Νίκησαν την Ευρώπη οι ελληνικές μετοχές: Τι κρύβει η διπλάσια απόδοση

"Double score" έναντι των ευρωπαϊκών μετοχών κάνουν οι ελληνικές στους πρώτους τρεις μήνες του 2025, παρότι οι ευρωπαϊκές αγορές, για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, υπεραποδίδουν συντριπτικά έναντι της Wall Street. Με απόδοση 18,1% ως τις 28 Μαρτίου, ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ δίνει διπλάσια κέρδη από τον Euro Stoxx 50, που «γράφει» 8,95%, τη στιγμή που ο αμερικανικός S&P 500 σημειώνει πτώση 5,11%.

Το 2025 είναι, έως τώρα, μια χρονιά σπάνιων χρηματιστηριακών φαινομένων. Οι ευρωπαϊκές μετοχές σπάνε την παράδοση και αφήνουν πολύ πίσω σε αποδόσεις τις αμερικανικές, ενώ οι ελληνικές έχουν «πάρει κεφάλι», με μεγάλη διαφορά, έναντι των ευρωπαϊκών.

Όσοι έχουν παρακολουθήσει την ελληνική αγορά από τη δεκαετία του '90 κάνουν παραλληλισμούς με το 1998, για να εξηγήσουν τις μεγάλες εισροές ξένων κεφαλαίων στο ΧΑ, που βρίσκονται πίσω από την ισχυρή ανοδική κίνηση του πρώτου τριμήνου.

Τον Μάρτιο του 1998, θυμίζουν, η υποτίμηση της δραχμής για να ενταχθεί στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, τον προθάλαμο του ευρώ, έβαλε τότε την οδό Σοφοκλέους στα ραντάρ των ξένων θεσμικών χαρτοφυλακίων και πολύ γρήγορα, στις 27 Μαρτίου του 1998, η αγορά ξεπέρασε το δυσθεώρητο, τότε, όριο των 2.000 μονάδων. Οι Έλληνες επενδυτές άργησαν να κατανοήσουν αυτή την «αλλαγή πίστας» και όταν μπήκαν στην αγορά έγιναν οι γνωστές υπερβολές, που οδήγησαν στο «μαύρο» 1999.

Προφανώς σήμερα δεν έχουμε τέτοια φαινόμενα υπερβολών από τους Έλληνες επενδυτές. Είναι, όμως, σαφές ότι οι ξένοι επενδυτές που τοποθετούνται, σε επίπεδα τιμών που μέχρι πρόσφατα μπορεί να έμοιαζαν υπερβολικά, το κάνουν επειδή βλέπουν την ελληνική οικονομία να «αλλάζει πίστα» και να έχει επανέλθει στις οικονομίες της επενδυτικής κατηγορίας, μετά και την τελευταία αναβάθμιση από τη Moody's, ενώ και το ΧΑ βρίσκεται σε πορεία επανόδου στις ανεπτυγμένες αγορές, δηλαδή εκεί όπου βρισκόταν πριν τη μεγάλη οικονομική κρίση.

Γιατί υπεραποδίδει η Ευρώπη έναντι της Αμερικής

Εξηγώντας τη σπάνια υπεραπόδοση των ευρωπαϊκών μετοχών έναντι των αμερικανικών, οι αναλυτές βλέπουν ένα βασικό παράγοντα: τον Ντόναλντ Τραμπ και την πολιτική του για την οικονομία και την ασφάλεια:

Οι απειλούμενοι δασμοί του Τραμπ προεξοφλείται ότι θα βλάψουν περισσότερο τις ΗΠΑ, παρά τους εμπορικούς εταίρους τους, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, με αποτέλεσμα η αμερικανική οικονομία να αντιμετωπίζει κίνδυνο επιβράδυνσης και έξαρσης του πληθωρισμού (στασιμοπληθωρισμός), που κάθε άλλο παρά ευνοεί τις μετοχές.

Μπροστά στον προστατευτισμό του Τραμπ και στην απόσυρσή του από την παροχή εγγυήσεων για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, η Ευρώπη «ξυπνάει» και σχεδιάζει αύξηση αμυντικών δαπανών κατά 800 δισ. ευρώ, ενώ η Γερμανία σπάει το «φρένο χρέους» για να δαπανήσει εκατοντάδες δισ. για την άμυνα και τις υποδομές της.

Έτσι, όπως τόνιζε η Bank of America στην τελευταία της έρευνα σε διαχειριστές κεφαλαίων, ενώ επιδεινώνονται οι προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη, κυρίως λόγω της αναμενόμενης επιβράδυνσης στις ΗΠΑ, προβλέπεται ότι η Ευρώπη θα αμυνθεί και θα αυτονομηθεί από τη γενική υποχώρηση της ανάπτυξης, κάτι που σημαίνει ότι προβλέπεται από τους διαχειριστές συνέχιση της ανοδικής κίνησης στην Ευρώπη.

Η Deutsche Bank σημειώνει ότι έχουν περάσει 25 χρόνια από τότε που οι ευρωπαϊκές μετοχές όχι μόνο ξεπέρασαν τις αμερικανικές μετοχές, αλλά ενισχύθηκαν σε μια περίοδο πτώσης των αμερικανικών μετοχών. Τελευταία φορά αυτό είχε συμβεί το 2000, αλλά και σε λίγες ακόμη περιόδου (1997, 1989 – 1990).

Οι αναλυτές της τράπεζας υπογραμμίζουν ότι από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία έως τις εκλογές στις ΗΠΑ, η διαφορά στο P/E (τιμή προς κέρδη) ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ευρώπη αυξήθηκε κατά 4,5 μονάδες. Μετά τις εκλογές, η διαφορά P/E έχει συρρικνωθεί κατά 2,7 μονάδες, κυρίως λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας και της μεγάλης πτώσης των αποτιμήσεων των επτά κορυφαίων τεχνολογικών μετοχών ("Magnificent Seven") μετά την εμφάνιση του DeepSeek.

Τα πλεονεκτήματα του ΧΑ

Σε αυτό το ευνοϊκό για την Ευρώπη περιβάλλον στις αγορές, όπου μετατοπίζονται κεφάλαια από τη Wall Street στους ευρωπαϊκούς τίτλους, η ελληνική αγορά έχει το δικό της story που δικαιολογεί τις υψηλότερες αποδόσεις του ΧΑ.

1. Η ελληνική οικονομία έχει ολοκληρώσει πλέον την αναβάθμισή της από όλους τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης στην επενδυτική κατηγορία, με την πρόσφατη αναβάθμιση από τη Moody’s. Αυτό σημαίνει ότι αξιολογείται πλέον ως ένας ασφαλής προορισμός για τα πιο συντηρητικά διεθνή κεφάλαια, ενώ έχει μπει στον προθάλαμο για την επιστροφή από τις αναδυόμενες στις ανεπτυγμένες αγορές σε διεθνείς δείκτες (MSCI, FTSE Russell κ.α.). Στις 8 Απριλίου, ο οίκος FTSE αναμένεται να προδιαγράψει τον χρόνο επιστροφής του ΧΑ στους δείκτες ανεπτυγμένων αγορών, ενώ αργότερα θα κάνει τις δικές του κινήσεις ο οίκος MSCI, τον οποίο παρακολουθούν funds με περισσότερα υπό διαχείριση κεφάλαια.
2. Η ανάπτυξη της οικονομίας είναι μεγαλύτερη με αρκετή διαφορά από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, ενώ και σε δημοσιονομικό επίπεδο η πορεία είναι πολύ καλύτερη από τον μέσο όρο (το 2024 εκτιμάται ότι η Ελλάδα είχε πλεόνασμα και σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης).
3. Οι τράπεζες είναι ο κλάδος που κατ’ εξοχήν ευνοείται από τη βελτίωση των μακροοικονομικών δεδομένων και παρουσιάζει επιδόσεις που ξεπερνούν συνεχώς τις προβλέψεις των αναλυτών. Ταυτόχρονα, όμως, πολλές ακόμη ελληνικές εισηγμένες ευνοούνται από τη θετική συγκυρία. Εξάλλου, οι αποτιμήσεις των ελληνικών εισηγμένων παραμένουν φθηνότερες από αυτές των ευρωπαϊκών μετοχών (για τις αμερικανικές, ούτε συζήτηση: οι διαφορές είναι χαώδεις).
4.  Όπως τόνιζε σε πρόσφατη ανάλυση η Goldman Sachs, η Ελλάδα είναι από τις χώρες της Ευρώπης όπου η κερδοφορία των εισηγμένων εταιρειών θα ευνοηθεί περισσότερο από μια ενίσχυση της ανάπτυξης, ως αποτέλεσμα της αύξησης των δημόσιων δαπανών της Ευρώπης.

Κερδοφορία πάνω από τις προβλέψεις...

Αυτό που τελικά μετράει για τους επενδυτές είναι η κερδοφορία των εισηγμένων επιχειρήσεων και από τα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί ως τώρα για το 2024 φαίνεται ότι είναι πιθανό ακόμη και να ξεπερασθεί το ρεκόρ του 2007.

Όπως σημειώνει ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta,

• Οι 37 εισηγμένες εταιρίες που έχουν δημοσιεύει αποτελέσματα ως τώρα διατηρούν ανοικτό το ενδεχόμενο μιας νέας ιστορικής επίδοσης για τα λειτουργικά και καθαρά κέρδη της χρήσης του 2024. 
• Συγκεκριμένα, ο κύκλος εργασιών είναι αυξημένος κατά 6% στα 64,9 δισ. ευρώ, τα λειτουργικά κέρδη είναι αυξημένα κατά 9,1% στα 11,0 δισ. ευρώ, ενώ τα καθαρά κέρδη είναι οριακά μειωμένα κατά 0,4% στα 8,9 δισ. ευρώ. Τα προσαρμοσμένα (έκτακτα, συνεχιζόμενες δραστηριότητες κλπ) καθαρά κέρδη ωστόσο παρουσιάζουν αύξηση 5,1% στα 9,7 δις ευρώ. 
• Η υπέρβαση έναντι των εκτιμήσεων των αναλυτών διαμορφώνεται μέχρι στιγμής σε 2% για την λειτουργική κερδοφορία και 5% για τα καθαρά κέρδη με το 58% των εταιριών να έχει υπερβεί τον πήχη των αναλυτών και το 21% να βρίσκεται κάτω από τις εκτιμήσεις της αγοράς. 
• Την ίδια στιγμή τα μερίσματα που έχουν ανακοινωθεί ανέρχονται πλέον στα 3,9 δισ. ευρώ με αρκετό απόθεμα εταιριών να αναμένεται να ανακοινώσει χρηματικές διανομές ως την λήξη της προθεσμίας.

...Και ελκυστικές τραπεζικές μετοχές

Πέρα από τη γενική εικόνα της κερδοφορίας, αυτό που επίσης θα μετρήσει πολύ για την περαιτέρω πορεία του ελληνικού χρηματιστηρίου είναι αν θα συνεχισθούν οι εισροές κεφαλαίων στις τραπεζικές μετοχές, που με τη βαρύτητά τους στους δύο βασικούς δείκτες έχουν καθοριστικό ρόλο στις χρηματιστηριακές εξελίξεις.

Τα κέρδη του τραπεζικού δείκτη πλησιάζουν ως τώρα το 30% και το μεγάλο ερώτημα πολλών επενδυτών είναι αν με αυτή την ανοδική κίνηση οι αποτιμήσεις έχουν γίνει απαιτητικές και δικαιολογείται μια διόρθωση. 

Μια πρώτη απάντηση δίνουν οι πολύ μεγάλοι τζίροι του τελευταίου διαστήματος στις τραπεζικές μετοχές, που αν μη τι άλλο προδίδουν ότι οι ξένοι θεσμικοί δεν τις θεωρούν υπερτιμημένες, αλλά τοποθετούνται προσβλέποντας σε περαιτέρω άνοδο, την οποία άλλωστε οριοθετούν και οι ξένοι οίκοι με τις υψηλές τιμές στόχους που έχουν θέσει.

Όπως φαίνεται στον πίνακα (πηγή: Beta Χρηματιστηριακή), οι τέσσερις συστημικές τράπεζες διαπραγματεύονται με μονοψήφιες σχέσεις τιμής προς κέρδη 2024 (P/E). Παράλληλα, από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, η Εθνική και η Eurobank διαπραγματεύονται με σχέσης τιμής προς ενσώματη λογιστική αξία που ξεπερνάει ελαφρώς τη μονάδα, ενώ η Alpha Bank και η Πειραιώς εξακολουθούν να διαπραγματεύονται με έκπτωση προς τη λογιστική τους αξία.

Η ακτινογραφία των τραπεζικών μετοχών

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή