Ο Έλληνας καταναλωτής πληρώνει το ακριβότερο αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) στην Ευρώπη, στο πλαίσιο της προσπάθειας της περιοχής να υποκαταστήσει μεγάλο μέρος του ρωσικού φυσικού αερίου με εισαγωγές LNG από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Όχι μόνο είναι πιο ακριβό το αμερικανικό LNG αλλά οι ποσότητες που εισάγονται και καταναλώνονται είναι σε ανοδική τροχιά, γεγονός που σημαίνει ότι διαβρώνεται συνέχεια η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και μειώνεται η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Σημειώνεται ότι εκτός από την άμεση χρήση του φυσικού αερίου από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, αποτελεί και βασική πηγή ενέργειας για το σύστημα ρεύματος της Ελλάδας καθώς παράγει την ηλεκτρική ενέργεια όταν δεν αποδίδουν οι ΑΠΕ. Στοιχεία για σήμερα, για παράδειγμα, δείχνουν ότι το 57% της ηλεκτρικής ενέργειας προήλθε από το φυσικό αέριο, στέλνοντας την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στα 207,28 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σε αύξηση 4,7% από την προηγούμενη ημέρα.
Οι τιμές LNG
Συγκεκριμένα, στο 11μηνο του 2024, η τιμή του αμερικανικού LNG διαμορφώθηκε στη χώρα μας στα 52.6 ευρώ/MWh, δηλαδή 53% πιο ακριβή από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα η Νεκταρία Καρακατσάνη, μαθηματικός με εξειδίκευση στα οικονομικά της ενέργειας και τις νέες τεχνολογίες, σε ενεργειακό φόρουμ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα η τιμή είναι κατά 25% υψηλότερα από τη Σουηδία και 71% πάνω από τα επίπεδα που εμφανίζονται στην Ιταλία. Στο μεταξύ, το ρωσικό LNG παρουσιάζει μέση τιμή 27.9 €/ΜWh στην ΕΕ και 27.4 €/MWh στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την κ. Καρακατσάνη, τα παραπάνω μεγέθη αντανακλούν την ετερογένεια των συνθηκών προσφοράς-ζήτησης αλλά και τις ασυμμετρίες ανταγωνισμού εντός της ΕΕ και υπογραμμίζουν την ισχυρή ανισορροπία στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, στην οποία προστίθενται εμπορικοί αλλά και τεχνικοί περιορισμοί.
Το LNG αντιπροσωπεύει το 30% των εισαγωγών αερίου στην Ελλάδα, με το αμερικανικό LNG να κατέχει ένα ποσοστό 72% επί των εισαγωγών LNG. Όσον αφορά το ισοζύγιο ηλεκτρικής ενέργειας, η συμμετοχή του φυσικού αερίου ανήλθε πέρυσι στο 39%
Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η εκτίμηση ειδικών ότι οι νέες επενδύσεις σε τερματικούς σταθμούς και FSRUs στην Ευρώπη μπορεί να μην αποσβεστούν και να εξελιχθούν σε stranded assets (μη αξιοποιήσιμα στοιχεία ενεργητικού) σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικής ρευστότητας.
Πρόβλημα για την ανταγωνιστικότητα
Σε πρόσφατη έκθεση της, η Alpha Bank υπογραμμίζει ότι οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη παραμένουν υψηλές, γεγονός που αποτελεί πρόβλημα για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και μάλιστα, εν όψει της επιβολής δασμών από τις ΗΠΑ.
«Οι εισαγωγές αυτές επιβαρύνουν την ευρωπαϊκή οικονομία με υψηλότερο κόστος, αφού το LNG είναι πιο ακριβό από το φυσικό αέριο μέσω αγωγών από τη Ρωσία. Ενδεικτικό είναι το στοιχείο ότι, το 2024, οι ΗΠΑ παρείχαν περίπου το 45% (τριπλάσιο ποσοστό απ’ ό,τι το 2021) των εισαγωγών LNG της ΕΕ σε σύγκριση με το 16% από την Ρωσία (Independent Commodity Intelligence Services), επιβεβαιώνοντας έτσι το γεγονός ότι, σήμερα, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής LNG της ΕΕ», αναφέρεται στην έκθεση.
«Πρέπει να ληφθεί υπόψη, όμως, ότι η τιμή του φυσικού αερίου επηρεάζει και την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία είναι περίπου διπλάσια απ’ ό,τι στις ΗΠΑ, συνεπώς το υψηλό ενεργειακό κόστος εξακολουθεί να πιέζει τα νοικοκυριά και τη βιομηχανία, αποδυναμώνοντας την οικονομία της Ευρώπης», τονίζει η έκθεση.