Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ιδρύματος Migrantes και της Συνέλευσης Καθολικών Επισκόπων Ιταλίας (Cei), που παρουσιάστηκε στη Ρώμη, η τάση των Ιταλών να μεταναστεύουν στο εξωτερικό παραμένει έντονη. Οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού με ιταλικό διαβατήριο ανέρχονται πλέον σε 6,4 εκατομμύρια, ενώ την τελευταία εικοσαετία μετανάστευσαν συνολικά 1.644.000 πολίτες. Την ίδια περίοδο, επέστρεψαν στην Ιταλία 817.000 άτομα.
Το 2024 καταγράφηκε αύξηση 36,5% στο ποσοστό όσων αποφάσισαν να εγκατασταθούν μόνιμα στο εξωτερικό, σε σύγκριση με το 2023. Οι περισσότεροι Ιταλοί μετανάστες επιλέγουν ευρωπαϊκές χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Ελβετία, η Γαλλία και η Ισπανία. Εκτός Ευρώπης, δημοφιλείς προορισμοί παραμένουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βραζιλία.
Η μετανάστευση της τρίτης χιλιετίας δεν περιορίζεται πλέον στις φτωχότερες περιοχές του ιταλικού Νότου, αλλά αφορά σε σημαντικό βαθμό και τις βορειοανατολικές περιφέρειες της χώρας. Το 72% των Ιταλών που μετανάστευσαν τα τελευταία 20 χρόνια είναι κάτω των 50 ετών. Ωστόσο, δεν λείπουν και οι συνταξιούχοι, οι οποίοι επιλέγουν τη μετανάστευση για ευνοϊκότερες φορολογικές ρυθμίσεις ή για να φροντίσουν τα εγγόνια τους.
Επιπλέον, το 20% όσων μετακινήθηκαν στο εξωτερικό την τελευταία διετία διαθέτει διπλή υπηκοότητα και απέκτησε την ιταλική ιθαγένεια μετά από πολυετή παραμονή στη χώρα. Όπως επισημαίνει το ίδρυμα Migrantes, «η Ιταλία είναι μια χώρα από την οποία πολλοί συνεχίζουν να φεύγουν, αλλά την ίδια στιγμή καταφέρνει να εκπαιδεύει επιστήμονες και ταλέντα που διακρίνονται διεθνώς».