Η πολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί στη Γαλλία μετά τις ευρωεκλογές του 2024 συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά το κλίμα στις αγορές και να ενισχύει την οικονομική κρίση στη χώρα.
Η ανάθεση της εντολής σχηματισμού κυβέρνησης από τον Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στον Σεμπαστιάν Λεκορνί, μετά την αποτυχία του Φρανσουά Μπαϊρού να συγκεντρώσει κοινοβουλευτική στήριξη, εκτιμάται πως δύσκολα θα ανατρέψει το αδιέξοδο. Ενδεικτικό είναι ότι το spread των γαλλικών ομολόγων παραμένει σε επίμονα υψηλά επίπεδα, αντανακλώντας τις ανησυχίες των επενδυτών.
Η απόφαση του Γάλλου Προέδρου για πρόωρες βουλευτικές εκλογές, ως απάντηση στην ενίσχυση του ακροδεξιού κόμματος της Μαρίν Λεπέν, έχει εγκλωβίσει τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης σε παρατεταμένη πολιτικοοικονομική στασιμότητα.
Η τριχοτόμηση του κοινοβουλίου δυσχεραίνει τον σχηματισμό βιώσιμης κυβέρνησης, με τις τελευταίες προσπάθειες – τόσο από τον Μισέλ Μπαρνιέ πέρυσι, όσο και από τον Μπαϊρού φέτος – να αποτυγχάνουν εξαιτίας της απουσίας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Κοινό σημείο και των δύο ήταν η αδυναμία προώθησης των αναγκαίων μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής.
Ο Μπαϊρού πρότεινε εξοικονόμηση 44 δισ. ευρώ με περιορισμό δαπανών και αυξήσεις φόρων, με στόχο να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 4,6% του ΑΕΠ το 2026, από 5,8% το 2024 και 5,4% φέτος. Παρ’ όλα αυτά, η Eurostat καταγράφει το γαλλικό έλλειμμα ως το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, σχεδόν διπλάσιο από το επιτρεπτό όριο του 3%. Για το 2024, το Βέλγιο ακολουθεί στη δεύτερη θέση με έλλειμμα 4,5%.
Δημόσιο Χρέος: Συνεχίζεται η ανοδική πορεία
Παρά τις δυσκολίες προώθησης μέτρων λιτότητας, το δημόσιο χρέος της Γαλλίας σημείωσε νέα αύξηση, φθάνοντας το 113% του ΑΕΠ το 2023 από 109,8% το 2022, με προοπτική περαιτέρω επιδείνωσης ως το 2027 – σύμφωνα με εκτιμήσεις του οίκου Fitch, ο οποίος υποβάθμισε πρόσφατα το γαλλικό αξιόχρεο σε Α+.
Την ίδια στιγμή, η αύξηση του κόστους δανεισμού λόγω πολιτικού κινδύνου επιτείνει τις πιέσεις. Η απόδοση των 10ετών ομολόγων διαμορφώνεται κοντά στο 3,5%, τιμή ιδιαίτερα υψηλή για χώρα του ευρωπαϊκού πυρήνα.
Στο πρόσφατο παρελθόν οι αποδόσεις των γαλλικών ομολόγων κινούνταν ελαφρώς πάνω από τις γερμανικές. Τα τελευταία δύο χρόνια, όμως, και μετά τις πολιτικές αναταράξεις, ξεπέρασαν τα επίπεδα της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, αγγίζοντας πλέον αυτά των ιταλικών. Ενδεικτικά, την Παρασκευή, τα 10ετή γαλλικά ομόλογα διαπραγματεύονταν με απόδοση 3,44%, έναντι 3,30% για την Ελλάδα, 3,45% για την Ιταλία, 3,22% για την Ισπανία και 3,06% για την Πορτογαλία.
Ανησυχία από οίκους αξιολόγησης
Η δημοσιονομική δυσπραγία και το παρατεινόμενο πολιτικό αδιέξοδο έχουν οδηγήσει σε διαδοχικές αρνητικές αξιολογήσεις από τους τρεις μεγάλους αμερικανικούς οίκους. Ο Fitch υποβάθμισε το γαλλικό αξιόχρεο σε Α+, ενώ ο S&P μετέδωσε αρνητικές προοπτικές για το ΑΑ- τον Φεβρουάριο, επισημαίνοντας την ανάγκη για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων, στόχο που η Γαλλία δεν έχει πετύχει από το 2001.
Αντίστοιχα, ο Moody's προχώρησε σε υποβάθμιση της γαλλικής οικονομίας σε Aa3 τον περασμένο Δεκέμβριο, επικαλούμενος τη σημαντική εξασθένηση της δημοσιονομικής θέσης στο μέλλον, ως αποτέλεσμα του πολιτικού κατακερματισμού και της εντεινόμενης πόλωσης.
Οι πολιτικές αυτές ισορροπίες εμποδίζουν την υιοθέτηση ουσιαστικών μέτρων προσαρμογής, γεγονός που επιβεβαιώνουν και οι τρεις οίκοι αξιολόγησης στις πρόσφατες εκθέσεις τους.