Με προσαυξήσεις από 0,25% έως και 15% επιβαρύνονται οι οφειλέτες του Δημοσίου που θα αφήσουν απλήρωτες μηνιαίες δόσεις των ρυθμίσεων στις οποίες έχουν ενταχθεί, ενώ είναι ιδιαίτερα εύκολο να βρεθούν εκτός ρυθμίσεων και να χάσουν τα όποια ευεργετήματα απολάμβαναν.
Όπως διευκρινίζει η ΑΑΔΕ με τον νέο Οδηγό που εξέδωσε, βασικός κανόνας που διέπει σχεδόν όλες τις ρυθμίσεις των χρεών προς την εφορία είναι ότι πρέπει να είναι συνεπείς στην τακτική καταβολή των μηνιαίων δόσεων και συγχρόνως να μην αφήνουν σε εκκρεμότητα άλλες, τρέχουσες οφειλές καθώς και να υποβάλουν εμπρόθεσμα όλες τις φορολογικές δηλώσεις που υποχρεούνται.
Διαφορετικό είναι το πλαίσιο που ισχύει για τις ρυθμίσεις του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, οι οποίες χάνονται για τους ίδιους ή και για επιπλέον λόγους.
Οι απώλειας μιας ή δύο δόσεων σημαίνουν επιβάρυνση με πρόσθετους τόκους που φτάνουν έως και 15% για κάθε δόση που δεν πληρώθηκε εμπρόθεσμα, ενώ η μη πληρωμή τριών δόσεων οδηγεί τον οφειλέτη εκτός ρύθμισης.
Στο ερώτημα εάν μπορεί ο οφειλέτης να επανενταχθεί στη ρύθμιση που απώλεσε, η απάντηση είναι αρνητική για όλες τις ρυθμίσεις (72,100,120 δόσεων) πλην εκείνης της πάγιας ρύθμισης που παρέχει 24/48 δόσεις.
Όμως, για την επανένταξη στην πάγια ρύθμιση, ο οφειλέτης θα πρέπει να ρυθμίσει το χρέος που έμεινε σε εκκρεμότητα, σε αριθμό δόσεων ίσο με τις δόσεις που απομένουν από την αρχική ρύθμιση.
Για παράδειγμα, αν είχε ρυθμίσει ένα χρέος των 6.000 ευρώ σε 24 δόσεις και αφού κατέβαλε 10 δόσεις, συνολικού ύψους 2.500 ευρώ, τέθηκε εκτός ρύθμισης, τότε, για να επανενταχθεί, θα πρέπει να ρυθμίσει το ποσό που απομένει (3.500 ευρώ) σε έως 14 δόσεις, θα επιβαρυνθεί με προσαυξήσεις, ενώ θα πρέπει να προκαταβάλει εντός τριών ημερών και ποσό διπλάσιο της μηνιαίας δόσης της δεύτερης ρύθμισης.
Για κάθε ρύθμιση ισχύουν διαφορετικοί κανόνες, τους οποίους αναλύει η ΑΑΔΕ στον νέο Οδηγό της.
Η ρύθμιση των 24/48 δόσεων
Η πάγια ρύθμιση των 24/48 δόσεων χάνεται εάν ο οφειλέτης:
- δεν καταβάλει εμπρόθεσμα μία δόση της ρύθμισης πέραν της μίας φοράς ή
- καθυστερήσει την καταβολή της τελευταίας δόσης της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός μηνός
- δεν καταβάλει την τυχόν μία εκπρόθεσμη δόση της ρύθμισης με την αναλογούσα προσαύξηση αυτής (15%) μέχρι την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας καταβολής της επόμενης δόσης,
- δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και του φόρου προστιθέμενης αξίας, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης καταβολής των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή τους, εντός τριών (3) μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους ή, εφόσον η προθεσμία υποβολής έχει παρέλθει μέχρι
την 19/4/2024, εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία αυτή, - δεν εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης, εντός τριμήνου από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής τους,
- έχει υποβάλει ανακριβή ή ελλιπή στοιχεία, προκειμένου να του χορηγηθεί η ρύθμιση. Ως ελλιπής νοείται η μη υποβολή των απαραίτητων ή των τυχόν συμπληρωματικά αιτηθέντων στοιχείων ή πληροφοριών. Για τον σκοπό αυτό διενεργείται δειγματοληπτικά έλεγχος των στοιχείων που υποβάλλονται από τους φορολογούμενους.
Η καθυστέρηση πληρωμής μίας δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής, με προσαύξηση 15%.
Η «παλιά» ρύθμιση 100 δόσεων
Η ρύθμιση των 100 δόσεων που προέβλεπε ο ν. 4321/2015 χάνεται όταν ο οφειλέτης:
- δεν καταβάλει μετά την πάροδο του πρώτου οκταμήνου της ρύθμισης τρεις (3) συνεχόμενες δόσεις ή καθυστερήσει την καταβολή των τριών (3) τελευταίων δόσεων
της ρύθμισης για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, - δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις εισοδήματος και του φόρου προστιθέμενης αξίας, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή τους, εντός τριών (3) μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους ή, εφόσον η προθεσμία υποβολής έχει παρέλθει μέχρι την 19/4/2024, εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία αυτή, έχει ενταχθεί στη ρύθμιση με εσφαλμένες βεβαιώσεις,
- δεν εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης, εντός τριμήνου από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής τους.
Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση 0,25%.
Η ρύθμιση των 120 δόσεων, του ν. 4611/2019, χάνεται όταν ο οφειλέτης:
- Δεν καταβάλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα,
- Δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή της, εντός τριών (3) μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους ή, εφόσον η προθεσμία υποβολής έχει παρέλθει μέχρι την 19/4/2024, εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία αυτή,
- Δεν εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης, εντός τριμήνου από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής τους,
- Μετά την υπαγωγή στη ρύθμιση, υποπέσει σε παραβάσεις που συνιστούν φοροδιαφυγή, δεν υποβάλει φορολογικές δηλώσεις και δεν υποβάλει δηλώσεις ΦΠΑ καθ’ υποτροπή. Ως υποτροπή νοείται η διαπίστωση με την έκδοση πράξης επιβολής προστίμου εκ νέου διάπραξης οποιασδήποτε παράβασης εκ των ως άνω αναφερομένων από την ένταξη του φορολογούμενου στη ρύθμιση και εφεξής.
- Ειδικά για τον οφειλέτη που είχε επανενταχθεί στις 120 δόσεις κατά τις διατάξεις του ν. 5036/2023, πέραν των ανωτέρω λόγων απώλειας που εξακολουθούν να ισχύουν, απώλεια της ρύθμισης επέρχεται και αν μετά την παρέλευση ενός (1) μηνός από την επανένταξή του δεν έχει εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές που είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμες κατά την ημερομηνία της επανένταξης.
Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση 2%.
Η ρύθμιση για τα χρέη της πανδημίας
Η ρύθμιση των 72 δόσεων για τις οφειλές που είχαν βεβαιωθεί από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021 (ν. 4738/2020 για τα χρέη της πανδημίας) χάνεται όταν ο οφειλέτης:
- Δεν καταβάλλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών.
- Ειδικά για τον οφειλέτη που είχε χάσει τη ρύθμιση και επανεντάχθηκε με βάση τον ν. 5036/2023, πέραν του ανωτέρω λόγου απώλειας που εξακολουθεί να ισχύει, απώλεια της ρύθμισης επέρχεται και αν μετά την παρέλευση ενός (1) μηνός από την επανένταξή του δεν έχει εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές που είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμες κατά την ημερομηνία της επανένταξης.
- Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση 0,25%.
Η ρύθμιση των 120 δόσεων
Η ρύθμιση των 120 δόσεων (άρθρο 293 του ν. 4738/2020) που αφορά στις οφειλές που προέρχονται από επιχειρηματικά δάνεια και δάνεια φυσικών προσώπων, καθώς και από καταπτώσεις της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, χάνεται όταν:
- δεν καταβάλλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα,
- δεν εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης, εντός τριμήνου από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής τους ή εντός τριμήνου από την ημερομηνία αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση της παρ. 7 του άρθρου 293 του ν. 4738/2020, εφόσον η προθεσμία καταβολής τους έχει παρέλθει πριν την υπαγωγή σε αυτή,
- δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή τους, εντός τριών (3) μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους ή, εφόσον η προθεσμία υποβολής έχει παρέλθει μέχρι την 19/4/2024, εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία αυτή.
Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση 5%.
Η ρύθμιση των 72 δόσεων
Η ρύθμιση των 72 δόσεων (άρθρα 4-13 του ν. 5036/2023) που αφορούσε σε χρέη βεβαιωμένα μετά την 1η.11.2021 και έως και την 1η.2.2023, χάνεται όταν:
- δεν καταβάλλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών,
- δεν εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης, εντός τριμήνου από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής τους.
Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση 15%.
Ο εξωδικαστικός
Η ρύθμιση του εξωδικαστικού μηχανισμού που αφορά πολυμερή σύμβαση (ν. 4738/2020) ρύθμισης οφειλών προς το Δημόσιο και υπέρ Τρίτων απόλλυται σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης από το Δημόσιο, αν συντρέχει κάποιος από τους κάτωθι λόγους:
- Σε περίπτωση καθυστέρησης στην καταβολή των δόσεων που ορίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης για τις οφειλές προς το Δημόσιο, με συνέπεια το συνολικό ύψος του ποσού σε καθυστέρηση να υπερβαίνει αθροιστικά είτε την αξία τριών (3) δόσεων είτε την αξία τουλάχιστον του τρία τοις εκατό (3%) του συνολικά οφειλόμενου στο Δημόσιο ποσού σύμφωνα με τη σύμβαση,
- Αν η σύμβαση βασίστηκε, άμεσα ή έμμεσα, σε ανακριβείς ή ελλιπείς δηλώσεις ή στοιχεία που υπέβαλε οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ο αιτών / οφειλέτης ή / και μέλη της οικογένειάς του,
- Αν έχει υποβληθεί αίτηση πτώχευσης κατά του αιτούντος/οφειλέτη ή έχει υποβληθεί δήλωση του οφειλέτη ότι αναστέλλει τις πληρωμές του ή επισπεύδεται εκτέλεση κατά περιουσιακών του οφειλέτη ή επίκειται η λήψη δικαστικών μέτρων κατά του οφειλέτη στο πλαίσιο οποιασδήποτε διαδικασίας αφερεγγυότητας,
- Αν η σύμβαση καταγγελθεί από άλλο συμμετέχοντα πιστωτή,
- Αν ο αιτών/οφειλέτης παραλείψει να υποβάλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, εφόσον είναι υπόχρεος της υποβολής, καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης, το αργότερο εντός τριών (3) μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους.
- Αν ο αιτών/οφειλέτης παραλείπει να εξοφλεί ή να τακτοποιεί με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής βάσει νόμου, δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής, τις οφειλές του προς το Δημόσιο ή υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες είναι εκτός Εξωδικαστικού, εντός 90 ημερών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της ή προκειμένου για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη ισχύος της, εντός 60 ημερών από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.
Η ρύθμιση εξωδικαστικού μηχανισμού που αφορά σε διμερή σύμβαση (με το Δημόσιο) απόλλυται αυτομάτως, αν κατά τη διάρκεια της περιόδου αποπληρωμής των οφειλών συντρέξει μία (ή περισσότερες) από τις εξής περιπτώσεις:
- Μη καταβολή δόσεων ή μερική καταβολή δόσεων προς τη Φορολογική Διοίκηση, έως τη συμπλήρωση του ποσού που αντιστοιχεί σε 3 δόσεις,
- Παράλειψη του οφειλέτη να υποβάλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, καθώς και την προβλεπόμενη Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.), εντός 3 μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους,
- Παράλειψη του οφειλέτη να εξοφλήσει ή να τακτοποιήσει με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής, βάσει νόμου, δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής, τις οφειλές του προς το Δημόσιο που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες πριν από τη σύναψη της διμερούς σύμβασης και δεν υπάγονται σε αυτήν, εντός 90 ημερών από την ημερομηνία σύναψης της σύμβασης, ή, προκειμένου για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά τη σύναψη της σύμβασης, εντός 60 ημερών από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.
Η καθυστέρηση καταβολής δόσης δεν συνεπάγεται επιβάρυνση, αλλά μπορεί, υπό προϋποθέσεις και κατά περίπτωση, να συνεπάγεται απώλεια των ρυθμίσεων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
