«Έκρηξη» των ελέγχων για «μαύρο» χρήμα: Αυξήθηκαν φέτος κατά 13 φορές

Δραματική αύξηση των κρουσμάτων «μαύρου» χρήματος καταγράφεται φέτος, με την αρμόδια Αρχή για το Ξέπλυμα Βρώμικου Χρήματος να διερευνά εκατοντάδες υποθέσεις για εκατοντάδες εμπλεκόμενα πρόσωπα και να ζητεί πληροφορίες από την ΑΑΔΕ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, κατά το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2024, η Αρχή Καταπολέμησης Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες παρέπεμψε στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων 350 υποθέσεις, που αφορούν σε «ξέπλυμα» χρήματος, στις οποίες εμπλέκονται συνολικά 866 πρόσωπα.

Η Αρχή για το Ξέπλυμα Βρώμικου Χρήματος ζητεί από τις φορολογικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ πληροφορίες για τα δηλωθέντα εισοδήματα και την περιουσιακή κατάσταση των εν λόγω προσώπων, ώστε να συνεχιστεί ο έλεγχος σε βάθος με στόχο να εντοπιστούν τυχόν διαδρομές «μαύρου» χρήματος.

Η Αρχή εντοπίζει ύποπτες υποθέσεις από δικές της έρευνες, μετά από καταγγελίες που δέχεται και από τον έλεγχο των κινήσεων τραπεζικών λογαριασμών, τους οποίους ελέγχει και η ίδια παράλληλα με την ΑΑΔΕ.

Στα αιτήματα που υποβάλει στην ΑΔΔΕ ζητεί τον ενδελεχή έλεγχο των εισοδημάτων και της περιουσίας των εμπλεκόμενων προσώπων και τα οποία αντιπαραβάλει με τα στοιχεία που έχει συλλέξει η ίδια με τους δικούς της μηχανισμούς.

Το εντυπωσιακό στοιχείο που αναδύεται από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ είναι η δραματική  αύξηση των κρουσμάτων που καταγράφεται φέτος, σε σχέση με πέρυσι, καθώς και σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.

Έκρηξη των υποθέσεων

Τα επίσημα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν πως κατά το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2024 πως η Αρχή Καταπολέμησης Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, έχει βάλει στο στόχαστρο 350 υποθέσεις μαύρου χρήματος, στις οποίες εμπλέκονται 866 πρόσωπα. Διευκρινίζεται πως σε κάθε υπόθεση εμπλέκονται περισσότερα του ενός άτομα και γι' αυτό υπάρχει αυτή η αναντιστοιχία υποθέσεων και εμπλεκόμενων προσώπων.

Τα κρούσματα είναι 16πλάσια σε σχέση με τις υποθέσεις που εντοπίστηκαν σε ολόκληρο το 2023, όταν είχαν ελεγχθεί μόλις 22 υποθέσεις, ενώ και τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, φέτος, είναι τριπλάσια σε σχέση με το 2023, που είχαν ελεγχθεί 295 πρόσωπα.

Το 2022 ελέγχθηκαν 104 υποθέσεις με εμπλεκόμενα 496 πρόσωπα, το 2021 ελέγχθηκαν 124 υποθέσεις με 430 εμπλεκόμενα πρόσωπα και το 2020 οι ελεγχόμενες υποθέσεις ήταν 259 και οι εμπλεκόμενοι 706.

Το προηγούμενο ρεκόρ σε υποθέσεις μαύρου χρήματος καταγράφηκε το 2019, όταν εντοπίστηκαν 481 υποθέσεις και τα εμπλεκόμενα πρόσωπα είχαν ανέλθει σε 1.413.

Ακόμη, στη διάρκεια του δεκαμήνου Ιανουαρίου – Οκτωβρίου, εκδόθηκαν 153 εντολές ελέγχου και οριστικοποιήθηκαν οι έλεγχοι σε 91 υποθέσεις, στις οποίες καταλογίστηκαν πρόστιμα ύψους 27,97 εκατ. ευρώ.

Τα συγκεκριμένα αιτήματα συνδρομής εστάλησαν στην ΑΑΔΕ από τη «Μονάδα A'» της Αρχής Καταπολέμησης Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, βασικό αντικείμενο της οποίας είναι η διερεύνηση χρηματοοικονομικών πληροφοριών.

Η Αρχή δύναται με βάση το συστατικό της νόμο, να διαβιβάζει και να ανταλλάσσει πληροφορίες εμπιστευτικής φύσης με τις αρμόδιες εισαγγελικές ή άλλες αρχές με ερευνητικές ή ελεγκτικές αρμοδιότητες, καθώς και με τις αρμόδιες αρχές του άρθρου 6 του ν.3691/2008, εφόσον οι πληροφορίες αυτές κρίνονται χρήσιμες για το έργο τους και για την εκπλήρωση των νόμιμων καθηκόντων τους.

Στο πλαίσιο αυτό, η Αρχή διαβιβάζει πληροφορίες στις υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε, για πρόσωπα για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες διάπραξης αδικημάτων που άπτονται των αρμοδιοτήτων τους, προκειμένου να εξεταστεί, να ελεγχθεί και να αποδειχθεί ή όχι η διάπραξή τους.

Διευκρινίζει επίσης, ότι κάθε Έγγραφο Παροχής Πληροφοριών/Υπόθεση της Αρχής, ενδέχεται να περιλαμβάνει πληροφορίες για περισσότερα του ενός εμπλεκόμενα πρόσωπα, εφόσον αυτά σχετίζονται με την ίδια υπόθεση.

Η δέουσα επιμέλεια

Στην προσπάθεια πάταξης της διακίνησης του μαύρου χρήματος, η νομοθεσία έχει αναγάγει σε κομβική παρέμβαση τη «δέουσα επιμέλεια», δηλαδή τον προληπτικό έλεγχο των χρηματικών συναλλαγών που οφείλουν να ασκούν:

1. τα πιστωτικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί,
2. οι ορκωτοί ελεγκτές-λογιστές και οι εταιρείες ορκωτών ελεγκτών-λογιστών 
3. οι εξωτερικοί λογιστές-φοροτεχνικοί 
4. οι συμβολαιογράφοι και οι δικηγόροι, 
5. φορείς παροχής υπηρεσιών σε εταιρείες εμπιστευματικής διαχείρισης
6. τα πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες σε εταιρείες ή εμπιστεύματα (trusts),
7. οι μεσίτες ακινήτων 
8. οι επιχειρήσεις καζίνο 
9. οι έμποροι και οι εκπλειστηριαστές αγαθών μεγάλης αξίας, όταν η αξία της συναλλαγής ανέρχεται σε δέκα χιλιάδες (10.000) τουλάχιστον ευρώ, 
10. οι επιχειρήσεις εξόρυξης, παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας πολύτιμων και ημιπολύτιμων λίθων, 
11. οι επιχειρήσεις εμπορίας παλαιών αντικειμένων αξίας (αντίκες), αρχαιοτήτων, μεταλλίων, παλαιών γραμματοσήμων και νομισμάτων και λοιπών συλλεκτικών ειδών αξίας, 
12. πρόσωπα που εμπορεύονται ή ενεργούν ως μεσάζοντες στο εμπόριο έργων τέχνης, 
13. οι επιχειρήσεις παραγωγής και εμπορίας ταπήτων και χαλιών, ειδών γουνοποιίας, δερμάτινων ειδών και ενδυμάτων γενικά,
14. οι επιχειρήσεις εμπορίας επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, ελικοπτέρων, αεροσκαφών και σκαφών αναψυχής γενικά,
15. πρόσωπα που αποθηκεύουν, εμπορεύονται ή ενεργούν ως μεσάζοντες στο εμπόριο έργων τέχνης, όταν αυτό πραγματοποιείται από ελεύθερους λιμένες,
16. οι ενεχυροδανειστές και αργυραμοιβοί,
17. οι πάροχοι υπηρεσιών ανταλλαγής μεταξύ εικονικών νομισμάτων και παραστατικών νομισμάτων,
18. οι πάροχοι υπηρεσιών θεματοφυλακής ψηφιακών πορτοφολιών.

Οι αρμόδιοι υπάλληλοι των ανωτέρω επαγγελματιών ή φορέων οφείλουν να ενημερώνουν την αρμόδια υπηρεσία στις ακόλουθες συναλλαγές των πελατών τους:

• Όταν συνάπτεται επιχειρηματική σχέση.
• Όταν διενεργείται περιστασιακή συναλλαγή άνω των 15.000 ευρώ.
• Όταν διενεργείται περιστασιακή συναλλαγή άνω των10.000 ευρώ σε μετρητά (αφορά μόνο εμπόρους).
• Όταν υπάρχει υπόνοια νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες η χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, χωρίς κανένα χρηματικό όριο.
• Όταν υπάρχουν αμφιβολίες για την ακρίβεια και επάρκεια των στοιχείων πιστοποίησης του πελάτη η του πραγματικού δικαιούχου.

Όταν αποδειχτεί ότι μια συναλλαγή εμπλέκεται σε υπόθεση διακίνησης μαύρου χρήματος, αναζητείται η ευθύνη των υπαλλήλων και του φορέα μέσω του οποίου διεκπεραιώθηκε, και οι ποινές που προβλέπονται φτάνουν μέχρι κάθειρξη 10 ευρώ και πρόστιμα έως 1.000.000 ευρώ.