Ένα φιλόδοξο πακέτο χρηματοδότησης που υπερβαίνει τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ ενεργοποιεί η ελληνική κυβέρνηση έως το 2032.
Όπως ανακοίνωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, το ποσό αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο μισό του ελληνικού Ταμείου Ανάκαμψης και προέρχεται από τρία νέα ευρωπαϊκά ταμεία, το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, το Ταμείο Εκσυγχρονισμού και το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων.
Ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι η στρατηγική της κυβέρνησης εστιάζει στην καθημερινότητα του πολίτη και όχι μόνο σε μακροοικονομικά μεγέθη.
Η σχετική κατανομή των πόρων εγκρίθηκε σήμερα από το Υπουργικό Συμβούλιο και παρουσιάστηκε σε κοινή συνέντευξη Τύπου από επτά υπουργούς.
Η προκήρυξη των επιμέρους έργων θα ξεκινήσει σταδιακά έως το 2026, με στόχο την ολοκλήρωση όλων των δράσεων έως το 2032.
Η χρηματοδότηση που εξασφαλίζεται μέσω των τριών νέων ευρωπαϊκών ταμείων κατανέμεται σε στοχευμένους τομείς, με σκοπό να υποστηρίξει τόσο την πράσινη μετάβαση όσο και την κοινωνική συνοχή.
Τα τρία νέα ευρωπαϊκά ταμεία
Το συνολικό ποσό των άνω των 8 δισ. ευρώ κατευθύνεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, το Ταμείο Εκσυγχρονισμού και το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων.
Το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, με προϋπολογισμό 4,7 δισ. ευρώ, στοχεύει στην ενεργειακή και κοινωνική αναβάθμιση.
Περιλαμβάνει δράσεις για την ανακαίνιση και ενεργειακή θωράκιση κατοικιών και φοιτητικών εστιών, αλλά και άμεση στήριξη ευάλωτων πολιτών, όπως άτομα με αναπηρία και φτωχά νοικοκυριά.
Επενδύσεις προωθούνται επίσης στον τομέα των μεταφορών, με ηλεκτρικά σχολικά λεωφορεία και ταξί, ενώ παράλληλα ενισχύονται οι πολύ μικρές επιχειρήσεις με δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και αναβάθμισης εξοπλισμού.
Το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, ύψους 1,6 δισ. ευρώ, επικεντρώνεται κυρίως στην πράσινη μετάβαση της οικονομίας.
Χρηματοδοτεί έργα που αφορούν την ανανέωση του στόλου της ναυτιλίας με φιλικά προς το περιβάλλον πλοία και την ενεργειακή αναβάθμιση των υφιστάμενων.
Προβλέπει ακόμη επενδύσεις στην ενίσχυση των ενεργειακών δικτύων και την αύξηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ενώ διαθέτει κονδύλια και για τον εκσυγχρονισμό αθλητικών υποδομών.
Τέλος, το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων, με προϋπολογισμό 1,7 δισ. ευρώ, εστιάζει αποκλειστικά στις νησιωτικές περιοχές της χώρας.
Περιλαμβάνει μεγάλα έργα για τη διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτροδότησης, μειώνοντας το κόστος και τις εκπομπές ρύπων.
Παράλληλα, προωθεί την εγκατάσταση ΑΠΕ, όπως φωτοβολταϊκά και υπεράκτια αιολικά πάρκα, ενώ προβλέπει και υποδομές φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα, καθώς και ενεργειακές λύσεις για κρίσιμες χρήσεις όπως οι μονάδες αφαλάτωσης και η αγροτική παραγωγή.
Το συνολικό σχέδιο εγκρίθηκε πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ παρουσιάστηκε σε κοινή συνέντευξη Τύπου από επτά μέλη της κυβέρνησης, τα οποία ανέλαβαν να εξειδικεύσουν τις επιμέρους δράσεις ανά τομέα πολιτικής.
Η διαδικασία προκήρυξης των έργων αναμένεται να ξεκινήσει σταδιακά έως το 2026, με στόχο την ολοκλήρωσή τους μέσα στην επόμενη επταετία, μέχρι το 2032.
Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, δίνοντας έμφαση τόσο στη βιωσιμότητα όσο και στη στήριξη των πιο ευάλωτων πολιτών.
Το σχέδιο βασίζεται σε σειρά στοχευμένων παρεμβάσεων, που φιλοδοξούν να κάνουν την πράσινη μετάβαση πιο δίκαιη και προσβάσιμη για όλους.
Μεταξύ των βασικών πυλώνων της στρατηγικής είναι η δημιουργία ενός Μητρώου Ενεργειακά Ευάλωτων Πολιτών.
Μέσω αυτού του μηχανισμού, η πολιτεία θα μπορεί να εντοπίζει με ακρίβεια τις ομάδες που έχουν ανάγκη υποστήριξης και να κατευθύνει τη βοήθεια πιο αποτελεσματικά.
Παράλληλα, προωθείται η αναμόρφωση του προγράμματος «Εξοικονομώ», με στόχο να μειωθεί η γραφειοκρατία και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες υλοποίησης.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στη νησιωτική Ελλάδα. Το σχέδιο περιλαμβάνει την προώθηση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων σε περιοχές όπως τα Δωδεκάνησα, το Βόρειο Αιγαίο και οι Κυκλάδες, μειώνοντας την εξάρτηση των νησιών από ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας και το ενεργειακό τους κόστος.
Στο ενεργειακό μείγμα εντάσσονται επίσης επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με έμφαση τόσο σε φωτοβολταϊκά συστήματα όσο και σε υπεράκτια αιολικά πάρκα.
Οι μονάδες αυτές θα πλαισιωθούν από σύγχρονα συστήματα αποθήκευσης, όπως μπαταρίες μεγάλης χωρητικότητας, ενισχύοντας τη σταθερότητα του συστήματος.
Τέλος, προβλέπεται η κατασκευή νέων φραγμάτων, τα οποία θα εξυπηρετούν διττό σκοπό: αφενός θα καλύπτουν κρίσιμες ανάγκες ύδρευσης και άρδευσης, και αφετέρου θα συμβάλλουν στην παραγωγή καθαρής ενέργειας.
Όπως σημείωσε ο υπουργός, το συγκεκριμένο σχέδιο δεν περιορίζεται σε τεχνοκρατικούς ενεργειακούς στόχους, αλλά φέρει έντονο κοινωνικό και περιφερειακό χαρακτήρα, με στόχο να γεφυρώσει τις ανισότητες και να θωρακίσει τη χώρα έναντι της ενεργειακής φτώχειας.
Στήριξη φοιτητών και μαθητών με ειδικές ανάγκες από το υπ. Παιδείας
Στο πλαίσιο των δράσεων κοινωνικής στήριξης που χρηματοδοτούνται από τα νέα ευρωπαϊκά ταμεία, η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη παρουσίασε το «Σχέδιο Δίκαιης Στήριξης της Φοιτητικής Στέγης».
Το σχέδιο στοχεύει στη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για φοιτητές από ευάλωτα κοινωνικά στρώματα, με ουσιαστική αναβάθμιση των διαθέσιμων υποδομών.
Βασικό σκέλος του σχεδίου αποτελεί η συνέχιση της στεγαστικής επιδότησης για φοιτητές που προέρχονται από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Το μέτρο αυτό έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην ελάφρυνση του βάρους της φοιτητικής ζωής για χιλιάδες νοικοκυριά σε όλη τη χώρα.
Παράλληλα, δρομολογείται η ανακαίνιση και δημιουργία νέων φοιτητικών εστιών σε σημαντικά πανεπιστημιακά κέντρα όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα και άλλες περιοχές, με στόχο την αύξηση της διαθεσιμότητας ποιοτικής φοιτητικής στέγασης.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στις ανάγκες των μαθητών με αναπηρία. Για πρώτη φορά, σχεδιάζεται πιλοτικό πρόγραμμα μεταφοράς περίπου 10.000 μαθητών ειδικής αγωγής με ηλεκτρικά σχολικά λεωφορεία, εξοπλισμένα κατάλληλα για την ασφαλή και άνετη μετακίνηση των παιδιών αυτών.
Η δράση αυτή συνδυάζει την κοινωνική ευαισθησία με την περιβαλλοντική υπευθυνότητα και αποτελεί βήμα προς την πλήρη συμπερίληψη στην εκπαίδευση.
Η υπουργός υπογράμμισε ότι οι πρωτοβουλίες αυτές συνθέτουν μια στρατηγική που στηρίζει έμπρακτα τις ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση, την κοινωνική φροντίδα και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Σημαντικό σκέλος του νέου πακέτου κοινωνικής πολιτικής παρουσίασε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου, ανακοινώνοντας παρεμβάσεις συνολικού ύψους 590 εκατ. ευρώ.
Οι δράσεις αυτές στοχεύουν στη στήριξη ευάλωτων ομάδων, τη βελτίωση των συνθηκών στέγασης και την ενίσχυση της προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρία, μέσα από ένα πιο ολιστικό και δίκαιο μοντέλο κοινωνικής πολιτικής.
Στο επίκεντρο του σχεδίου βρίσκεται η δημιουργία ενός νέου, σύγχρονου μοντέλου κοινωνικής κατοικίας, το οποίο προβλέπει την ενεργοποίηση ανενεργών ακινήτων, την κατασκευή νέων δομών και την αξιοποίηση δημόσιας και δημοτικής περιουσίας για τη στέγαση ευάλωτων πολιτών και φοιτητών.
Η παρέμβαση αυτή έρχεται να καλύψει ένα κρίσιμο κοινωνικό κενό, ανταποκρινόμενη στις αυξημένες ανάγκες για προσιτή και αξιοπρεπή κατοικία.
Παράλληλα, θεσπίζεται στοχευμένη επιδότηση ενοικίου τόσο για δημόσιους υπαλλήλους που υπηρετούν σε νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές, όσο και για ευάλωτα νοικοκυριά, με σκοπό την ενίσχυση της κοινωνικής κινητικότητας και την ενδυνάμωση της περιφερειακής συνοχής.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ενίσχυση της κινητικότητας των ατόμων με αναπηρία, μέσω της επιδότησης ηλεκτρικών αμαξιδίων, scooters και hand bikes, διευρύνοντας την πρόσβαση σε σύγχρονα μέσα υποβοηθούμενης κίνησης.
Το μέτρο καλύπτει πλέον και ανασφάλιστα άτομα με υψηλό ποσοστό αναπηρίας, για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο.
Τέλος, τα Κέντρα Κοινότητας αναβαθμίζονται και μετατρέπονται σε σημεία «one-stop-shop», όπου οι πολίτες και ειδικά οι πιο ευάλωτοι, θα μπορούν να ενημερώνονται άμεσα και εύκολα για διαθέσιμα κοινωνικά, στεγαστικά και ενεργειακά προγράμματα.
Πρόκειται για μια θεσμική μεταρρύθμιση που ενισχύει τη διαφάνεια, την αποτελεσματικότητα και την προσβασιμότητα των κρατικών πολιτικών κοινωνικής πρόνοιας.
Θα γίνει ενίσχυση επιχειρήσεων και βιομηχανίας σύμφωνα με το υπ. Ανάπτυξης
Στη στρατηγική ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας αναφέρθηκε ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, δίνοντας έμφαση στις παρεμβάσεις που σχεδιάζονται για τη στήριξη των πολύ μικρών επιχειρήσεων και της βιομηχανίας.
Όπως τόνισε, στόχος είναι η αναβάθμιση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, μέσα από καινοτόμες, βιώσιμες και τεχνολογικά προηγμένες λύσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται η χρηματοδότηση δράσεων για την ενεργειακή αναβάθμιση πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Οι παρεμβάσεις θα καλύπτουν τόσο τις κτιριακές εγκαταστάσεις όσο και τον εξοπλισμό, ενώ θα ενισχυθεί και η μετάβασή τους στην ηλεκτροκίνηση μέσω επιδοτήσεων για επαγγελματικά ηλεκτρικά οχήματα και τις απαραίτητες υποδομές φόρτισης.
Παράλληλα, ο υπουργός ανακοίνωσε σημαντικές επενδύσεις στον τομέα της βιομηχανικής καινοτομίας, με στόχο τον εξηλεκτρισμό της βαριάς βιομηχανίας.
Οι δράσεις αυτές εντάσσονται στην ευρύτερη στρατηγική για την πράσινη μετάβαση και θα χρηματοδοτηθούν μέσω του Ταμείου Εκσυγχρονισμού, ενισχύοντας την ενεργειακή αυτονομία και τη βιωσιμότητα του ελληνικού βιομηχανικού κλάδου.
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται και στον ρόλο των επιμελητηρίων, τα οποία θα λειτουργούν ως κόμβοι πληροφόρησης και συμβουλευτικής για μικρές επιχειρήσεις, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους σε χρηματοδοτικά εργαλεία και καλές πρακτικές για την πράσινη ανάπτυξη.
Όπως σημείωσε ο κ. Θεοδωρικάκος, πρόκειται για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που συνδέει την οικονομική ανάπτυξη με την περιβαλλοντική υπευθυνότητα και την τεχνολογική πρόοδο.
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, παρουσίασε ένα φιλόδοξο πακέτο έργων ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού και εστιάζει στον πράσινο μετασχηματισμό των θαλάσσιων μεταφορών και των λιμενικών υποδομών της χώρας.
Στο επίκεντρο των παρεμβάσεων βρίσκεται η ναυπήγηση νέων, περιβαλλοντικά φιλικών ακτοπλοϊκών πλοίων και ηλεκτρικών ferry boats, τα οποία θα εξυπηρετούν πορθμειακές γραμμές μικρών αποστάσεων, μειώνοντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των θαλάσσιων μετακινήσεων.
Παράλληλα, προωθείται η ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενων σκαφών, τόσο εμπορικών όσο και τουριστικών, συμπεριλαμβανομένων των ημερόπλοιων και σκαφών αναψυχής.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στις λιμενικές υποδομές, με την ανάπτυξη σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών πλοίων και εγκαταστάσεων cold ironing, που θα επιτρέπουν στα πλοία να συνδέονται με το ηλεκτρικό δίκτυο ενώ βρίσκονται αγκυροβολημένα, περιορίζοντας σημαντικά τις εκπομπές ρύπων στα λιμάνια.
Το πακέτο των έργων συμπληρώνεται από την αναβάθμιση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας, των Σχολών του Λιμενικού Σώματος και των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, προκειμένου να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες λειτουργίας και εκπαίδευσης.
Πρόκειται για μια συνολική προσπάθεια που ενισχύει τόσο την πράσινη ναυτιλία όσο και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στη νησιωτική χώρα.
Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, παρουσίασε ένα σύνολο παρεμβάσεων με έντονο κοινωνικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα, που στοχεύουν στη βελτίωση των δημόσιων συγκοινωνιών και την ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας.
Στο πλαίσιο του σχεδίου, προβλέπεται η πλήρης ανανέωση του στόλου των αστικών συγκοινωνιών με την προμήθεια 210 νέων ηλεκτρικών λεωφορείων, τα οποία θα ενισχύσουν τις μεταφορές σε Αττική και Θεσσαλονίκη, προσφέροντας καθαρότερες και πιο φιλικές προς το περιβάλλον μετακινήσεις.
Παράλληλα, δρομολογείται η ένταξη νέων συρμών στις γραμμές 2 και 3 του μετρό, καθώς και η αναβάθμιση του στόλου της γραμμής 1, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα και η συχνότητα των δρομολογίων.
Σημαντική είναι και η παρέμβαση στον σιδηρόδρομο, με την ανακαίνιση 38 σταθμών κατά μήκος του βασικού άξονα Αθήνα–Θεσσαλονίκη, ώστε να αναβαθμιστούν οι υποδομές και να καταστούν περισσότερο προσβάσιμες και λειτουργικές για το επιβατικό κοινό.
Τέλος, ιδιαίτερη μέριμνα δίνεται στην υποστήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, μέσω του προγράμματος χρηματοδοτικής μίσθωσης (social leasing) για την απόκτηση ηλεκτρικών οχημάτων, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους σε οικονομικότερες και πιο βιώσιμες μετακινήσεις.
Πρόκειται για ένα συνολικό πλέγμα δράσεων που συνδυάζει τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό με την κοινωνική δικαιοσύνη.