Οι προοπτικές και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος του ελληνικού εμπορίου βρέθηκαν στο επίκεντρο της ενότητας «Το Ελληνικό Εμπόριο: Ματιά στο Μέλλον», στο πλαίσιο της επετειακής εκδήλωσης της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη.
Η εκδήλωση τιμήθηκε με την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα, με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών από την καθιέρωση της Ημέρας Ελληνικού Εμπορίου.
Ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ και καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, επισήμανε ότι το εμπόριο αποτελεί διαχρονικά θεμέλιο για την ελληνική οικονομία, στηρίζοντας την απασχόληση, τα εισοδήματα και τη διασύνδεση της χώρας με τις διεθνείς αγορές.
Όπως ανέφερε, «δεν μπορώ να σκεφτώ δυναμική οικονομία που να μην είναι εμπορικά συνδεδεμένη». Παράλληλα, προειδοποίησε ότι το μέλλον του κλάδου προϋποθέτει τολμηρές αλλαγές και τη χάραξη νέας στρατηγικής.
Ο κ. Βέττας υπογράμμισε ότι η Ελλάδα δεν μπορεί πλέον να στηρίζεται αποκλειστικά στην κατανάλωση, αλλά χρειάζεται να δώσει έμφαση στις επενδύσεις, στην αποταμίευση και στην αξιοποίηση της τεχνολογίας.
Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «το 2028 η ελληνική οικονομία δεν πρέπει να θυμίζει το 2008», δίνοντας προτεραιότητα στην αύξηση της παραγωγικότητας και την ενίσχυση της εξωστρέφειας.
Παρά τη βελτίωση της οικονομίας μετά την κρίση, ο ίδιος τόνισε ότι η Ελλάδα παραμένει «κλειστή» σε σχέση με τις διεθνείς αγορές και ανέδειξε τον κίνδυνο του «μικρού ελέφαντα στο δωμάτιο», δηλαδή του ανταγωνισμού μεταξύ τομέων της οικονομίας, που εάν δεν αντιμετωπιστεί με όρους παραγωγικότητας και εξωστρέφειας, ενδέχεται να περιορίσει τους αναπτυξιακούς ρυθμούς.
Ωστόσο, δήλωσε αισιόδοξος για τις προοπτικές της χώρας, εφόσον ο κλάδος του εμπορίου αξιοποιήσει την τεχνολογία και στραφεί σε ένα πιο δυναμικό και ανοιχτό μοντέλο.
Ο Κωνσταντίνος Γεράρδος, πρόεδρος του ΣΕΛΠΕ, αναφέρθηκε στον ριζικό μετασχηματισμό που επιφέρει η τεχνητή νοημοσύνη στο λιανικό εμπόριο, επισημαίνοντας ότι μεταβάλλει κάθε στάδιο της εμπορικής διαδικασίας και διαμορφώνει νέες συνήθειες στους καταναλωτές.
Όπως τόνισε, οι Έλληνες έμποροι έχουν επιδείξει ανθεκτικότητα σε αλλεπάλληλες κρίσεις, ωστόσο καλούνται να ανταποκριθούν σε «εκκωφαντικές αλλαγές».
Έμφαση έδωσε στον αυξημένο ανταγωνισμό από τις ασιατικές ηλεκτρονικές πλατφόρμες, όπως η Temu και η SHEIN, οι οποίες αποστέλλουν καθημερινά περίπου 80.000 πακέτα στην Ελλάδα, καταλαμβάνοντας σχεδόν το 20% του ελληνικού ηλεκτρονικού εμπορίου.
Ο κ. Γεράρδος σημείωσε ότι οι όροι ανταγωνισμού είναι βαθιά άνισοι, καθώς οι συγκεκριμένες εταιρείες δεν υπόκεινται στους ίδιους κανόνες δασμών, δεοντολογίας και πιστοποίησης με τους Έλληνες εμπόρους.
Τόνισε, επίσης, ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει πλέον καθιερωθεί ως βασικό κανάλι, με τις επιχειρήσεις να λειτουργούν πολυκαναλικά, τόσο με φυσική παρουσία όσο και μέσω διαδικτύου.
Ο Αριστοτέλης Παντελιάδης, Πρόεδρος της ΕΣΕ, εστίασε στις τάσεις της κατανάλωσης και στις προκλήσεις του κλάδου των σούπερ μάρκετ. Παρά την άνοδο του πληθωρισμού και των τιμών, δεν παρατηρείται μείωση της κατανάλωσης.
Ωστόσο, εξέφρασε ανησυχία για τη μεταβολή της συμπεριφοράς των 35 εκατομμυρίων τουριστών που επισκέπτονται την Ελλάδα, καθώς δαπανούν λιγότερα, ειδικά όσοι διαμένουν σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα έσοδα να μην διαχέονται επαρκώς στις τοπικές κοινωνίες, δημιουργώντας ανισορροπίες.
Αναφέρθηκε επίσης στη χαμηλή διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου στα σούπερ μάρκετ, το οποίο παραμένει περιορισμένο, καθώς οι καταναλωτές εξακολουθούν να προτιμούν το φυσικό κατάστημα.
Παράλληλα, ανέδειξε το πρόβλημα της χαμηλής κερδοφορίας του κλάδου: στην Ελλάδα τα περιθώρια κέρδους διαμορφώνονται στο 1,4% επί του τζίρου, ενώ στην Ευρώπη θεωρείται επιτυχία μια επίδοση 3% έως 4%. Αυτή η κατάσταση, σύμφωνα με τον κ. Παντελιάδη, απειλεί τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων του κλάδου.
Η Joanna Zawistowska, Διευθύντρια Πολιτικής Λιανικού Εμπορίου στη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρουσίασε τις στρατηγικές προτεραιότητες για τον τομέα.
Υπογράμμισε ότι το λιανεμπόριο αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας και αποτελεί βασική προτεραιότητα για την Επιτροπή, με στόχο τη βελτίωση της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς που, όπως τόνισε, παραμένει ατελής.
Η κ. Zawistowska αναφέρθηκε στις κατευθυντήριες γραμμές για αναλογικότητα των ρυθμίσεων και στα εργαλεία που στοχεύουν στον περιορισμό των εδαφικών περιορισμών στον εφοδιασμό, οι οποίοι οδηγούν σε υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές.
Επεσήμανε επίσης την ανάγκη αντιμετώπισης του αθέμιτου ανταγωνισμού από τρίτες χώρες μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου, που συχνά παρακάμπτει θεσμοθετημένους κανόνες δεοντολογίας και ασφάλειας, και γνωστοποίησε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζει νέα μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα μικρά καταστήματα, ανακοινώνοντας την καθιέρωση θεσμού βράβευσης για το τοπικό λιανεμπόριο, με ανοιχτές αιτήσεις έως τις 9 Οκτωβρίου.
Επίσημος χορηγός της εκδήλωσης ήταν η Τράπεζα Πειραιώς.