Η Ελλάδα ενισχύει τη θέση της ως ενεργειακός κόμβος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, όχι μόνο στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και στη δέσμευση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Το νέο θεσμικό πλαίσιο που εγκρίθηκε πρόσφατα από τη Βουλή, σε συνδυασμό με τις επενδυτικές κινήσεις μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, διαμορφώνει νέες προοπτικές για τη χώρα.
Οι δυνατότητες αυτής της ανερχόμενης δραστηριότητας παρουσιάστηκαν στο ευρωπαϊκό συνέδριο Industrial Carbon Management Forum, το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα με τη συνεργασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ).
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΔΕΥΕΠ, Αριστοφάνη Στεφάτο, η Ελλάδα διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να εξελιχθεί σε περιφερειακό κόμβο μεταφοράς CO2, διασυνδέοντας τη Νότια, Κεντρική και Ανατολική Μεσόγειο με ασφαλείς γεωλογικές αποθήκες. Όπως σημειώνει, το όραμα είναι η χώρα να λειτουργεί ως σταθερός εταίρος σε συνεργασίες με χώρες όπως η Ιταλία, τα Βαλκάνια και η Αίγυπτος, συμβάλλοντας στην επίτευξη κοινών στόχων για μια ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη περιφερειακή οικονομία.
Η ολοκληρωμένη διαχείριση εκπομπών CO2 αποτελεί βασικό παράγοντα για την επίτευξη των ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων. Ενώ μέχρι πρόσφατα πρωταγωνιστούσαν χώρες της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης, η Ελλάδα έχει καταγράψει ουσιαστική πρόοδο μέσω της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, εξασφαλίζοντας ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για έργα CCS άνω των 920 εκατ. ευρώ και διαμορφώνοντας προοπτικές επενδύσεων έως 4 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη της εγχώριας αλυσίδας μεταφοράς και αποθήκευσης.
Αυτή τη στιγμή, ο ρόλος της Ελλάδας εστιάζει κυρίως στην υγροποίηση και μεταφορά CO2 προς τρίτες χώρες με διαθέσιμη αποθηκευτική ικανότητα, καθώς η υπόγεια αποθήκη του Πρίνου καλύπτει μόνο ένα μέρος των εγχώριων αναγκών. Η πρόσφατη συμφωνία της Enearth με τη γερμανική Heidelberg Materials για τη δημιουργία υπόγειας αποθήκης CO2 στη Βάρνα της Βουλγαρίας αναδεικνύει τη χώρα και ως κόμβο μεταφοράς τεχνογνωσίας στον τομέα.
Όπως επισημαίνει ο Νικόλας Ρήγας, επικεφαλής του Τομέα Αποθήκευσης Άνθρακα της EnEarth, η συμφωνία με τη Heidelberg Materials για τη μεταφορά και αποθήκευση CO2 στη Βουλγαρία αποτελεί σημαντική εξέλιξη για την εταιρεία και την ελληνική τεχνογνωσία. Η εμπιστοσύνη ενός μεγάλου πολυεθνικού ομίλου στη μέθοδο που αναπτύσσεται στον Πρίνο επιβεβαιώνει τη δυναμική των ελληνικών επιχειρήσεων στον τομέα.
Το έργο της EnEarth στον Πρίνο είναι το τρίτο στη χώρα που έχει λάβει περιβαλλοντική άδεια και αναμένει πλέον την άδεια αποθήκευσης για την πρώτη φάση υλοποίησης.
Σημαντικά επενδυτικά έργα και χρηματοδότηση
Συνολικά, τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη ξεπερνούν τα 4 δισ. ευρώ, με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση άνω των 900 εκατ. ευρώ. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
- Η Motor Oil για τα διυλιστήρια Κορίνθου, με επιχορήγηση 127 εκατ. ευρώ για επενδύσεις δέσμευσης 86 εκατ. τόνων CO2 σε ορίζοντα δεκαετίας. Η επενδυτική απόφαση αναμένεται στα μέσα του 2026 και η λειτουργία στα τέλη του 2029.
- Ο όμιλος ΤΙΤΑΝ για το εργοστάσιο στο Καμάρι, με επιχορήγηση 234 εκατ. ευρώ και αναμενόμενη μείωση εκπομπών κατά 20 εκατ. τόνους. Η επενδυτική απόφαση προβλέπεται στα τέλη του 2026, με έναρξη λειτουργίας στις αρχές του 2030.
- Ο όμιλος Ηρακλής για το εργοστάσιο τσιμέντου στο Μηλάκι Εύβοιας, με επιχορήγηση 124,5 εκατ. ευρώ για τη δέσμευση 7 εκατ. τόνων CO2. Η επενδυτική απόφαση αναμένεται στα τέλη του 2026 και η λειτουργία στις αρχές του 2030.
- Ο ΔΕΣΦΑ, σε συνεργασία με τον όμιλο GASLOG, υλοποιεί το έργο APOLLOCO2 για τη δημιουργία μονάδας υγροποίησης, προσωρινής αποθήκευσης και εξαγωγής CO2 στη Ρεβυθούσα. Η υγροποίηση γίνεται σε χαμηλές θερμοκρασίες, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις ΥΦΑ, γεγονός που μειώνει σημαντικά την ενεργειακή κατανάλωση και διασφάλισε χρηματοδότηση από το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ. Το υγροποιημένο CO2 θα μεταφέρεται με πλοία σε αποθήκες, ενώ σχεδιάζεται και η κατασκευή δικτύου αγωγών για τη μεταφορά του από τις βιομηχανίες στη Ρεβυθούσα.
- Η Enearth, θυγατρική της Energean, αναπτύσσει υπόγεια αποθήκη CO2 στο εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου στον Πρίνο. Το market test προγραμματίζεται για το 2026 και η επενδυτική απόφαση αναμένεται στο τέλος του ίδιου έτους. Η επένδυση ανέρχεται σε 1 δισ. ευρώ, με ενισχύσεις 120 εκατ. ευρώ από το Connecting Europe Facility και 150 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αρχικά, ο Πρίνος θα έχει δυνατότητα αποθήκευσης 1 εκατ. τόνων ετησίως, φτάνοντας τα 2,8 εκατ. στην πλήρη ανάπτυξη.
Η δέσμευση και υπόγεια αποθήκευση CO2 από βιομηχανικές διεργασίες αποτελεί βασικό πυλώνα της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απανθρακοποίηση, ειδικά σε τομείς όπου η μείωση εκπομπών είναι ιδιαίτερα απαιτητική, όπως τα διυλιστήρια, η τσιμεντοβιομηχανία και η χημική βιομηχανία.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
