Τα εγκαίνια του έργου αναβάθμισης του περιβάλλοντος χώρου, του φωτισμού και της ανάδειξης του ναού της Αφαίας στην Αίγινα πραγματοποίησε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Το έργο, με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, υλοποιήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων, με τη συνδρομή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων.
Οι παρεμβάσεις στον αρχαιολογικό χώρο, που δέχεται ετησίως περίπου 100.000 επισκέπτες, περιλαμβάνουν νέο φωτισμό του ναού, μελέτη και υλοποίηση από την Ελευθερία Ντεκώ και την ομάδα της, εγκατάσταση συστήματος πυρόσβεσης και πυροπροστασίας, αναβατόριο για ΑμεΑ, αναδιαμόρφωση εισόδου, κατασκευή νέου φυλακίου, διαμόρφωση μονοπατιών περιήγησης, σημεία στάσης και θέασης, ανακατασκευή χώρων υγιεινής και νέα περίφραξη.
Με τις νέες υποδομές, ο ναός της Αφαίας ενισχύεται απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, γίνεται πιο προσβάσιμος και κατανοητός στο ευρύ κοινό.
Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται η αντικατάσταση του υφιστάμενου στεγάστρου φύλαξης των αρχιτεκτονικών μελών, αλλά και η εγκατάσταση ηλεκτρονικού εισιτηρίου και ψηφιακού οδηγού, έργα που υλοποιούνται από τον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ).
Στην ομιλία της, η υπουργός Πολιτισμού τόνισε ότι «η απόδοση ενός μνημείου στην τοπική κοινωνία είναι πάντοτε μέρα χαράς για την οικογένεια του υπουργείου Πολιτισμού», υπογραμμίζοντας τη σημασία του ναού της Αφαίας στην ιστορία και τη φιλοσοφία, καθώς και τη συμβολή του έργου στην αναβάθμιση των υποδομών, στην προσβασιμότητα και στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς από τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής.
Ο ναός της Αφαίας βρίσκεται στην κορυφή πευκόφυτου λόφου στο βορειοανατολικό τμήμα της Αίγινας και αποτελεί το σημαντικότερο διατηρημένο μνημείο του ιερού, αφιερωμένου στη θεότητα Αφαία.
Οι αρχαιολογικές ενδείξεις μαρτυρούν λατρευτική δραστηριότητα από τη μυκηναϊκή εποχή. Σύμφωνα με τον Παυσανία, η Αφαία ταυτίζεται με την κρητική θεά Βριτόμαρτι-Δίκτυννα, άποψη που υιοθετείται και από τη σύγχρονη έρευνα.
Ο ναός ανεγέρθηκε γύρω στο 500-490 π.Χ., αποτελώντας ένα από τα ωραιότερα δείγματα δωρικού ρυθμού στην Ελλάδα και σηματοδοτώντας τη μετάβαση από την αρχαϊκή στην κλασική περίοδο. Είναι δωρικός, περίπτερος, με 12 κίονες στις μακρές και 6 στις στενές πλευρές.
Τα γλυπτά των αετωμάτων και τα ακρωτήρια της στέγης ήταν κατασκευασμένα από παριανό μάρμαρο και έφεραν χρώματα. Το θέμα των αετωμάτων αφορά τις μυθικές εκστρατείες στην Τροία, με την Αθηνά ως κεντρική μορφή.
Στα εγκαίνια παραβρέθηκαν ο δήμαρχος Αίγινας, Γιάννης Ζορμπάς, ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων Θέμης Βλαχούλης, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων Άννα Καραπαναγιώτου, ο αναπληρωτής προϊστάμενος Τμήματος Μελετών της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων Μιχάλης Λεφαντζής, η Ελευθερία Ντεκώ, στελέχη του ΥΠΠΟ και πλήθος κατοίκων της Αίγινας.