Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς (ΕΒΕΠ), στο εβδομαδιαίο ενημερωτικό του δελτίο, επισημαίνει ότι η καθολική υιοθέτηση των ψηφιακών πληρωμών, όπως το σύστημα IRIS, αποτελεί αναγκαίο βήμα για τον εκσυγχρονισμό και τη διαφάνεια στην επιχειρηματικότητα. Για την επιτυχή εφαρμογή, απαιτείται συντονισμένη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων, τραπεζών, τεχνικών παρόχων και της πολιτείας.
Έως τα τέλη Οκτωβρίου, στο IRIS είχαν εγγραφεί περίπου 565.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και 3,5 εκατομμύρια πολίτες-χρήστες, ενώ στην υπηρεσία «IRIS e-commerce» συμμετέχουν περίπου 8.000 ηλεκτρονικά καταστήματα.
Από την 1η Δεκεμβρίου 2025, η αποδοχή του IRIS γίνεται υποχρεωτική για όλες τις επιχειρήσεις, φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και για τα e-shops.
Σύμφωνα με τον νόμο 5193/2025, η υποχρεωτική αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS αφορά κάθε νομικό πρόσωπο που πωλεί σε καταναλωτές, καλύπτοντας ουσιαστικά το σύνολο της αγοράς B2C: φυσικά καταστήματα, σούπερ μάρκετ, εστίαση, υπηρεσίες και ηλεκτρονικά καταστήματα.
Επιμελητήρια και φορείς της αγοράς είχαν επισημάνει πως η παράταση ήταν απαραίτητη, ώστε να εξασφαλιστεί η ομαλή εφαρμογή του μέτρου, δεδομένου ότι πολλές επιχειρήσεις δεν έχουν ολοκληρώσει τις απαιτούμενες τεχνικές προσαρμογές σε POS και ταμειακές, ενώ οι τράπεζες προχωρούν σε αναβαθμίσεις στα λογισμικά χρέωσης.
Η μικρή χρονική παράταση έως το τέλος Νοεμβρίου παρέχει σε περισσότερες από 700.000 επιχειρήσεις τον χρόνο να συμμορφωθούν με τις νέες απαιτήσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, κινδυνεύουν με πρόστιμα 10.000 ευρώ για απλογραφικά και 20.000 ευρώ για διπλογραφικά βιβλία.
Τα πρόστιμα κρίνονται ιδιαίτερα υψηλά, τη στιγμή που λογιστές και τεχνικοί εντοπίζουν ελλείψεις και καθυστερήσεις στις τεχνικές διασυνδέσεις, γεγονός που αναδεικνύει ότι η ευθύνη συχνά ξεπερνά τον έλεγχο των ίδιων των επιχειρήσεων.
Η ολοένα πιο έντονη ψηφιοποίηση της οικονομίας αναμένεται να συνεχιστεί και να αναβαθμιστεί. Ωστόσο, εξακολουθεί να υφίσταται ο κίνδυνος δημιουργίας συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού, εάν τα όποια εμπόδια αξιοποιηθούν εις βάρος όσων επιχειρήσεων τηρούν τις υποχρεώσεις τους.
Η αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS έχει στόχο τη μείωση των 1,9 εκατ. συναλλαγών ημερησίως με κάρτες, αξίας από 300 εκατ. έως 2 δισ. ευρώ. Το 2024, οι συναλλαγές με κάρτες έφτασαν τα 2,3 δισ. με μέση αξία 44 ευρώ και συνολική αξία 112 δισ. ευρώ.
Μέσω του εθνικού φορέα διατραπεζικών πληρωμών ΔΙΑΣ, οι ετήσιες διατραπεζικές συναλλαγές ανέρχονται σε 467 εκατ. αξίας 502 δισ. ευρώ, ενώ μέσω IRIS οι πληρωμές εκτιμώνται σε 57 εκατ. αξίας 6 δισ. ευρώ.
Η αναβολή της εφαρμογής δεν αποτελεί άλλοθι, αλλά ευκαιρία για την πολιτεία, τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν δημιουργικά τον επιπλέον χρόνο. Τα οφέλη του IRIS για καταναλωτές και επιχειρήσεις είναι σημαντικά, καθώς μειώνουν τον χρόνο είσπραξης και τις χρεώσεις προμηθειών, εξαλείφοντας το interchange fee 0,3% επί της αξίας.
Η μετάβαση στην ψηφιακή οικονομία δεν είναι ένας «αγώνας ταχύτητας» αλλά ένας «αγώνας αντοχής», που απαιτεί υποδομές, εκπαίδευση και εμπιστοσύνη. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται στήριξη από τις κρατικές υπηρεσίες, ώστε η ψηφιακή μετάβαση να αποτελέσει ευκαιρία και όχι πηγή δυσλειτουργιών.