Στα παρασκήνια, κορυφαία στελέχη από ορισμένες από τις μεγαλύτερες ρωσικές τράπεζες έχουν αρχίσει συζητήσεις σχετικά με την πιθανότητα προσφυγής σε κρατική στήριξη, σε περίπτωση που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια συνεχίσουν να αυξάνονται εντός του επόμενου έτους.
Τουλάχιστον τρεις τράπεζες που χαρακτηρίζονται ως «συστημικά σημαντικές» από την Τράπεζα της Ρωσίας έχουν εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο ανάγκης ανακεφαλαιοποίησης τους επόμενους 12 μήνες, σύμφωνα με εσωτερικά έγγραφα και πηγές με γνώση της κατάστασης, τις οποίες επικαλείται το Bloomberg.
Παρότι οι επίσημοι δείκτες εμφανίζουν το τραπεζικό σύστημα σε «καλή υγεία», με αυξημένα κέρδη και αποθέματα ρευστότητας, η πραγματική εικόνα πίσω από τα στοιχεία αποκαλύπτει μεγαλύτερη πίεση.
Οι τραπεζίτες φέρονται να ανησυχούν ότι η ποιότητα των δανειακών τους χαρτοφυλακίων είναι χειρότερη απ’ ό,τι απεικονίζεται στα επίσημα στοιχεία.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η συζήτηση για ενδεχόμενη στήριξη από το κράτος εντείνεται, καθώς οι διοικήσεις εξετάζουν πώς θα θέσουν το ζήτημα στην Τράπεζα της Ρωσίας, εάν χρειαστεί. Προς το παρόν, δεν έχει κατατεθεί επίσημο αίτημα.
Επισήμως, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων εταιρικών δανείων βρισκόταν στο 4% την 1η Απριλίου, ενώ τα καθυστερούμενα καταναλωτικά δάνεια (90 ημερών και άνω) έφτασαν το 10,5%.
Ωστόσο, η Τράπεζα της Ρωσίας έχει συστήσει στις τράπεζες να δώσουν έμφαση στην αναδιάρθρωση δανείων αντί να καταγράφουν απώλειες, πρακτική που ενδέχεται να αποκρύπτει τη σοβαρότητα του προβλήματος.
Η Διοικητής της Τράπεζας της Ρωσίας, Ελβίρα Ναμπιούλινα, υποβάθμισε τις ανησυχίες περί συστημικού κινδύνου μιλώντας σε οικονομικό φόρουμ στην Αγία Πετρούπολη στις 2 Ιουλίου, τονίζοντας ότι το σύστημα είναι «καλά κεφαλαιοποιημένο» και διαθέτει αποθέματα ύψους 8 τρισ. ρουβλίων (περίπου 102 δισ. δολάρια).
«Ως εποπτικός φορέας, δηλώνω με πλήρη ευθύνη ότι οι ανησυχίες αυτές είναι αβάσιμες», ανέφερε.
Παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις, ανώτατα στελέχη τραπεζών δηλώνουν ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί το επόμενο διάστημα. Ο CEO της κρατικής Sberbank, Χέρμαν Γκρεφ, επεσήμανε σε πρόσφατη συνέλευση μετόχων ότι η επιδείνωση της ποιότητας των δανείων είναι αισθητή, καθώς πολλές εταιρείες προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις των υποχρεώσεών τους.
Στη VTB, τη δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, τα «κόκκινα» καταναλωτικά δάνεια ανήλθαν στο 5% του χαρτοφυλακίου τον Μάιο, σύμφωνα με τον Α’ Αντιπρόεδρο Δημήτρι Πιάνοφ.
Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε κατά 1,2 μονάδες από την αρχή του έτους και αναμένεται να αγγίξει το 6-7% έως το 2026 — επίπεδα όμως που παραμένουν κάτω από τα ιστορικά υψηλά 8-10% της περιόδου 2014-2016.
Τραπεζικά στελέχη προειδοποιούν ότι μεγάλο μέρος των δεδομένων έχει «αποκρυφθεί» από δημόσια θέα, και ως εκ τούτου η πραγματική εικόνα ενδέχεται να είναι πιο επιβαρυμένη. Ενώ δεν διαφαίνεται προς το παρόν μια κρίση, οι πιέσεις είναι υπαρκτές και οι τράπεζες διατηρούν «στρατηγικά αποθέματα» για να ανταπεξέλθουν.
Η Ρωσία έχει στο παρελθόν παρέμβει αποφασιστικά για να αποτρέψει τραπεζικές καταρρεύσεις. Το 2017, η Τράπεζα της Ρωσίας διέσωσε τις Otkritie, Promsvyazbank και B&N Bank, επενδύοντας τουλάχιστον 1 τρισ. ρούβλια για τη στήριξή τους.
Εκείνη την περίοδο ιδρύθηκε και το Ταμείο Ενοποίησης του Τραπεζικού Τομέα, το οποίο εξακολουθεί να υπάρχει ως μηχανισμός παρέμβασης.