, όπως αυτή έχει δηλωθεί στο Μητρώο του και σε περίπτωση που η ως άνω διεύθυνση κατοικίας βρίσκεται στην χωρική αρμοδιότητα των ΚΕ.ΦΟ.Δ.Ε. Αττικής και Θεσσαλονίκης, υποβάλλεται στα ΚΕ.ΦΟ.Κ. Αττικής και Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα. Αν ο κληρονομούμενος κατοικούσε στο εξωτερικό, η δήλωση υποβάλλεται στο KE.ΦΟ.Κ. Αττικής.
Ο φόρος κληρονομιάς επιβάλλεται σε οποιασδήποτε φύσεως περιουσία που βρίσκεται στην Ελλάδα και ανήκει σε ημεδαπούς ή σε αλλοδαπούς, καθώς και στην κινητή περιουσία που βρίσκεται στο εξωτερικό και ανήκει σε Έλληνα ή σε αλλοδαπό υπήκοο που είχε την κατοικία του στην Ελλάδα και κλιμακώνεται ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας.
Ο φόρος που προκύπτει βάσει αρχικής ή εμπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης, καταβάλλεται σε 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις, όχι μικρότερες των 500 ευρώ, πλην της τελευταίας.
Αν ο κληρονόμος/δωρεοδόχος/ τέκνο είναι ανήλικος, ο αριθμός των δόσεων διπλασιάζεται, με την προϋπόθεση ότι κάθε δόση δεν θα είναι μικρότερη των 500 ευρώ, πλην της τελευταίας.
Στην περίπτωση δωρεάς-γονικής παροχής χρηματικών ποσών και κινητών, ο φόρος καταβάλλεται κατά κανόνα εντός τριών (3) ημερών από την υποβολή της δήλωσης ή από την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού του φόρου αντίστοιχα.
Πότε παραγράφονται οι υποθέσεις
Η εκκρεμότητα με τον φόρο κληρονομιάς έχει ημερομηνία λήξης, καθώς η εφορία υποχρεούται εντός συγκεκριμένων χρονικών ορίων να ελέγξει και να κλείσει τις υποθέσεις, πριν παραγραφούν οριστικά.
Ο Οδηγός της ΑΑΔΕ διευκρινίζει πως το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου κληρονομιάς (καθώς και δωρεάς ή γονικής παροχής), παραγράφεται στις ακόλουθες προθεσμίες:
· Για υποθέσεις στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε πριν την 01.01.2015, το δικαίωμα του Δημοσίου για έλεγχο της υπόθεσης παραγράφεται μετά την πάροδο δέκα (10) ετών από το τέλος του έτους μέσα στο οποίο υποβλήθηκε η δήλωση, ή δεκαπέντε (15) ετών, από το τέλος του έτους, μέσα στο οποίο έληξε η προθεσμία για υποβολή της δήλωσης, αν δεν υποβλήθηκε δήλωση.
· Για υποθέσεις στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από την 01.01.2015, το δικαίωμα του Δημοσίου παραγράφεται κατά κανόνα εντός πέντε (5) ετών, από το τέλος του έτους στο οποίο λήγει η προθεσμία υποβολής της δήλωσης και, εάν ο φορολογούμενος δεν έχει υποβάλει δήλωση, εντός δέκα (10) ετών από το τέλος του έτους στο οποίο λήγει η προθεσμία υποβολής της δήλωσης.
· Ανεξάρτητα από τα παραπάνω το δικαίωμα του Δημοσίου είναι παραγεγραμμένο για όλες τις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι την 31.12.2008.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
