Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έκανε γνωστό πως θα αποφασίσει για την ενδεχόμενη αμερικανική συμμετοχή στους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στο Ιράν «κατά τη διάρκεια των δυο επόμενων εβδομάδων».
Ο Τραμπ φαίνεται να αφήνει περιθώριο στη διπλωματία, καταρχάς στη συνάντηση ανάμεσα στους επικεφαλής της διπλωματίας ευρωπαϊκών χωρών και της ΕΕ με αυτόν του Ιράν σήμερα στην Ελβετία, ώστε να υπάρξει πρόοδος προς διπλωματική λύση, έπειτα από μια εβδομάδα πολέμου.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ διαβεβαίωσε πως οποιαδήποτε βοήθεια θα ήταν «καλοδεχούμενη» για να τερματιστεί το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Τεχεράνης. Το Ιράν διαψεύδει την κατηγορία πως επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο κι επιμένει να τονίζει πως είναι δικαίωμά της να διαθέτει πολιτικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας.
Κάνοντας λόγο για «ουσιαστική πιθανότητα διαπραγματεύσεων» με το Ιράν «στο εγγύς μέλλον», ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ ανέφερε χθες πως «θα πάρω την απόφαση μου» εντός «των δυο προσεχών εβδομάδων».
Αν υπάρχει «ευκαιρία για τη διπλωματία», ο Ρεπουμπλικάνος την αξιοποιεί «πάντα», αλλά, σε κάθε περίπτωση, «δεν φοβάται» να διατάξει στρατιωτική δράση, διαβεβαίωσε από την πλευρά της η εκπρόσωπός του Κάρολαϊν Λέβιτ, επιμένοντας στην επείγουσα φύση του ζητήματος λόγω της προόδου που καταγράφει κατ’ αυτή το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
«Το μόνο που χρειάζονται είναι απόφαση του ανώτατου ηγέτη για αυτό», κατόπιν θα απαιτούνταν «περίπου δεκαπέντε ημέρες για να επιτύχουν την παραγωγή» ατομικής βόμβας», πρόσθεσε.
Η αναβολή που ανακοίνωσε η Ουάσιγκτον θα επιτρέψει την επιδίωξη διπλωματικής προόδου.
«Υπάρχει τώρα παράθυρο μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες για να καταλήξουμε σε διπλωματική λύση», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ντέιβιντ Λάμι αφού συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάρκο Ρούμπιο στον Λευκό Οίκο χθες.
Ο κ. Λάμι πρόσθεσε πως σήμερα θα μεταβεί στη Γενεύη για να συναντήσει, μαζί με τον Γάλλο ομόλογό του Ζαν-Νοέλ Μπαρό, τον Γερμανό ομόλογό του Γιόχαν Βάντεφουλ και στην Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ Κάγια Κάλας με τον επικεφαλής της διπλωματίας του Ιράν, τον Αμπάς Αραγτσί.
Η συνάντηση έχει σκοπό να «καλέσουμε να υπάρξει επιστροφή στη διπλωματική οδό και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα», ανέφερε από την πλευρά του το Κε ντ’ Ορσέ.
Κατά τη διάρκεια συνδιάλεξης των υπουργών Εξωτερικών Μπαρό και Ρούμπιο, ο δεύτερος «υπογράμμισε πως οι ΗΠΑ είναι έτοιμες για απευθείας επαφή με τους Ιρανούς ανά πάσα στιγμή», ανέφερε πηγή του AFP στο υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας.
Ο στρατός των ΗΠΑ είναι ο μόνος που διαθέτει τη διατρητική βόμβα GBU-57, που μπορεί να φθάσει σε μεγάλο βάθος και δυνητικά να πλήξει ιρανικές πυρηνικές μονάδες βαθιά στο υπέδαφος όπως στο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου στη Φορντό, νότια της Τεχεράνης.
Την Τετάρτη, ο αγιατολά Αλί Χαμενεΐ, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, τόνισε πως η χώρα του δεν θα παραδοθεί «ποτέ». Προειδοποίησε πως εάν η Ουάσιγκτον εμπλακεί στον πόλεμο θα υποστεί «ανεπανόρθωτες ζημιές».
Οι ΗΠΑ απομακρύνουν αεροσκάφη από βάσεις κοντά στο Ιράν
Δεκάδες αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη, ιδίως πελώρια μεταγωγικά, απομακρύνθηκαν από την αεροπορική βάση αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, από τις μεγαλύτερες στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με δορυφορικές φωτογραφίες που έχει στην κατοχή του το AFP. Σκοπός ήταν να προστατευτούν από ενδεχόμενο ιρανικά αντίποινα σε περίπτωση αμερικανικής εμπλοκής στη σύρραξη, εξήγησαν ειδικοί.
Μεταξύ της 5ης και της 19ης Ιουνίου, η αμερικανική βάση αλ Ουντέιντ στο Κατάρ άδειασε σχεδόν εντελώς από διακριτά αεροσκάφη, σύμφωνα με δορυφορικές φωτογραφίες της Planet Labs PBC στην κατοχή του Γαλλικού Πρακτορείου.
Σχεδόν σαράντα στρατιωτικά αεροσκάφη ήταν σταθμευμένα σε θέσεις κοντά στον διάδρομο αποπροσγειώσεων της βάσης την 5η Ιουνίου: μεγάλα μεταγωγικά, ικανά να μεταφέρουν υλικό, αεροσκάφη αναγνώρισης η ειδικών επιχειρήσεων τύπου Hercules C-130. Αλλά σε φωτογραφία που τραβήχτηκε χθες Πέμπτη 19η Ιουνίου, δεν διακρίνονταν παρά τρία μεταγωγικά.
Εξάλλου οι ΗΠΑ, «προληπτικά και υπό το φως των εχθροπραξιών στην περιφέρεια» , συμβούλευσαν το «προσωπικό (τους) να επιδεικνύει ιδιαίτερη επαγρύπνηση» και «περιόρισε προσωρινά» την πρόσβαση στις εγκαταστάσεις στην Αλ Ουντέιντ, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου που φέρει χθεσινή ημερομηνία κι αναρτήθηκε στον ιστότοπο της πρεσβείας τους στο Κατάρ.
Λόγω της «εγγύτητάς της στο Ιράν» –λιγότερα από 300 χιλιόμετρα–, η βάση αλ Ουντέιντ, τα αεροσκάφη, οι στρατιωτικοί και οι εγκαταστάσεις είναι σε «εξαιρετικά ευάλωτη» θέση, επισήμανε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μαρκ Σουόρτς, αμερικανός στρατηγός ε.α. που υπηρέτησε στη Μέση Ανατολή, πλέον ειδικός στο ινστιτούτο μελετών Rand Corporation.
Ακόμη κι αν δεν υποστεί απευθείας πλήγμα, «θραύσματα βλημάτων θα μπορούσαν να σημάνουν πως δεν θα είναι σε θέση να εκτελέσουν αποστολές», πρόσθεσε. Για αυτό τον λόγο «πρέπει να μειωθούν οι κίνδυνοι για τις αμερικανικές δυνάμεις», εξήγησε.
Τα αεροσκάφη που μετακινήθηκαν από τις αρχές Ιουνίου μπορεί να βρίσκονται πλέον προστατευμένα σε ενισχυμένα υπόστεγα ή σε άλλες βάσεις στην περιοχή. Ερωτηθείς σχετικά από το AFP, ο αμερικανικός στρατός δεν έχει κάνει κανένα σχόλιο ως τώρα.