Ο πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, κατέφθασε στην πόλη Τιαντζίν της βόρειας Κίνας για να συμμετάσχει στη διήμερη σύνοδο κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σανγκάης (ΟΣΣ).
Η διοργάνωση αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς επιδιώκει να προβάλει ένα εναλλακτικό μοντέλο διακυβέρνησης, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ μερικών από τις μεγαλύτερες δυνάμεις του παγκόσμιου στερεώματος.
Μεταξύ των ηγετών που συμμετέχουν, ξεχωρίζουν ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, ο νέος πρόεδρος του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι.
Πάνω από 20 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων από την Ευρασία, μαζί με εκπροσώπους διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, έχουν συγκεντρωθεί στη σύνοδο, η οποία εκτείνεται από την Κυριακή έως τη Δευτέρα στη στρατηγικής σημασίας πόλη-λιμάνι Τιαντζίν.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, αρκετοί ηγέτες - όπως ο Πούτιν και ο Πεζεσκιάν - θα παρατείνουν την παραμονή τους έως την Τετάρτη, προκειμένου να παραστούν στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση του Πεκίνου, με αφορμή τη συμπλήρωση 80 ετών από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και την επίσημη συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας.
Διμερείς συναντήσεις και διπλωματικές επαφές
Στο πλαίσιο της συνόδου, ο Βλαντίμιρ Πούτιν ετοιμάζεται για σειρά σημαντικών συναντήσεων. Την Τρίτη θα πραγματοποιήσει συνομιλίες στο Πεκίνο με τον κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ, ενισχύοντας περαιτέρω τη στενή ρωσο-κινεζική συνεργασία.
Τη Δευτέρα έχουν προγραμματιστεί συζητήσεις με τον τούρκο πρόεδρο επί των εξελίξεων στην Ουκρανία, όπως επίσης και με τον πρόεδρο του Ιράν για το διαφιλονικούμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Επιπλέον, αναμένεται συνάντηση και με τον ινδό πρωθυπουργό εντός της ίδιας ημέρας.
Αξίζει να αναφερθεί πως ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, πρόκειται να επισκεφθεί την Κίνα προκειμένου να τιμήσει τη συμμαχία με το Πεκίνο και να παραστεί δίπλα στον πρόεδρο Σι στη στρατιωτική παρέλαση.
Η Βόρεια Κορέα διαδραματίζει πλέον ρόλο στρατηγικού συμμάχου της Ρωσίας, υποστηρίζοντας τη Μόσχα στην ουκρανική σύγκρουση. Παραμένει μέχρι στιγμής άγνωστο αν θα πραγματοποιηθούν κατ’ ιδίαν συνομιλίες μεταξύ Κιμ Γιονγκ Ουν και Βλαντίμιρ Πούτιν στο περιθώριο των εκδηλώσεων στο Πεκίνο.
Η Στρατηγική βαρύτητα της συνόδου και του ΟΣΣ
Το Πεκίνο και η Μόσχα διατηρούν στενούς δεσμούς, με την Κίνα να χαρακτηρίζει συχνά τη στάση της ως ουδέτερη στον πόλεμο της Ουκρανίας, ενώ τα δυτικά κράτη εκφράζουν προβληματισμό για την υποστήριξη που παρέχεται στη Ρωσία. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, οι σχέσεις με τη Ρωσία αποτελούν «τις πιο σημαντικές από στρατηγικής άποψης μεταξύ μεγάλων δυνάμεων», μέσα σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον.
Σε πρόσφατη συνέντευξη στο πρακτορείο Xinhua, ο Βλαντίμιρ Πούτιν τόνισε πως η σύνοδος κορυφής του ΟΣΣ «θα ενισχύσει την ικανότητα του οργανισμού να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις και τις απειλές του σύγχρονου κόσμου, εδραιώνοντας την αλληλεγγύη στον ευρασιατικό χώρο», ενώ υπογράμμισε την ανάγκη για μια πιο δίκαιη και πολυπολική παγκόσμια τάξη.
Το Πεκίνο, στο πλαίσιο των προετοιμασιών για τη σύνοδο, επεσήμανε τη σημασία της πολυμερούς συνεργασίας, απορρίπτοντας κάθε «νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου» και παρωχημένες αντιλήψεις γεωπολιτικής αντιπαράθεσης, αφήνοντας σαφή αιχμή προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους.
Ρόλος και προκλήσεις του ΟΣΣ
Ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σανγκάης αποτελείται σήμερα από 10 κράτη-μέλη, ενώ 16 ακόμα χώρες συμμετέχουν ως παρατηρητές ή εταίροι στον διάλογο του οργανισμού. Μαζί, εκπροσωπούν σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού και το 23,5% του διεθνούς ΑΕΠ, καθιστώντας τον ΟΣΣ σημαντικό εταίρο και συχνά αναφερόμενο ως αντίβαρο στο ΝΑΤΟ.
Η φετινή σύνοδος κορυφής χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη στην ιστορία του οργανισμού από την ίδρυσή του το 2001, σε μια περίοδο όπου δρομολογούνται σοβαρές γεωπολιτικές εντάσεις: εμπορική αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας και ΗΠΑ-Ινδίας, η συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία καθώς και η διαμάχη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Παράλληλα, οι εσωτερικές διαφορές παραμένουν αισθητές. Ειδικότερα, Κίνα και Ινδία προσπαθούν να βελτιώσουν τις διμερείς σχέσεις μετά τα επεισόδια του 2020 στα κοινά σύνορα, καθώς και εν όψει των νέων δασμών από τις ΗΠΑ. Ενδεικτικό είναι ότι ο Ναρέντρα Μόντι, αν και βρίσκεται στην Τιαντζίν, δεν αναμένεται να παραστεί στη στρατιωτική παρέλαση του Πεκίνου, στην πρώτη του επίσκεψη στην Κίνα μετά το 2018.