Παρά το «άλμα» κατά 17,5% στη μέση τιμή της χονδρικής ενέργειας τον Ιούλιο στα 102,20 ευρώ/MWh από τα 86,92 ευρώ/MWh τον Ιούνιο, που φούντωνε τα σενάρια για την επανάληψη μίας μίνι ενεργειακής κρίσης αντίστοιχης με εκείνη του περυσινού καλοκαιριού, οι αυξήσεις αυτές δε φαίνεται να πέρασαν τελικά στα τιμολόγια ρεύματος του Αυγούστου, όπου οι πάροχοι όχι μόνο απορρόφησαν τις αυξήσεις, αλλά προχώρησαν και σε μειώσεις.
Ενδεικτικά, η ΔΕΗ προχώρησε σε μειώσεις 2,87% στο «πράσινο» οικιακό τιμολόγιο, το οποίο διαμορφώνεται στα 0,15153 ευρώ/kWh από τα 0,156 ευρώ/kWh τον Ιούλιο, ενώ στις ζώνες χαμηλής χρέωσης, η τιμή του πράσινου τιμολογίου διαμορφώνεται σε 0,12786 ευρώ/kWh. Αντίστοιχα, η τιμή του κίτρινου κυμαινόμενου τιμολογίου myHome4all μειώνεται στα 0,13898 ευρώ/kWh, με τη ΔΕΗ να εφαρμόζει έκπτωση 22% στη βασική τιμή.
Από την πλευρά της η Protergia προσφέρει το πράσινο οικιακό τιμολόγιο Value Special στα 0,179 ευρώ/kWh με έκπτωση συνέπειας, το Value Secure 12M -το μπλε τιμολόγιο - για ακόμα ένα μήνα στα 0,099 ευρώ/kWh με έκπτωση συνέπειας, το κυμαινόμενο «κίτρινο» τιμολόγιο Value Swift On Time Deal στην ίδια τιμή εδώ και ένα χρόνο στα 0,09093 ευρώ/kWh.
Υπενθυμίζεται ότι οι τιμές του ρεύματος τον Ιούλιο είχαν κυμανθεί από 14,2 έως 20,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα, με αυξήσεις έως 15%, με τη μέση τιμή να διαμορφώνεται στα 18 λεπτά.
Το παράδοξο που σημειώθηκε σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι ενώ η μέση τιμή χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας τον Ιούνιο μειώθηκε κατά περίπου 16% σε σχέση με τον Μάιο, η λιανική τιμή ρεύματος αυξήθηκε αντί να μειωθεί.
Για τον Ιούνιο οι χρεώσεις κινήθηκαν από 12,53λεπτά/kWh έως 18,91λεπτά/kWh με την μέση τιμή του μήνα να διαμορφώνεται στα 16,4 λεπτά.
«Άλμα» για την τιμή χονδρικής τον Ιούλιο
Στα ύψη έφθασε η μέση τιμή της χονδρικής ενέργειας τον Ιούλιο εν μέσω καύσωνα και αυξημένης ζήτησης. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκε στα 102,20 ευρώ/MWh, σημειώνοντας «άλμα» 17,58% σε σχέση με τον Ιούνιο, που ήταν στα 86,92 ευρώ/MWh.
Μάλιστα, την Παρασκευή 25 Ιουλίου η μέση ρεύματος διαμορφώθηκε στα 142,59 ευρώ/MWh, αγγίζοντας ακόμη και τα 410,59 ευρώ/MWh στις 21:00 το βράδυ της ίδιας ημέρας – ενδεικτικό των τεράστιων ενδοημερήσιων διακυμάνσεων, γεγονός που πυροδότησε φόβους για μετακύλιση του κόστους στη λιανική.
Υπενθυμίζεται ότι η μέση τιμή στη χονδρεμπορική αγορά είχε υποχωρήσει τον Μάιο στα 81,94 ευρώ/MWh, από 89,05 ευρώ/MWh τον Απρίλιο και 105,91 ευρώ/MWh τον Μάρτιο.
Σήμερα, η μέση τιμή ρεύματος διαμορφώνεται αρκετά χαμηλά στα 69,97 ευρώ /MWh μειωμένη κατά 24,23% σε σχέση με χθες με τη μέση τιμή για το μήνα Αύγουστο να διαμορφώνεται μέχρι στιγμής στα 92,34 ευρώ/MWh.
Γιατί δεν πέρασαν οι αυξήσεις της χονδρικής στη λιανική
Μπορεί η αγορά να προέβλεπε «καυτό» καλοκαίρι στις τιμές του ρεύματος, ωστόσο η πραγματικότητα φαίνεται πως διέψευσε τις προβλέψεις, τουλάχιστον προς το παρόν.
Μπορεί τα προθεσμιακά συμβόλαια για τον Ιούλιο να «έβλεπαν» την τιμή της μεγαβατώρας στα 114,5 ευρώ και να προοιωνίζονταν ένα νέο κύκλο ενεργειακής πίεσης, ωστόσο, η μέση χονδρική τιμή τελικά διαμορφώθηκε στα 102,2 ευρώ/ΜWh, σημαντικά χαμηλότερα από τις εκτιμήσεις.
Έτσι, παρά την ανοδική πορεία του κόστους χονδρικής στην ηλεκτρική ενέργεια, οι τιμές στη λιανική δεν ακολούθησαν στον ίδιο βαθμό. Πώς εξηγείται, λοιπόν, αυτή η αναντιστοιχία;
Καταρχάς, το ελληνικό μοντέλο τιμολόγησης στη λιανική βασίζεται σε στατική πρόβλεψη. Οι πάροχοι ανακοινώνουν τις τιμές του επόμενου μήνα περίπου 10 ημέρες πριν την έναρξή του, με βάση τις εκτιμήσεις και τα δεδομένα της χονδρικής εκείνης της περιόδου. Αυτό σημαίνει ότι αν οι τιμές χονδρικής υποχωρήσουν στη συνέχεια –όπως έγινε τον Ιούλιο– το όφελος αυτό δεν μεταφέρεται στους καταναλωτές άμεσα, αλλά με καθυστέρηση ή και καθόλου.
Ακόμη, αν και τυπικά υπάρχει ελεύθερη αγορά στη λιανική ενέργεια, στην πράξη οι διαφορές μεταξύ των παρόχων είναι μικρές. Οι τιμές παραμένουν παραλληλισμένες, με τη ΔΕΗ να δίνει τον τόνο και τους υπόλοιπους να ακολουθούν, σπανίως ξεφεύγοντας πάνω από 0,5 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.
Επιπλέον, η απουσία δυναμικής τιμολόγησης - όπως ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες - περιορίζει τις επιλογές των καταναλωτών να επωφεληθούν από χαμηλές τιμές χονδρικής σε πραγματικό χρόνο.
Ένα ακόμα στοιχείο του παζλ είναι η στρατηγική αντιστάθμισης ζημιών. Όταν η χονδρική τιμή ανεβαίνει απότομα και οι πάροχοι δεν προλαβαίνουν να μετακυλίσουν την αύξηση, απορροφούν τη ζημιά. Στη συνέχεια, ενδέχεται να ενσωματώσουν αυξήσεις στους επόμενους μήνες για να εξισορροπήσουν τις απώλειες - ακόμα και αν η αγορά έχει ήδη αρχίσει να αποκλιμακώνεται.
Πάντως, θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψιν μας ότι στη λιανική τιμή περιλαμβάνονται και άλλα κόστη πέρα από το απλό κόστος της κιλοβατώρας, όπως τα κόστη εξισορρόπησης, μεταφοράς, τέλη, ρήτρα εκπομπών CO₂ κλπ.
Στροφή στα «μπλε»
Εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές φαίνεται ότι ψάχνουν παρηγοριά στα σταθερά (μπλε) τιμολόγια σε μία προσπάθεια να αποφύγουν τις δυσάρεστες εκπλήξεις.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΡΑΑΕΥ, ενώ το 2024 έκλεισε με 800.265 μπλε συμβόλαια, τώρα έχουν φθάσει ήδη τα 1,3 εκατ. με εκτιμήσεις ότι θα ξεπεράσουν το 1,5 μέχρι το τέλος του έτους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα «μπλε» ξεκινούν από μόλις 9 λεπτά του ευρώ και είναι φθηνότερα από τα «πράσινα» κατά 10-20%.
Έρχεται το «γαλάζιο» τιμολόγιο με σταθερή μηνιαία χρέωση
Ένα νέο ενεργειακό «πακέτο» που αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού σχεδιάζει το ΥΠΕΝ, μέσα από την εισαγωγή μιας νέας κατηγορίας τιμολογίων, γνωστής προς το παρόν ως «γαλάζιο» τιμολόγιο.
Σε αντίθεση με τα γνωστά «μπλε» σταθερά τιμολόγια που προβλέπουν σταθερή τιμή ανά κιλοβατώρα, το γαλάζιο τιμολόγιο δεν θα «κλειδώνει» τιμή ρεύματος, αλλά θα προσφέρει σταθερό μηνιαίο ποσό χρέωσης, ανεξαρτήτως της τελικής τιμής ενέργειας. Η καινοτομία, όμως, έγκειται στο γεγονός ότι θα συνοδεύεται από ρήτρα πρόωρης αποχώρησης, κάτι που μέχρι τώρα επιτρεπόταν μόνο στα σταθερά τιμολόγια.
Και αυτό γιατί οι προμηθευτές θα έχουν τη δυνατότητα να συνδέσουν το τιμολόγιο με επενδυτικά «πακέτα», όπως η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή εξοπλισμού ενεργειακής εξοικονόμησης στο σπίτι του καταναλωτή. Πέρα από τη μείωση του ενεργειακού κόστους, το όφελος για τον καταναλωτή έγκειται στην εύκολη πρόσβαση σε πράσινες επενδύσεις που διαφορετικά θα απαιτούσαν σημαντικό κεφάλαιο.
Πάντως, η συζήτηση για το νέο τιμολόγιο βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο, με τη ΡΑΑΕΥ να εξετάζει ενδεχόμενη δημόσια διαβούλευση το φθινόπωρο.