Πρωτοφανή πρόστιμα στον νέο ΚΟΚ, μόνο 30'' τα ταξί σε λωρίδες λεωφορείων

Βάσει της επικινδυνότητας αυστηροποιούνται τα πρόστιμα του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), που ήρθε στη Βουλή μετά από αναμονή τουλάχιστον τριετίας, βάζοντας στο στόχαστρο τους αντικοινωνικούς και τους… αμετανόητους παραβάτες. Αν ένας οδηγός επαναλάβει την ίδια παράβαση μία ή και περισσότερες φορές εντός πενταετίας, τότε το πρόστιμο μπορεί να φτάσει και τα 8.000 ευρώ μαζί με αφαίρεση διπλώματος ως και 10 έτη ή ακόμα και δια βίου για εγκατάλειψη θύματος.

Ακόμα και την τελευταία στιγμή, όμως, οι ρυθμίσεις του νέου ΚΟΚ έφεραν αντιδράσεις σε δύο μέτωπα, με φόντο την «έξωση» των ταξί από τις λεωφορειολωρίδες στις οποίες δεν πρόλαβαν καν να μπουν. Αν και η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών, δια του υφυπουργού Βασίλη Οικονόμου, είχε υιοθετήσει την πρόταση των αυτοκινητιστών να εισέρχονται τα έμφορτα ταξί στις λεωφορειολωρίδες, έχοντας λάβει μάλιστα το «ΟΚ» από τη γενική γραμματεία της κυβέρνησης, ο ανασχηματισμός έφερε ανατροπή. 

Λίγες ώρες προτού κατατεθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή, η κόντρα μεταξύ του νυν αναπληρωτή υπουργού Μεταφορών Κωνσταντίνου Κυρανάκη και του Συνδικάτου Αυτοκινητιστών Ταξί Αττικής (ΣΑΤΑ) κορυφώθηκε, με τον πρόεδρό του Θύμιο Λυμπερόπουλο να είναι λίγο – πολύ «persona non grata» για το υπουργείο. Η ένταση μετατοπίστηκε και στο ενδοκυβερνητικό στρατόπεδο. Πρώην και νυν ηγεσία του υπουργείου άδειασαν η μία την άλλη, με δηλώσεις περί αλαζονείας από τη μία και παλαιοκομματισμού και ψηφοθηρίας από την άλλη. 

Στάση 30 δευτερολέπτων

Αυτό που δίνεται τώρα στα ταξί σαν… χάπι είναι η δυνατότητα -που εδώ και 23 χρόνια δεν είχε καν προβλεφθεί- επιβίβασης και αποβίβασης, μόνο πίσω από λεωφορείο, ώστε να μην εμποδίζεται η απρόσκοπτη κυκλοφορία και για χρόνο που δεν θα υπερβαίνει τα 30 δευτερόλεπτα. Πρόκειται για διάστημα, όμως, που θεωρείται ελάχιστο από τους οδηγούς, αφού και μόνο για να πληρώσει ένας επιβάτης με κάρτα χρειάζεται περισσότερος χρόνος.

Εξαίρεση στον αποκλεισμό προβλέπεται για τα έμφορτα επιβατικά δημόσιας χρήσης για τη μεταφορά ατόμων με αναπηρία, καθώς και έμφορτα ταξί μηδενικών ρύπων. Σήμερα, πάντως, αυτή η πρόβλεψη, κατά τους αυτοκινητιστές, δεν αφορά για την Αθήνα περισσότερα από 120 οχήματα, αφού στην πρώτη κατηγορία πιστοποιημένα για τη μετακίνηση ΑμεΑ είναι μόλις 20 οχήματα, ενώ κυκλοφορούν-δεν κυκλοφορούν στην πόλη 100 ηλεκτρικά ταξί. Για την παράβαση των παραπάνω, ο οδηγός θα κληθεί να πληρώσει πρόστιμο 150 ευρώ.

Σήμερα, ο ΣΑΤΑ έχει καλέσει τα μέλη του, καθώς και τα προεδρία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ταξί (ΠΟΕΙΑΤΑ) -παρότι μεταξύ τους είναι σε ρήξη- και των ραδιοταξί, σε συνεδρίαση για τη χάραξη της περαιτέρω στρατηγικής, ενόψει της συζήτησης στη Βουλή.

Πληρώνεται ακριβά η υποτροπή

Οι παραβάσεις στον νέο ΚΟΚ κατηγοριοποιούνται σε: (1) αυτές που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό ατύχημα, όπως παραβίαση κόκκινου, υπερβολική ταχύτητα, αντικανονική προσπέραση, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και παραβίαση φωτεινής σηματοδότησης ή κινητού φράγματος προ ισόπεδης σιδηροδρομικής διάβασης, (2) λιγότερο επικίνδυνες, όπως παράνομη στάθμευση, οδήγηση χωρίς να φέρει ο οδηγός να φέρει τα νόμιμα έγγραφα. 

Ενδεικτικά, για την παραβίαση STOP, το πρόστιμο κυμαίνεται από 350 ως 700 ευρώ και το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης της άδειας οδήγησης αυξάνεται από 20 σε 30  ημέρες ή εάν έχει προκληθεί ατύχημα 60 ημέρες. Στην περίπτωση πρόκλησης ατυχήματος, ενεργοποιούνται και οι προβλέψεις του Ποινικού Κώδικα για την επικίνδυνη οδήγηση. 

Αντίστοιχα για την παραβίαση κόκκινου σηματοδότη, διατηρείται το πρόστιμο των 700 ευρώ και αφαιρείται επιτόπου το δίπλωμα για 60 ημέρες. Ενώ για την κατανάλωση αλκοόλ προβλέπονται ποινές που ξεκινούν από 350 ευρώ πρόστιμο και αφαίρεση διπλώματος για ένα μήνα και φτάνουν μέχρι 4.000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 10 χρόνια.

Ακόμη, επανεισάγεται πρόστιμο 150 ευρώ, μαζί με την αφαίρεση διπλώματος για 60 ημέρες, εάν οδηγός σταθμεύσει σε χώρο για ΑμεΑ. Εκεί που το πρόστιμο εκτοξεύεται αποτρεπτικά είναι η μη χρήση κράνους ή ζώνης ασφαλείας, όπου από 50 ευρώ πάει στα 350 ευρώ, ενώ και αν αφορά ανήλικο εισάγεται αντίστοιχου ύψους πρόστιμο, μαζί με την αφαίρεση από τον οδηγό του διπλώματος για 30 ημέρες, αντί για 60 με αφαίρεση και πινακίδων που ίσχυε πριν. 

Όσο για τους οδηγούς που επιδίδονται στις λεγόμενες «κόντρες» ή επιδεικτική οδήγηση, η «καμπάνα» αυξάνεται από 700 σε 2.000 ευρώ. Ακόμη, το δίπλωμα αφαιρείται επιτόπου για ένα χρόνο από μόλις 30 ημέρες που είναι σήμερα, λόγω της ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας της πράξης και του αντικοινωνικού της χαρακτήρα. 

Σε όλες τις περιπτώσεις, εάν ο οδηγός επαναλάβει την παράβαση εντός πενταετίας, την «πληρώνει» από 1.000 ως 2.000 ευρώ για τις πλέον επικίνδυνες παραβάσεις και στέρηση διπλώματος για 180 ημέρες ως και 7 χρόνια. Στην τρίτη φορά, επιβάλλεται πρόστιμο από 2.000 ως 4.000 ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης από ένα ως και 10 έτη.

Με 30 χιλιόμετρα στις πόλεις

Παρά τις επιφυλάξεις που εκφράστηκαν στη διαβούλευση ως προς την εφικτότητα εφαρμογής και αστυνόμευσης -ακόμα και αν υπάρχουν κάμερες-, ο νέος ΚΟΚ μειώνει το ανώτατο όριο ταχύτητας των οχημάτων εντός κατοικημένων περιοχών από τα 50 στα 30 χλμ./ώρα από την 1^η Ιανουαρίου 2026. Εξαίρεση θα αποτελέσουν οι μονόδρομοι με τουλάχιστον 2 λωρίδες κυκλοφορίας που διαθέτουν διαγραμμίσεις και οι δρόμοι διπλής κατεύθυνσης με διαχωριστική νησίδα.

Εκτιμάται πως η εν λόγω ρύθμιση θα επιφέρει σημαντική μείωση των τροχαίων ατυχημάτων στις αστικές περιοχές, εκεί όπου παρατηρείται αυξημένη κυκλοφορία ευπαθών χρηστών, δηλαδή πεζών, ποδηλάτων, ελαφρών ηλεκτρικών οχημάτων, μοτοσικλετών και καταγράφονται τα περισσότερα ατυχήματα. Στη Στοκχόλμη όπου το μέτρο των 30 χλμ./ώρα έχει υιοθετηθεί μέσα σε λίγα χρόνια μειώθηκαν τα τροχαία κατά 50%.

Τα τραγικά συμβάντα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες με τη θανατηφόρο παράσυρση πεζής στου Ζωγράφου καθώς και το δυστύχημα στη Λάρισα προστίθενται δυστυχώς σε μια μακρά λίστα αντίστοιχων περιστατικών. 

Και τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα, αφού κάθε χρόνο έχουμε πάνω από 1.200 νεκρούς και βαριά τραυματίες από τροχαία. Στην πενταετία 2019-2023, πλην της χρονιάς της πανδημίας οπότε περιορίστηκαν σημαντικά οι μετακινήσεις, καταγράφηκαν 688 νεκροί το 2019, 624 το 2021, 654 το 2022 και 646 το 2023 (προσωρινά στοιχεία). Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για τους βαριά τραυματίες, καταγράφοντας 652 για το 2019, 610 για το 2021, 664 για το 2022 και 659 για το 2023. 

Για την υπέρβαση των ανωτάτων ορίων ταχύτητας άνω των 50 χλμ./ ώρα επιβάλλεται πρόστιμο 700 ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 60 ημέρες. Για την παράβαση της κίνησης σε αυτοκινητόδρομο με ταχύτητα άνω των 160 χλμ./ώρα ή οδό ταχείας κυκλοφορίας με ταχύτητα άνω των 130 χλμ./ώρα και στο λοιπό οδικό δίκτυο άνω των 120 χλμ./ώρα, το πρόστιμο είναι 350 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 30 ημέρες.

Στον νέο ΚΟΚ για πρώτη φορά προβλέπονται ιδιαίτερα αυστηρές διοικητικές κυρώσεις για την οδήγηση με ταχύτητα που υπερβαίνει τα 200 χλμ./ώρα. Το πρόστιμο ανέρχεται σε 2.000 ευρώ και ο οδηγός στερείται το δίπλωμα για ένα έτος. Σε περίπτωση που υποτροπιάσει εντός πενταετίας το πρόστιμο αυξάνεται στις 4.000 ευρώ, ενώ για την τρίτη υποτροπή γίνεται 8.000 ευρώ και η στέρηση διπλώματος είναι για 8 χρόνια.