Σε νέα πτώση διαμορφώθηκε ο Γενικός Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP CRIF-CEO General Index) το δεύτερο τρίμηνο του 2025, καθώς κατέγραψε 142 μονάδες, σύμφωνα με την τριμηνιαία έρευνα της Εταιρείας Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP CRIF.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε το διάστημα 20/06/2025 – 04/07/2025, καλύπτοντας δείγμα 2.540 διευθυντικών στελεχών από τις μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις.
Η νέα πτώση του δείκτη, από τις 146 μονάδες του προηγούμενου τριμήνου, αντανακλά έντονη αβεβαιότητα, και την διαρκή ανησυχία των επικεφαλής επιχειρήσεων σχετικά με τα άλυτα ζητήματα διεθνών οικονομικών σχέσεων και τα συνεχιζόμενα γεωπολιτικά ρίσκα που εξακολουθούν να ασκούν αρνητική επίδραση τόσο στην ελληνική όσο και στην ευρωπαϊκή οικονομία συνολικά.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο δείκτης καταγράφει πτώση για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ενώ αντιθέτως σημειώνεται ενίσχυση στους αντίστοιχους δείκτες των μεγάλων και πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης υποχώρησε στις 142 από τις 145 μονάδες, ενώ ο δείκτης προσδοκιών διαμορφώθηκε επίσης στις 142 μονάδες από 147.
Σε γενικότερο επίπεδο, ο δείκτης για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας μειώθηκε στις 192 μονάδες (από 195). Η αισιοδοξία συγκρατείται, με μόλις 23% των CEOs να δηλώνουν βελτίωση της οικονομικής κατάστασης σε σχέση με ένα έτος πριν, ποσοστό που είναι αυξημένο (27%) μεταξύ των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Οι προσδοκίες δε για το προσεχές 12μηνο παραμένουν περιορισμένες, καθώς ο σχετικός δείκτης κατέγραψε πτώση στις 146 μονάδες (από 161) με μόνο το 13% να αναμένει βελτίωση, ποσοστό που περιορίζεται στο 5% στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις.
Αναλύοντας κατά κλάδο, ο δείκτης τρέχουσας κατάστασης των επιχειρηματικών κλάδων μειώθηκε στις 157 μονάδες έναντι 163. Το 20% των CEOs παρατηρεί καλυτέρευση σε σύγκριση με πέρυσι, ξεπερνώντας το 29% στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και το 32% στις πολύ μεγάλες.
Η πτωτική τάση ενισχύεται στις μελλοντικές προσδοκίες για τον κλάδο, καθώς ο σχετικός δείκτης έπεσε στις 144 μονάδες (από 163), με το 17% να αναμένει βελτίωση (26% το προηγούμενο τρίμηνο).
Σε επίπεδο επιχείρησης, ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης σημείωσε μικρή υποχώρηση στις 115 μονάδες, ενώ οι θετικές εκτιμήσεις είναι αυξημένες στους CEOs των πολύ μεγάλων εταιρειών (59%). Στις προσδοκίες για το μέλλον, το σχετικό ποσοστό ανήλθε σε 41% (62% σε μεγάλες επιχειρήσεις).
Ο δείκτης σημερινών επενδυτικών δαπανών κατέγραψε ενίσχυση στις 133 μονάδες, με αύξηση του ποσοστού όσων αναγνωρίζουν μεγαλύτερες επενδύσεις φέτος (33% έναντι 25% προηγουμένως). Στην κορυφή βρίσκονται οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις με 50%.
Θετική είναι και η εικόνα στις επενδυτικές προσδοκίες, που ανέρχονται στις 148 μονάδες (από 137), ενώ το 36% των CEOs προβλέπουν σημαντικές αυξήσεις την επόμενη περίοδο.
Αντιθέτως, ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης κατέγραψε πτώση στις 111 μονάδες. Το 36% των CEOs διαπιστώνει αύξηση στον αριθμό εργαζομένων, με το ποσοστό να ανέρχεται σε 50% για τους επικεφαλής των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Ωστόσο, οι προσδοκίες για την επόμενη χρονιά είναι υψηλότερες – ο σχετικός δείκτης σκαρφάλωσε στις 149 μονάδες – με το 35% να εκτιμά αύξηση της απασχόλησης (40% στον τομέα της βιομηχανίας).
Ειδική καταγραφή είχαν οι απόψεις των CEOs για τη συνεισφορά των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας: Το 44% θεωρεί ότι είχαν υψηλή συμβολή στην ενίσχυση της απασχόλησης, με εντονότερο θετικό αποτύπωμα (55%) στις εμπορικές επιχειρήσεις, αντίθετα με τη βιομηχανία (7%). Το 43% χαρακτήρισε τη συμβολή τους ως μέτρια και το υπόλοιπο 13% ως χαμηλή.
Σχετικά με την επίδραση των πρακτικών Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Υπευθυνότητας, το 27% των CEOs αναγνωρίζει υψηλό επίπεδο θετικής επίδρασης στους χρηματοοικονομικούς στόχους, ποσοστό που μειώνεται σε 14% στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις.
Το 45% χαρακτηρίζει την επίδραση ως μέτρια, με ιδιαίτερα αυξημένη αποδοχή (54%) στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Το 28% τελικά κρίνει μικρή την επίδραση, 47% στην περίπτωση των βιομηχανικών επιχειρήσεων.
Όπως δήλωσε ο σύμβουλος διοίκησης της ΕΑΣΕ, Βασίλης Ραμπάτ: «Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στο 2ο τρίμηνο του 2025 σημείωσε νέα πτώση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Η πτωτική πορεία του δείκτη εκφράζει την συνεχιζόμενη αβεβαιότητα των CEOs για τις διεθνείς οικονομικές και γεωπολιτικές εντάσεις που ενδέχεται να επηρεάσουν δυσμενώς την Ελληνική οικονομία.
Παράλληλα η μεγάλη πλειοψηφία των CEOs εκφράζουν την άποψη ότι οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας συνέβαλλαν στην άνοδο της απασχόλησης με μέτρια ως υψηλή επίδραση.
Επιπλέον ένας στους τρείς CEOs δηλώνει ότι οι πρακτικές Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Υπευθυνότητας επιδρούν θετικά και σε υψηλό βαθμό στην επιτυχία των χρηματοοικονομικών στόχων που θέτουν οι επιχειρήσεις».