Η Black Friday, η ημέρα που ακολουθεί την Ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ, φέτος χαρακτηρίστηκε από ένα ιδιαίτερο παράδοξο: ενώ αναμένεται ρεκόρ επισκεψιμότητας στα καταστήματα, η διάθεση των καταναλωτών για αγορές έχει μειωθεί αισθητά.
Παραδοσιακά, η Black Friday συνοδεύεται από μεγάλες ουρές και προσφορές σε ηλεκτρονικές και οικιακές συσκευές, με τους καταναλωτές να ξεκινούν τις χριστουγεννιάτικες αγορές τους νωρίς. Ωστόσο, φέτος, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Εθνικής Ομοσπονδίας Λιανεμπορίου (NRF), ενώ περισσότεροι καταναλωτές αναμένεται να συμμετάσχουν, θα είναι πιο διστακτικοί ως προς τις αγορές τους.
Οι οικονομικοί δείκτες δείχνουν ότι οι καταναλωτές προτιμούν να κάνουν έρευνα αγοράς αντί για άμεσες αγορές. Αυτή η τάση αποτελεί πρόκληση για τους εμπόρους που βασίζονται στην εορταστική περίοδο για σημαντικό μέρος των ετήσιων εσόδων τους.
Σύμφωνα με την NRF, σχεδόν δύο στους τρεις καταναλωτές σκοπεύουν να περιμένουν τις προσφορές του σαββατοκύριακου μετά το Thanksgiving, αυξημένο ποσοστό σε σχέση με το 2024. Παράλληλα, ο μέσος όρος δαπανών αναμένεται να μειωθεί στα 890 δολάρια ανά άτομο, από 902 δολάρια πέρυσι.
Η επιβράδυνση αυτή αποδίδεται στις αυξημένες πιέσεις του πληθωρισμού και στη συγκρατημένη αύξηση της απασχόλησης. Οι λιανικές πωλήσεις στις ΗΠΑ αυξήθηκαν λιγότερο του αναμενομένου τον Σεπτέμβριο, καθώς οι τιμές συνέχισαν να ανεβαίνουν. Επιπλέον, οι δασμοί που επιβλήθηκαν από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ έχουν αυξήσει το κόστος λιανικής κατά περίπου 4,9 ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με το Ίδρυμα Φορολογίας.
Επιλεκτικοί καταναλωτές και ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης
Με την ανεργία να πλησιάζει υψηλά τετραετίας, οι καταναλωτές γίνονται πιο επιλεκτικοί. Σύμφωνα με το The Conference Board, η καταναλωτική εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ υποχώρησε σε χαμηλό επταμήνου τον Νοέμβριο, με λιγότερα νοικοκυριά να σχεδιάζουν αγορές μεγάλων αξιών ή διακοπές το επόμενο εξάμηνο.
Οι λιανέμποροι επικεντρώνονται πλέον σε μικρότερα και προσιτά είδη πολυτελείας, όπως πορτοφόλια, εξατομικευμένες τσάντες και οικονομικά αξεσουάρ. Όπως σημειώνει η αντιπρόεδρος στρατηγικής της Aptos, Νίκι Μπάιρντ, η τάση αυτή αντανακλάται και στις επιλογές των πελατών της εταιρείας.
Οι δαπάνες συγκεντρώνονται κυρίως στα εύπορα νοικοκυριά. Το 10% των Αμερικανών με εισόδημα άνω των 250.000 δολαρίων ετησίως αντιπροσώπευε το 48% των καταναλωτικών δαπανών το δεύτερο τρίμηνο του 2025, σύμφωνα με τη Moody's Analytics, έναντι 35% στα μέσα της δεκαετίας του 1990.
Όπως επισημαίνει ο αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ στην Oxford Economics, Μάικλ Πιρς, "όλο και περισσότερο, οι κύριες δαπάνες καθοδηγούνται από ένα στενότερο υποσύνολο καταναλωτών". Παράλληλα, ακόμη και τα υψηλά εισοδήματα εμφανίζουν μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση.
Ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ βρίσκονται στην κορυφή των προτιμήσεων για την Black Friday, ακολουθούμενα από παιχνίδια, βιβλία, gaming και ταινίες, σύμφωνα με την CivicScience.
Η αναζήτηση αξίας οδηγεί πολλούς καταναλωτές στην τεχνητή νοημοσύνη. Έρευνα της Τράπεζας της Αμερικής σε 2.010 αγοραστές δείχνει ότι οι μισοί, και το 71% της Γενιάς Ζ, σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη για συγκρίσεις τιμών, ιδέες δώρων, παρακολούθηση προϋπολογισμού ή δημιουργία εξατομικευμένων μηνυμάτων.
Οι ηλεκτρονικές αγορές έχουν μειώσει τη σημασία της Black Friday, καθώς οι προσφορές διαρκούν πλέον εβδομάδες. Όπως σχολιάζει ο καθηγητής Άντι Τσέι του πανεπιστημίου Santa Clara, «Η Black Friday είναι μια ξεπερασμένη έννοια και πλέον έχει γίνει απλώς μια χρονική στιγμή».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
