Αντιμέτωποι με «φέσι» 400 εκατ. ευρώ βρίσκονται οι πάροχοι ενέργειας, λόγω ελλειμμάτων στον Ειδικό Λογαριασμό Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ).
Όπως όλα δείχνουν, τα έσοδα από το ειδικό τέλος που πληρώνουν οι καταναλωτές στους λογαριασμούς ρεύματος δεν επαρκούν για να καλυφθεί το αυξημένο κόστος ηλεκτροπαραγωγής στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, με την Κρήτη να αποτελεί το μεγαλύτερο «αγκάθι».
Καθώς οι πάροχοι επωμίζονται ένα βάρος 26 εκατ. ευρώ ετησίως, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και με πρόσφατη επιστολή του στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ζητά στήριξη μέσω του κρατικού προϋπολογισμού. Ωστόσο, οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν από το Υπουργείο Οικονομικών.
«Αγκάθι» τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά
Οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) είναι ένα ειδικό τέλος που πληρώνουμε όλοι στους λογαριασμούς ρεύματος, το οποίο χρηματοδοτεί δράσεις που θεωρούνται απαραίτητες για το κοινωνικό σύνολο. Μεταξύ άλλων οι ΥΚΩ καλύπτουν και το επιπλέον κόστος ηλεκτροδότησης των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών.
Όσα νησιά δεν είναι συνδεδεμένα με το ηπειρωτικό δίκτυο, παράγουν το ρεύμα σε δικές τους μονάδες, χρησιμοποιώντας κυρίως πετρέλαιο, το οποίο είναι κοστοβόρο. Για να μην πληρώνουν οι κάτοικοι των νησιών ακριβότερο ρεύμα, το επιπλέον αυτό κόστος επιδοτείται μέσω των ΥΚΩ.
Σήμερα, οι χρεώσεις ΥΚΩ για τους καταναλωτές κυμαίνονται από 5 έως 8,5 λεπτά/κιλοβατώρα, ανάλογα με την τετραμηνιαία κατανάλωση:
- Έως 1.600 kWh: 6,9 λεπτά/kWh
- 1.601 - 2.000 kWh: 5 λεπτά/kWh
- Πάνω από 2.001 kWh: 8,5 λεπτά/kWh
Η ελλιπής διασύνδεση με την Κρήτη το μεγαλύτερο κόστος
Σύμφωνα με όσα μεταφέρει στο BD ο Κώστας Παπαμιχαήλ, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Συνδέσμου Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), το μεγαλύτερο κόστος προέρχεται από τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά και κυρίως την Κρήτη.
«Η Κρήτη, που είναι και το μεγαλύτερο μέρος ΥΚΩ, έχει μερικώς διασυνδεθεί. Συνεχίζει και παράγει σε μεγάλο βαθμό ρεύμα από μονάδες πετρελαίου, καθώς αυτή τη στιγμή είναι σε λειτουργία μόνο ένα μικρό καλώδιο, το οποίο λειτουργεί συμπληρωματικά». Σύμφωνα με τον ίδιο, η πλήρης διασύνδεση αναμένεται «λογικά μέσα στις αρχές του 2026, όπου θα τεθεί σε λειτουργία το μεγάλο καλώδιο», γεγονός που θα μειώσει σημαντικά το κόστος ΥΚΩ.
Ωστόσο, όπως τονίζει, ακόμη και μετά την πλήρη διασύνδεση της Κρήτης το έλλειμμα θα παραμείνει. «Ακόμη και αν ο λογαριασμός ξεκινήσει να είναι πλεονασματικός, άμα περιμένουμε να κλείσει μέσω του ειδικού τέλους θα περάσουν πολλά χρόνια», εξηγεί.
Πάντως, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς η σύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα θα μπορούσε να εξοικονομήσει από τους λογαριασμούς ΥΚΩ γύρω στα 550 εκατ. ευρώ ετησίως. Βέβαια, οι τότε εκτιμήσεις έβλεπαν να γίνεται αισθητή η αποκλιμάκωση αυτή ήδη από το φθινόπωρο. Όμως, με βάση τα καινούργια δεδομένα αυτό θα καθυστερήσει, μεγαλώνοντας ακόμη περισσότερο την «ψαλίδα» του ελλείματος.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαμιχαήλ, η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή έχει δύο επιλογές για να καλύψει το κενό, είτε να αυξήσει το τέλος ΥΚΩ στους λογαριασμούς, είτε να καλύψει τη διαφορά από τον κρατικό προϋπολογισμό.
«Το έλλειμμα είχε φθάσει στα 600 εκατ. ευρώ στις αρχές του 2025. Γύρω στον Φεβρουάριο με Μάρτιο δόθηκαν από τον κρατικό προϋπολογισμό περίπου 400 εκατ. ευρώ και μειώθηκε το έλλειμμα. Έκτοτε, όμως, έχει ‘’σκαρφαλώσει’’ στα 400 εκατ. ευρώ», εξηγεί.
Οι λανθασμένοι χειρισμοί και το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης
Παράλληλα, από τον Αύγουστο του 2022 έως και τον Απρίλιο του 2023, ο ΕΛΥΚΩ χρηματοδότησε με 460 εκατ. ευρώ το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, συμβάλλοντας στις επιδοτήσεις ρεύματος, κίνηση που θεωρείται βασική αιτία του σημερινού ελλείμματος.
Όπως αναφέρει ο κ. Παπαμιχαήλ, οι πάροχοι ενέργειας έχουν αναλάβει ουσιαστικά να «δανείζουν» τον λογαριασμό εδώ και περίπου τρία χρόνια, χωρίς να αποζημιώνονται και γι’ αυτό ζητούν τώρα να καλυφθούν τα ποσά που τους οφείλονται.
«Το παράδοξο είναι ότι εμείς αν καθυστερήσουμε λεφτά προς τους διαχειριστές, ανεξαρτήτως αν τα έχουμε εισπράξει ή όχι, επειδή τα έχουμε ήδη τιμολογήσει, αν τα καθυστερήσουμε 1-2 ημέρες μας στέλνουν προσαυξήσεις. Στην ΕΛΥΚΩ δανείζουμε τόσα χρήματα σχεδόν 3 χρόνια και δεν γίνεται κάτι γι’ αυτό ζητάμε και την αποζημίωση», συνεχίζει ο κ. Παπαμιχαήλ.
Αναγκαία η αποζημίωση των παρόχων
Υπενθυμίζουμε ότι πρόσφατα ο Γενικός Διευθυντής του ΕΣΠΕΝ, Μίλτος Ασλάνογλου, απέστειλε επιστολή προς το ΥΠΕΝ, στην οποία, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Ως εκ τούτου, από τον Απρίλιο του 2023, οι Προμηθευτές έχουν επί της ουσίας κληθεί να αναλάβουν το κόστος χρηματοδότησης των μηνιαίων ελλειμμάτων του Λογαριασμού, δεσμεύοντας ίδια κεφάλαια για την παροχή των ΥΚΩ έως ότου καταστεί εφικτή η εξόφληση των οφειλόμενων ποσών.
Η χρηματοδότηση του υφιστάμενου ελλείμματος των € 400 εκ. από τους Προμηθευτές, μέσω κεφαλαίου κίνησης με επιτόκιο δανεισμού 6,5%, αντιστοιχεί σε ετήσιο χρηματοοικονομικό κόστος περί τα € 26 εκ., ήτοι € 2,2 εκ. μηνιαίως, το οποίο επιβαρύνει σημαντικά το κόστος προμήθειας και προκαλεί αυξητικές πιέσεις στα τιμολόγια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας».
Όπως αναφέρεται στην επιστολή του κ. Ασλάνογλου, «στη διαμόρφωση του σημερινού ελλείμματος, συνέβαλαν καθοριστικά τα ακόλουθα:
- Τρεις Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, από τον Αύγουστο του 2022 έως και τον Απρίλιο του 2023, για τη χρηματοδότηση του «Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης» από τον ΕΛΥΚΩ με συνολικά κονδύλια ύψους € 460 εκ.
- Νομοθετική διάταξη της 28.03.2023 με την οποία οι ενεργοβόρες επιχειρήσεις Μέσης και Χαμηλής Τάσης απαλλάχθηκαν από την υποχρέωση καταβολής χρεώσεων ΥΚΩ για διάστημα πέντε μηνών (01.11.2021 – 31.03.2022), προκειμένου να στηριχθούν κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, η οποία εκτιμάται ότι επέφερε συνολική απομείωση των εισροών του ΕΛΥΚΩ κατά € 65 εκ.».
«Ως εκ τούτου παρακαλούμε για τις ενέργειές σας, οι οποίες κρίνονται απολύτως επιβεβλημένες, προκειμένου να διασφαλιστούν η βιωσιμότητα του Ειδικού Λογαριασμού και η εύρυθμη λειτουργία του σχήματος παροχής των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, με την εκ νέου ενεργοποίηση της δυνατότητας ενίσχυσης του ΕΛΥΚΩ από τον κρατικό προϋπολογισμό, κατόπιν οικείας απόφασης του Υπουργού Οικονομικών.
Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε αυτονόητο ότι, για όσο διάστημα οι προμηθευτές αντιμετωπίζουν τις δυσμενείς συνέπειες του ελλειμματικού ΕΛΥΚΩ, θα πρέπει να αποζημιώνονται έναντι του χρηματοοικονομικού κόστους που αναλαμβάνουν και για τον σκοπό αυτό αιτούμεθα να αναληφθούν οι κατάλληλες πρωτοβουλίες, είτε δια μέσω συναφούς κανονιστικής πρόβλεψης της αρμόδιας Ρυθμιστικής Αρχής, είτε μέσω αντίστοιχης νομοθετικής ρύθμισης του Υπουργείου σας», καταλήγει η επιστολή.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
