Σε ανάρτησή του, ο πρώην υπουργός και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Ευάγγελος Βενιζέλος ασκεί αυστηρή κριτική στην κυβέρνηση για την αναφορά στο άρθρο 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) στο πλαίσιο τροπολογίας που ρυθμίζει τη μεταχείριση παράτυπων μεταναστών από τη Βόρεια Αφρική.
Συγκεκριμένα, στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας, γίνεται ρητή αναφορά στο άρθρο 15 ΕΣΔΑ, με τη διαπίστωση ότι «συντρέχουν οι προϋποθέσεις» εφαρμογής του, δηλαδή ότι υπάρχει «δημόσιος κίνδυνος που απειλεί τη ζωή του έθνους».
Αυτό, σύμφωνα με τον Βενιζέλο, ισοδυναμεί με επίκληση κατάστασης έκτακτης ανάγκης, αντίστοιχη με το άρθρο 48 του ελληνικού Συντάγματος για την κατάσταση πολιορκίας.
Το άρθρο αυτό παρέχει στα κράτη τη δυνατότητα να παρεκκλίνουν προσωρινά από τις υποχρεώσεις τους έναντι της Σύμβασης μόνο υπό εξαιρετικές περιστάσεις, όπως πόλεμος ή σοβαρή δημόσια απειλή.
Απαγορεύεται η παρέκκλιση από βασικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη ζωή, η απαγόρευση βασανιστηρίων και η αρχή της νομιμότητας των ποινών.
Παράλληλα, η σχετική απόφαση πρέπει να κοινοποιείται επισήμως στον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Ο κ. Βενιζέλος χαρακτηρίζει την επίκληση του άρθρου 15 «εύκολη και ανεπίγνωστη» και επισημαίνει ότι αν όντως ίσχυαν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του, τότε θα έπρεπε να έχει τεθεί σε εφαρμογή ο νόμος περί καταστάσεως πολιορκίας στην επικράτεια, κάτι που, όπως σημειώνει, θα ήταν «προφανώς άτοπο».
Αναγνωρίζοντας τη δυσκολία και την πίεση που δημιουργεί η αυξημένη μεταναστευτική ροή από τη Λιβύη και τη Βόρεια Αφρική, υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα έχει στο παρελθόν αντιμετωπίσει αντίστοιχες καταστάσεις με μέτρα που κινήθηκαν εντός των ορίων του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ.
Ο πρώην υπουργός επισημαίνει ότι ήδη εκκρεμούν προσφυγές κατά της Ελλάδας ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) για ζητήματα που συνδέονται με τη μεταχείριση μεταναστών και την εφαρμογή του άρθρου 15.
Προειδοποιεί ότι η επίκληση του άρθρου χωρίς αυστηρή τεκμηρίωση εγείρει σοβαρό ζήτημα κράτους δικαίου και σεβασμού των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος καταλήγει καλώντας την κυβέρνηση να ανακαλέσει άμεσα την αιτιολογική αναφορά στην επίμαχη διάταξη, υπογραμμίζοντας ότι πέρα από τη συνταγματική και διεθνοδικαιική διάσταση, υπάρχουν και σοβαρά νομικά προβλήματα στην ουσία της τροπολογίας.