Μόνιμη αύξηση των τιμών του πετρελαίου φέρνει η κλιμάκωση της σύγκρουσης του Ισραήλ με το Ιράν, αλλά το βασικό σενάριο είναι πως οι τιμές θα σταθεροποιηθούν στα 65 - 70 δολ. το βαρέλι. Όπως εκτιμά η ολλανδική τράπεζα ING, η νέα άνοδος των τιμών του πετρελαίου και οι πληθωριστικές πιέσεις που θα προκαλέσει θα φέρουν σε δύσκολη θέση τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες.
Το αυξημένο επίπεδο γεωπολιτικής αβεβαιότητας, τονίζει η τράπεζα, απαιτεί από τις αγορές ενέργειας να ενσωματώσουν ένα μεγάλο ασφάλιστρο κινδύνου, δεδομένης της δυνατότητας διακοπών στην προσφορά. Οι επιθέσεις στο Ιράν αρχικά οδήγησαν τις τιμές του πετρελαίου σε άνοδο 13%, αν και οι αγορές έχουν επιστρέψει μέρος αυτών των κερδών.
Ελλείψει πραγματικών διαταραχών στις ιρανικές ροές πετρελαίου, υποπτευόμαστε ότι το ράλι θα συνεχίσει να ξεφουσκώνει. Ωστόσο, η αγορά θα πρέπει να ενσωματώσει ένα μεγαλύτερο ασφάλιστρο κινδύνου από ό,τι πριν από τις επιθέσεις, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, αφήνοντας το Brent να διαπραγματεύεται σε ένα εύρος 65-70 δολαρίων.
Οποιαδήποτε κλιμάκωση που οδηγεί σε διακοπή των ιρανικών ροών πετρελαίου θα είναι πιο υποστηρικτική για τις τιμές. Το Ιράν παράγει περίπου 3,3 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου ημερησίως (b/d) και εξάγει στην περιοχή των 1,7 εκατομμυρίων b/d. Η απώλεια αυτής της εξαγωγικής προσφοράς θα εξαφάνιζε το πλεόνασμα που αναμενόταν το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους και θα ωθούσε τις τιμές προς τα 80 δολάρια/βαρέλι.
Ωστόσο, πιστεύουμε ότι οι τιμές θα σταθεροποιηθούν τελικά σε ένα εύρος 75-80 δολαρίων/βαρέλι. Ο ΟΠΕΚ διαθέτει 5 εκατομμύρια b/d πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας, οπότε τυχόν διακοπές στην προσφορά θα μπορούσαν να ωθήσουν τον ΟΠΕΚ να επαναφέρει αυτή την προσφορά στην αγορά γρηγορότερα από το αναμενόμενο.
Κλειδί ο Πορθμός του Ορμούζ
Ένα πιο σοβαρό σενάριο είναι αν η κλιμάκωση οδηγήσει σε διακοπή της ναυτιλίας μέσω του Πορθμού του Ορμούζ. Αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει τις ροές πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο. Σχεδόν το ένα τρίτο του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου πετρελαίου κινείται μέσω αυτού του σημείου συμφόρησης. Μια σημαντική διακοπή αυτών των ροών θα ήταν αρκετή για να ωθήσει τις τιμές στα 120 δολάρια/βαρέλι.
Η πλεονάζουσα ικανότητα του ΟΠΕΚ δεν θα βοηθούσε την αγορά σε αυτή την περίπτωση, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται στον Περσικό Κόλπο. Υπό αυτό το σενάριο, θα χρειαζόταν να δούμε τις κυβερνήσεις να αξιοποιούν τα στρατηγικά τους αποθέματα πετρελαίου, αν και αυτό θα ήταν μόνο μια προσωρινή λύση. Ως εκ τούτου, απαιτούνται σημαντικά υψηλότερες τιμές για να διασφαλιστεί η καταστροφή της ζήτησης.
Το φυσικό αέριο
Αυτή η κλιμάκωση έχει επίσης επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου. Ωστόσο, για να δούμε τις τιμές του φυσικού αερίου να κινούνται σημαντικά υψηλότερα, θα χρειαζόταν να εκδηλωθεί το χειρότερο σενάριο - διακοπές στον Πορθμό του Ορμούζ.
Το Κατάρ είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG, αποτελώντας περίπου το 20% του παγκόσμιου εμπορίου. Και όλη αυτή η προσφορά πρέπει να περάσει από τον Πορθμό. Η παγκόσμια αγορά LNG είναι ισορροπημένη τώρα, αλλά τυχόν διακοπές θα την οδηγούσαν σε έλλειμμα και θα αύξαναν τον ανταγωνισμό μεταξύ των ασιατικών και ευρωπαϊκών αγοραστών.
Τι θα κάνουν οι κεντρικές τράπεζες
Η άνοδος των τιμών του πετρελαίου απειλεί να ανατρέψει το τρέχον αφήγημα για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ, ο οποίος μέχρι πρότινος έδειχνε πιο ήπια σημάδια. Ενώ ο πληθωρισμός αγαθών παρέμεινε ήρεμος και οι πιέσεις στις τιμές των υπηρεσιών άρχισαν να υποχωρούν, οι υψηλότερες τιμές πετρελαίου αναμένεται να τροφοδοτήσουν μεγαλύτερες μηνιαίες αυξήσεις στον πληθωρισμό τους επόμενους μήνες.
Η αντίδραση των κεντρικών τραπεζών έχει αλλάξει σημαντικά από την πανδημία. Πριν από μια δεκαετία, μια άνοδος στις τιμές του πετρελαίου θα θεωρούνταν από τη Federal Reserve ως παράγοντας που θα ευνοούσε τη μείωση των επιτοκίων, καθώς η ασθενέστερη ανάπτυξη υπερέβαινε τις ανησυχίες για βραχυπρόθεσμη άνοδο του πληθωρισμού.
Ωστόσο, μετά το 2022, οι κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της Fed και της Τράπεζας της Αγγλίας, έχουν προειδοποιήσει για έναν παρόμοιο βρόχο ανατροφοδότησης, όπου οι κλυδωνισμοί στην προσφορά ενέργειας τροφοδοτούν έναν επίμονο πληθωρισμό στον τομέα των υπηρεσιών. Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών έχει επισημάνει την αυξανόμενη δυσκολία απλής «παράβλεψης» των κλυδωνισμών στην προσφορά.
Παρόλα αυτά, ορισμένοι φόβοι μπορεί να είναι υπερβολικοί, καθώς το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον δεν είναι τόσο ευνοϊκό για τον πληθωρισμό όσο στην πανδημία. Εντούτοις, οι υψηλότερες τιμές πετρελαίου μειώνουν ξεκάθαρα τις πιθανότητες μείωσης των επιτοκίων από τη Federal Reserve το τρίτο τρίμηνο. Αναμένεται η πρώτη μείωση της Fed το τέταρτο τρίμηνο, πιθανώς με 50 μονάδες βάσης τον Δεκέμβριο.
Δυσκολότερη η ζωή της ΕΚΤ
Για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι εξελίξεις αυτές καθιστούν τη ζωή δυσκολότερη. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη, ο οποίος ήταν υποτονικός λόγω των χαμηλότερων τιμών ενέργειας, κινδυνεύει τώρα να αναζωπυρωθεί. Αυτό, σε συνδυασμό με την ήδη αδύναμη εμπιστοσύνη λόγω της γεωπολιτικής αβεβαιότητας, μπορεί να οδηγήσει σε πιο στασιμοπληθωριστικές προοπτικές.
Ένα σενάριο της ΕΚΤ δείχνει ότι μια άνοδος 20% στις τιμές ενέργειας θα μπορούσε να μειώσει την ανάπτυξη και να αυξήσει τον πληθωρισμό. Αναμένεται μία ακόμη μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο, αν και η μεταβλητότητα των τιμών ενέργειας θα οδηγήσει την ΕΚΤ να παρακολουθεί στενά τον υποκείμενο πληθωρισμό πριν λάβει περαιτέρω αποφάσεις για μείωση των επιτοκίων κάτω από το ουδέτερο επίπεδο.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
