Η νέα στρατηγική περίοδος για την οικονομική διπλωματία της Ελλάδας αποτυπώνεται στο Ετήσιο Πρόγραμμα Εξωστρέφειας 2026 (ΕΠΕ 2026), το οποίο δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Agora του υπουργείου Εξωτερικών.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 760 δράσεις σε 70 χώρες, αποτελώντας τον πρώτο ολοκληρωμένο «οδικό χάρτη» της χώρας για την ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας της. Εστιάζει στην προσαρμογή της Ελλάδας στις νέες γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις, δίνοντας έμφαση στις ενεργειακές και τεχνολογικές συνεργασίες.
Σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών, το ΕΠΕ 2026 στοχεύει όχι μόνο στην αύξηση των εξαγωγών και των επενδύσεων, αλλά και στη θεμελίωση ενός νέου μοντέλου εξωστρεφούς ανάπτυξης για την επόμενη πενταετία.
Το πρόγραμμα υλοποιείται στη βάση του Στρατηγικού Σχεδίου Εξωστρέφειας 2026-2030, το οποίο εγκρίθηκε από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής, έπειτα από διαβούλευση με επιχειρηματικούς και θεσμικούς φορείς. Βασίζεται σε τρεις άξονες: την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου της Ελλάδας, την ανάδειξη της εμπορικής και επενδυτικής παρουσίας της χώρας σε διμερές επίπεδο και την αναβάθμιση των εθνικών δομών εξωστρέφειας.
Επιχειρηματικοί κύκλοι χαρακτηρίζουν το σχέδιο φιλόδοξο, καθώς προβλέπει την ενίσχυση των εξαγωγών, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη βελτίωση της διεθνούς εικόνας της ελληνικής οικονομίας. Από τις 760 δράσεις, οι 590 αφορούν διμερείς συνεργασίες και την προβολή ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών, 89 εντάσσονται σε πολυμερή πλαίσια, 81 είναι οριζόντιες, ενώ 10 υλοποιούνται από άλλους φορείς.
Το πρόγραμμα δίνει έμφαση σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας όπως η ενέργεια, τα logistics, η τεχνολογία, ο αγροδιατροφικός τομέας και ο τουρισμός. Προβλέπονται δεκάδες επιχειρηματικές αποστολές, στοχευμένες B2B συναντήσεις και συμμετοχές σε στρατηγικές διεθνείς εκθέσεις.
Η γεωγραφική κάλυψη του ΕΠΕ 2026 είναι η μεγαλύτερη που έχει επιχειρήσει ποτέ η Ελλάδα, περιλαμβάνοντας τόσο παραδοσιακούς εταίρους (Ε.Ε., Βόρεια Αμερική, Δυτικά Βαλκάνια, Μέση Ανατολή) όσο και νέες αγορές όπως η Λατινική Αμερική, η Νοτιοανατολική Ασία και η Υποσαχάρια Αφρική.
Το πρόγραμμα συνοδεύεται από σημαντικές θεσμικές αλλαγές. Η Enterprise Greece μετασχηματίζεται σε «κεντρικό κόμβο εξωστρέφειας», προσφέροντας περισσότερες υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις και ενισχυμένη συμμετοχή παραγωγικών φορέων. Ταυτόχρονα, η Export Credit Greece αναδιοργανώνεται με νέες θυγατρικές για ασφάλιση πιστώσεων και factoring, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Για πρώτη φορά, το δίκτυο εξωστρέφειας αποκτά περιφερειακή διάσταση, με τη δημιουργία Γραφείων Εξωστρέφειας στις Περιφέρειες, που θα φέρουν τις τοπικές επιχειρήσεις σε άμεση επαφή με τα διεθνή γραφεία ΟΕΥ.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Το MyOEYlive, μια νέα πλατφόρμα τηλεδιασκέψεων, επιτρέπει σε ελληνικές επιχειρήσεις να επικοινωνούν σε πραγματικό χρόνο με στελέχη των Γραφείων ΟΕΥ σε 70 αγορές, αποτελώντας την πρώτη ψηφιακή «γέφυρα» επιχειρηματικότητας και διπλωματίας.
Η πλατφόρμα Agora συγκεντρώνει δεδομένα, δράσεις και υπηρεσίες εξωστρέφειας, ενώ τα Γραφεία ΟΕΥ εισάγονται στη διαδικασία πιστοποίησης ISO 9001:2015, αναβαθμίζοντας τον τρόπο λειτουργίας τους.
Κλαδικές προτεραιότητες και αναπτυξιακοί στόχοι
Το ΕΠΕ 2026 εστιάζει σε κλάδους που μπορούν να αποφέρουν άμεσα οικονομικά οφέλη: μεταφορές και logistics, ενέργεια, τουρισμό, τεχνολογία, αγροδιατροφή και αναπτυξιακή συνεργασία. Προβλέπονται εκτεταμένες επιχειρηματικές αποστολές, B2B συναντήσεις και συμμετοχές σε διεθνείς εκθέσεις, με στόχο τη διασύνδεση ελληνικών επιχειρήσεων με εδραιωμένες και ανερχόμενες αγορές.
Στις δηλώσεις του, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης υπογράμμισε τη σημασία της οικονομικής συνεργασίας με ισχυρούς διεθνείς εταίρους, ειδικά σε κρίσιμες υποδομές και ενεργειακά έργα, για την ενίσχυση της σταθερότητας και της γεωπολιτικής θέσης της χώρας. Σύμφωνα με τον ίδιο, το φετινό Ετήσιο Πρόγραμμα Εξωστρέφειας ενισχύει τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ορίζει σαφείς και μετρήσιμους στόχους και αξιοποιεί καινοτόμα εργαλεία και υπηρεσίες.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια, Χάρης Θεοχάρης, σημείωσε ότι από το 2019 η εξωστρέφεια αποτελεί εθνική προτεραιότητα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη των εξαγωγών, την προσέλκυση επενδύσεων και τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Την περίοδο 2019-2024, οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά περίπου 60%, ενώ οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών έφτασαν τα 100 δισ. ευρώ το 2024. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για περαιτέρω ενίσχυση έως το 2030, με ετήσια αύξηση επενδύσεων 5% και δημιουργία 20.000 νέων θέσεων εργασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, η νέα στρατηγική εξωστρέφειας διαμορφώνει ένα πιο ολοκληρωμένο και συνεκτικό σχέδιο, που συνδέει εξαγωγική και επενδυτική πολιτική, ενισχύει τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και αξιοποιεί τα δίκτυα οικονομικής διπλωματίας. Μετασχηματίζονται οι εποπτευόμενοι φορείς Enterprise Greece και Export Credit Greece, ενώ αναβαθμίζεται το Συμβούλιο Εξωστρέφειας σε Κυβερνητική Επιτροπή και δημιουργούνται Γραφεία Εξωστρέφειας στις Περιφέρειες για την ενίσχυση των τοπικών επιχειρήσεων.
Ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας και πρόεδρος της Enterprise Greece, Δημήτρης Σκάλκος, επισήμανε ότι το ΕΠΕ 2026, ως προϊόν ευρείας διαβούλευσης, περιλαμβάνει 760 προτεινόμενες δράσεις σε πλήρη αντιστοιχία με τις κατευθύνσεις του Στρατηγικού Σχεδίου, επιτρέποντας πιο αποτελεσματική παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής του. Τόνισε ότι οι νέες πολιτικές και τα εργαλεία του προγράμματος ενισχύουν τη δυναμική των ελληνικών επιχειρήσεων και συμβάλλουν στην προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα.