Μια εβδομάδα μετά την αναταραχή που προκάλεσε στις αγορές με την ανακοίνωση για δασμούς 25% σε Καναδά και Μεξικό και 10% στην Κίνα, ο πρόεδρος Τραμπ προανήγγειλε χθες νέες παρεμβάσεις με επιβολή δασμών 25% σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, αλλά και προσαρμογή όλων των αμερικανικών δασμών με όρους αμοιβαιότητας, κάτι που θα προκαλέσει σοβαρό πλήγμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εν πτήσει με το Air Force One, ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι σήμερα, Δευτέρα θα ανακοινώσει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Επίσης, ότι μέσα στην εβδομάδα, την Τρίτη ή την Τετάρτη, θα ανακοινώσει προσαρμογή των αμερικανικών δασμών στα ίδια επίπεδα με τους δασμούς που επιβάλλουν οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ. Η ενεργοποίηση των νέων δασμών θα γίνει λίγο αργότερα, όπως είπε.
Οι δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο θα πλήξουν πολλές χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι μεγαλύτερες πηγές εισαγωγών χάλυβα των ΗΠΑ είναι ο Καναδάς, η Βραζιλία και το Μεξικό, ακολουθούμενες από τη Νότια Κορέα και το Βιετνάμ. Με μεγάλη διαφορά, ο Καναδάς είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής πρωτογενούς αλουμινίου στις ΗΠΑ, με 79% των συνολικών εισαγωγών τους πρώτους 11 μήνες του 2024. Το Μεξικό είναι σημαντικός προμηθευτής σκραπ αλουμινίου και κράματος αλουμινίου.
Μεγαλύτερο προβληματισμό στην Ευρώπη προκαλούν, όμως, οι αναπροσαρμογές που προανήγγειλε ο Τραμπ στους δασμούς με όρους αμοιβαιότητας, καθώς οι δασμοί που επιβάλλονται στην Ευρώπη είναι αρκετά υψηλότεροι από τους αμερικανικούς. Ο Τραμπ δηλώνει και πάλι ότι θέλει να εφαρμόσει το δόγμα «όσο μας φορολογούν, τόσο τους φορολογούμε», την ώρα που ο μέσος συντελεστής δασμών στις ΗΠΑ είναι 3,3% και στην Ευρώπη 5%, κάτι που οδηγεί σε μεγάλη αύξηση των συντελεστών για τις ευρωπαϊκές εισαγωγές.
Το πλήγμα θα είναι πολύ βαρύτερο στις ευρωπαϊκές εξαγωγές αυτοκινήτων, καθώς στην Ευρώπη ο συντελεστής των δασμών είναι 10%, τετραπλάσιος από το 2,5% που επιβάλλουν οι ΗΠΑ, ζήτημα στο οποίο κατ' επανάληψη έχει αναφερθεί ο Τραμπ, λέγοντας ότι «η Ευρώπη φέρεται άσχημα στις ΗΠΑ».
Αναλυτές τονίζουν ότι η εξαγγελία του Τραμπ για αναπροσαρμογή δασμών με όρους αμοιβαιότητας θα έχει κάποια χρονική απόσταση από την ισχύ των νέων συντελεστών για τους δασμούς, κάτι που ενδεχομένως αφήνει περιθώριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση να μειώσει τους δικούς της δασμούς, ώστε να αποφύγει την αύξηση των αμερικανικών. Ήδη οι εκπρόσωποι κορυφαίων αυτοκινητοβιομηχανιών, όπως η BMW, έχουν προτείνει να μειωθεί στο 2,5% ο συντελεστής των δασμών στις εισαγωγές αυτοκινήτων.
Η αντίδραση των αγορών
Την περασμένη εβδομάδα, οι αγορές αντέδρασαν αρχικά με μεγάλη ένταση στις εξαγγελίες δασμών από τον Τραμπ, αλλά επανήλθε σχετική ηρεμία μετά τις συμφωνίες που έγιναν με τον Καναδά και το Μεξικό για λήψη κάποιων μέτρων ενίσχυσης της φύλαξης των συνόρων, με αντάλλαγμα την καθυστέρηση της ισχύος των αυξημένων δασμών για ένα μήνα.
Σε ό,τι αφορά την Κίνα, η εκκρεμότητα παραμένει και κανονικά οι νέοι δασμοί του Τραμπ θα πρέπει να ενεργοποιηθούν από σήμερα, αν και ο Λευκός Οίκος έχει αναγγείλει ότι βρίσκονται σε εξέλιξη διεργασίες για τηλεφωνική συνομιλία του Τραμπ με τον Σι Τσινπίνγκ. Πάντως, ο Τραμπ έκανε ένα βήμα πίσω, διατηρώντας το καθεστώς αφορολόγητης εισαγωγής δεμάτων μικρής αξίας από την Κίνα.
Στις πρώτες ώρες συναλλαγών μετά τις χθεσινοβραδινές δηλώσεις Τραμπ, το δολάριο ενισχύθηκε, ενώ τα προθεσμιακά συμβόλαια διεθνών χρηματιστηριακών δεικτών κατά τη διαπραγμάτευση στις αγορές της Ασίας διατηρούσαν οριακά θετικά πρόσημα. Προς το παρόν, φαίνεται ότι η εκτίμηση που υπερισχύει, μετά τους συνεχείς ελιγμούς του Τραμπ, είναι ότι πολλές απειλές για δασμούς αποτελούν διαπραγματευτικά όπλα του Αμερικανού προέδρου και δεν θα πρέπει να εξαχθούν πολλά συμπεράσματα πριν φανεί ποιοι δασμοί τελικά θα ισχύσουν.
Αναλυτές τονίζουν ότι σημασία έχει τελικά πώς θα αξιολογήσει η Fed το νέο περιβάλλον που διαμορφώνει ο Τραμπ με την πολιτική του, δηλαδή κατά πόσο οι κεντρικοί τραπεζίτες θα κρίνουν ως σοβαρή την απειλή επανόδου των πληθωριστικών πιέσεων λόγω των δασμών, κάτι που θα σήμαινε ότι η κεντρική τράπεζα θα υποχρεωθεί να ακολουθήσει πιο αυστηρή πολιτική από αυτή που σχεδίαζε μέχρι πρόσφατα.
Από αυτή την άποψη, κρίσιμη θα είναι η κατάθεση του Τζερόμ Πάουελ στο Κογκρέσο, που είναι προγραμματισμένη αύριο Τρίτη, ενώ νωρίτερα θα έχουν δοθεί στη δημοσιότητα και τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ τον Ιανουάριο. Ήδη, πάντως, οι δηλώσεις του Πάουελ και άλλων αξιωματούχων της Fed έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα πρέπει να αναμένεται νέα μείωση επιτοκίων πριν από το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Σε αυτό το περιβάλλον και με την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά να προέρχεται από ένα ράλι περίπου 100 μονάδων σε επτά διαδοχικές εβδομάδες ανόδου, με τον Γενικό Δείκτη σε επίπεδα ρεκόρ 14 ετών, το ερώτημα είναι αν μπορεί να συνεχισθεί και αυτή την εβδομάδα η ανοδική πορεία, ή αν έχει έλθει η ώρα για μια διορθωτική κίνηση. Αναμφίβολα, μια μεγάλη αύξηση των αμερικανικών δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα, που θα επιβάρυνε τους ευρωπαϊκούς χρηματιστηριακούς δείκτες, θα μπορούσε να αποτελέσει μια καλή αφορμή για αυτή τη διορθωτική κίνηση.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
