Η υπεραπόδοση για τις οικονομίες της περιφέρειας της ευρωζώνης από τις αρχές του 2022 είναι πιθανό να συνεχιστεί και το επόμενο έτος, υποστηριζόμενη από την υψηλή μετανάστευση, την ανάπτυξη του τουρισμού και τη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως εκτιμά σε έκθεσή της η Capital Economics.
Πάντως σημειώνει ότι η ανάπτυξη στην περιφέρεια δεν θα είναι ιδιαίτερα ισχυρή με βάση τα ιστορικά πρότυπα, υπογραμμίζοντας ότι η υπεραπόδοσή της οφείλεται και στην υποαπόδοση των ισχυρών οικονομιών.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας 2ετίας, υπήρξε σημαντική οικονομική υπεραπόδοση των οικονομιών της «περιφέρειας» (σε αυτήν ανήκουν οι Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιταλία και Ισπανία) σε σύγκριση με τις οικονομίες του πυρήνα (που εδώ ορίζονται ως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες). Αυτό έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσον η υπεραπόδοση οφείλεται σε κοινές δυνάμεις ή σε ειδικούς για κάθε χώρα παράγοντες και κατά πόσον θα συνεχιστεί.
Οι ειδικοί ανά χώρα παράγοντες διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο. Εξάλλου, υπάρχουν μεγάλες διαφορές στις επιδόσεις εντός της συγκεκριμένης ομάδας χωρών. Για παράδειγμα, η ισχυρή ανάπτυξη της Ιταλίας μετά την πανδημία οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό σε μια οικοδομική έκρηξη που τροφοδοτήθηκε από φορολογικά κίνητρα. Και η υπεραπόδοση της περιφέρειας αντανακλά επίσης την υποαπόδοση του πυρήνα, ιδίως τη στασιμότητα στη Γερμανία που προκλήθηκε εν μέρει από τη διαρθρωτική παρακμή του μεταποιητικού της τομέα, η οποία επιταχύνθηκε από το υψηλό ενεργειακό κόστος.
Επιπρόσθετα υπήρξαν ορισμένοι κοινοί παράγοντες που στήριξαν τις οικονομίες της περιφέρειας και αναμένουμε ότι τρεις από αυτούς θα συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια. Πρώτον, η υψηλότερη μετανάστευση έχει γενικά στηρίξει την ταχύτερη αύξηση της απασχόλησης στις περιφερειακές οικονομίες. Από το 2022, η μετανάστευση επιταχύνθηκε στις περιφερειακές οικονομίες και γενικά παρουσίασαν υψηλότερα ποσοστά μετανάστευσης από τον πυρήνα. Αυτό επέτρεψε τη σημαντική αύξηση της απασχόλησης, βοηθώντας την οικονομία να επεκταθεί. Και η έκρηξη της μετανάστευσης είναι πιθανό να συνεχιστεί: Η Ισπανία θέσπισε νομοθεσία για να καταστήσει τη μετανάστευση ακόμη πιο εύκολη και η Ιταλία σχεδιάζει να αυξήσει τον αριθμό των θεωρήσεων εργασίας τα επόμενα δύο χρόνια.
Δεύτερον, η επιστροφή του τουρισμού μετά την πανδημία ήταν μια ευλογία για τις οικονομίες του Νότου και ο οποίος εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί με σταθερό ρυθμό στο μέλλον. Το 2021, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τον διεθνή τουρισμό αντιπροσώπευαν μόλις το 3% του ΑΕΠ στις περιφερειακές οικονομίες, αλλά το δωδεκάμηνο έως το δεύτερο τρίμηνο του 2024 αντιπροσώπευαν λίγο πάνω από το 5%. Και ενώ η αύξηση του τουρισμού θα πιθανώς επιβραδυνθεί, εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσει να αυξάνεται τουλάχιστον με τον προ της πανδημίας ρυθμό τάσης του 3% ετησίως, λόγω της αύξησης του πραγματικού εισοδήματος των νοικοκυριών στην ευρωζώνη. Αυτός είναι ένας γρήγορος ρυθμός σε σύγκριση με την πρόβλεψή μας για αύξηση του ΑΕΠ της ευρωζώνης κατά 0,8% το επόμενο έτος.
Τρίτον, οι περιφερειακές οικονομίες υπήρξαν μεγάλοι αποδέκτες της χρηματοδότησης του Ταμείου Ανάκαμψης - η οποία ενίσχυσε τις επενδύσεις - και θα συνεχίσουν να αντλούν από αυτό κατά τα επόμενα δύο χρόνια. Συλλογικά, τα σχέδια των περιφερειακών οικονομιών περιλαμβάνουν επιχορηγήσεις και δάνεια συνολικού ύψους περίπου 10% του ΑΕΠ. Μέχρι τα τέλη Ιουλίου του περασμένου έτους, περίπου το 40% αυτών είχε καταβληθεί στα κράτη μέλη. Παραμένουν ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσον οι χώρες θα μπορέσουν να δαπανήσουν όλη τη χρηματοδότηση που έχουν στη διάθεσή τους πριν από τη λήξη του προγράμματος στο τέλος του 2026. Αλλά ακόμη και αν αφήσουν μέρος της χρηματοδότησης αχρησιμοποίητο, είναι πιθανό να λάβουν χρηματοδότηση ισοδύναμη με αρκετές ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ κατά τα επόμενα δύο χρόνια, ενισχύοντας την οικονομική ανάπτυξη.
Μαζί με τους ειδικούς ανά χώρα παράγοντες, αυτοί οι κοινοί παράγοντες θα συμβάλουν στη μέση σταθμισμένη αύξηση του ΑΕΠ στην περιφέρεια κατά περίπου 1,5% το 2025 και 1,3% το 2026, πολύ ταχύτερα από το 0,8% και το 0,9% που προβλέπεται για τον πυρήνα. Αναμένεται ότι η ανάπτυξη θα είναι ιδιαίτερα ισχυρή στην Ισπανία, υποστηριζόμενη από την αύξηση της κατανάλωσης και την υψηλή μετανάστευση, ενώ η Πορτογαλία και η Ελλάδα θα καταγράψουν επίσης αξιοπρεπή ανάπτυξη. Ωστόσο, εκτιμάται ότι η ανάπτυξη θα είναι ασθενέστερη στην Ιταλία, καθώς η οικοδομική έκρηξη που τροφοδοτήθηκε από φορολογικά κίνητρα εξασθενεί.
Παρά την υπεραπόδοση των οικονομιών του Νότου πρόσφατα, οι ελπίδες ότι θα φτάσουν σε επίπεδο βιοτικού επιπέδου τις οικονομίες του πυρήνα φαίνονται ακόμη μακρινές. Το βιοτικό επίπεδο σε σχέση με αυτό της Γερμανίας εξακολουθεί να είναι πολύ χειρότερο από ό,τι πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Και ενώ αναμένουμε υψηλότερη ανάπτυξη στην περιφέρεια τα επόμενα δύο χρόνια, δεν περιμένουμε ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ θα αυξηθεί πολύ ταχύτερα από ό,τι στις οικονομίες του πυρήνα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
