Τον σχεδιασμό για μαζικές συγχωνεύσεις εταιρειών ύδρευσης σε όλη τη χώρα, προκειμένου να γίνεται ορθολογικά η διαχείριση των υδάτινων πόρων, εξέτασε η κυβέρνηση σε ειδική σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό.
«Υπάρχει κατακερματισμός στη διαχείριση των υδάτων, με έλλειψη συντονισμού και κεντρικού ελέγχου και εποπτείας, καθώς δραστηριοποιούνται 739 πάροχοι», αναφέρει κυβερνητικό έγγραφο που συνοψίζει τη συζήτηση στη σημερινή σύσκεψη.
Νωρίτερα, κυβερνητική πηγή είχε αναφέρει στο Bloomberg ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να συγχωνεύσει εκατοντάδες μικρές εταιρείες ύδρευσης, καθώς η επιδεινούμενη ξηρασία έχει φέρει τα φράγματα που τροφοδοτούν την Αθήνα στη χαμηλότερη στάθμη των τελευταίων τριών δεκαετιών.
Ειδικότερα, περισσότερες από 700 εταιρείες ύδρευσης, οι περισσότερες εκ των οποίων ελέγχονται από δήμους, θα συγχωνευθούν σε τρεις. Οι υπάρχουσες εταιρείες που καλύπτουν την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη – η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ – θα επεκτείνουν την κάλυψή τους, ενώ μια τρίτη εταιρεία θα αναλάβει την ευθύνη για την υπόλοιπη χώρα.
Η κυβέρνηση θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο για τη χρηματοδότηση φραγμάτων, μονάδων αφαλάτωσης και άλλων επενδύσεων. Η Αττική και η Κρήτη θα χαρακτηριστούν περιοχές με «έλλειψη νερού», ώστε να επιταχυνθούν τα νέα έργα.
Σημειώνεται ότι ο σχεδιασμός για συγχωνεύσεις, με βασικούς πυλώνες τις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ έχει προκαλέσει σήμερα θετική αντίδραση στο χρηματιστήριο, με τις μετοχές των δύο εταιρειών ύδρευσης να κερδίζουν περίπου 12%.
Κρίση λειψυδρίας και κατακερματισμός στη διαχείριση
Σύμφωνα με όσα συζητήθηκαν στην ειδική σύσκεψη, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια διαφαινόμενη κρίση λειψυδρίας, η οποία απαιτεί άμεση και ολιστική αντιμετώπιση.
Η κυβέρνηση έχει ήδη προβεί σε σειρά ενεργειών για τη διαχείριση των υδάτων από το 2019, με έργα ύδρευσης και άρδευσης σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, χρηματοδοτούμενα από πηγές όπως το ΕΣΠΑ, το ΤΑΑ και το ΠΔΕ. Συνολικά, 158 έργα ύδρευσης και 120 έργα άρδευσης έχουν υλοποιηθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη. Επιπλέον, 1.090 έργα ύδρευσης και 237 έργα άρδευσης βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ωστόσο, ο σχεδιασμός για τα ύδατα αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα. Υπάρχει κατακερματισμός στη διαχείριση των υδάτων, με έλλειψη συντονισμού και κεντρικού ελέγχου και εποπτείας, καθώς δραστηριοποιούνται 739 πάροχοι, όπως ΔΕΥΑ, ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ.
Πολλοί περιφερειακοί και τοπικοί πάροχοι παρουσιάζουν προβληματική εικόνα και ζημιογόνα δραστηριότητα. Επιπλέον, καταγράφονται σημαντικές απώλειες στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής νερού, που φτάνουν το 40% στην ύδρευση και το 60% στην άρδευση, ενώ η διαχείριση των λυμάτων είναι ελλειμματική.
Η αλόγιστη χρήση του αρδευτικού νερού και οι παράνομες γεωτρήσεις επιδεινώνουν την κατάσταση. Τέλος, η χαμηλή εισπραξιμότητα και η υποανάκτηση του κόστους επενδύσεων οδηγούν σε καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση ή την παραλαβή έργων.
Οι βασικοί άξονες του σχεδίου για τα ύδατα
Αντιμετωπίζοντας αυτά τα προβλήματα, η κυβέρνηση έχει θέσει πέντε βασικούς άξονες για το σχέδιο διαχείρισης των υδάτων:
- Το νερό ως δημόσιο αγαθό: Το νερό παραμένει και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, όπως προβλέπεται στο Σύνταγμα και τη νομολογία του ΣτΕ. Η κυβέρνηση δηλώνει αμετακίνητη σε αυτή τη θέση.
- Βιώσιμες εταιρίες ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης: Στόχος είναι η δημιουργία βιώσιμων εταιριών με αποδεκτό κόστος για όλες τις χρήσεις.
- Ολιστικός σχεδιασμός και κεντρική διαχείριση: Απαιτείται ολιστικός σχεδιασμός και κεντρική διαχείριση όλων των αναγκαίων έργων, μικρών και μεγάλων.
- Κατεπείγουσες πρωτοβουλίες και ενημέρωση πολιτών: Θα ληφθούν κατεπείγουσες πρωτοβουλίες τους επόμενους έξι μήνες, συνοδευόμενες από εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών.
- Νέες τεχνολογίες και συμπληρωματικοί τρόποι παραγωγής νερού: Επιδιώκεται η εφαρμογή νέων τεχνολογιών και συμπληρωματικών τρόπων παραγωγής νερού, όπως η αφαλάτωση, η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση.
Το επείγον της κατάστασης
Η αναγκαιότητα αυτών των μέτρων υπογραμμίζεται, σύμφωνα με την κυβέρνηση, από την επιδεινούμενη κατάσταση της λειψυδρίας στην Ελλάδα. Η χώρα κατατάσσεται στην 19η θέση παγκοσμίως σε κίνδυνο λειψυδρίας και βρίσκεται στη βαθμίδα εξαιρετικά υψηλού ρίσκου.
Η Ελλάδα, όπως και οι υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, αναμένεται να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα με το νερό στο μέλλον. Ακόμη και σε ένα αισιόδοξο σενάριο, οι προβλέψεις για το 2030 και το 2050 δείχνουν ότι ολόκληρη η επικράτεια θα βρίσκεται σε υψηλό ή εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο για ζητήματα σχετικά με το νερό.
Οι κύριες αιτίες αυτής της κατάστασης είναι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας και η μείωση των βροχοπτώσεων. Σύμφωνα με μελέτη της διαΝΕΟσις, στο μέσο σενάριο, εκτιμάται μεσοσταθμική μείωση των ετήσιων βροχοπτώσεων κατά 10-20%. Οι βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις μειώνονται σταδιακά, ειδικά στην Κρήτη, τις Κυκλάδες και τη Στερεά Ελλάδα, ενώ η θερμοκρασία ανεβαίνει, οδηγώντας σε αύξηση της κατανάλωσης νερού.
Τα απολήψιμα αποθέματα που υδροδοτούν την Αττική παρουσιάζουν ανησυχητική μείωση. Στις 17 Ιουλίου 2025, τα αποθέματα ανέρχονταν σε 531.476 εκ. κ.μ., έναντι 771.995 εκ. κ.μ. το 2024 και 1.031,205 εκ. κ.μ. το 2023. Οι ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών εργοστασίων της ΔΕΗ βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, παρά τις αυξημένες βροχοπτώσεις των τελευταίων μηνών.
Αυτή η κατάσταση είναι ανησυχητική όχι μόνο για τα αποθέματα ύδατος, αλλά και για την ηλεκτροπαραγωγή από υδροηλεκτρικά, καθώς η μικρότερη συμμετοχή τους στο ενεργειακό μείγμα αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους ενέργειας.
Χωρίς την υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής, το ισοζύγιο υδάτων εκτιμάται ότι θα βαίνει ολοένα και πιο ελλειμματικό, λόγω της επίπτωσης της λειψυδρίας στα υδατικά αποθέματα της χώρας. Προβλέπεται ένα εκτιμώμενο έλλειμμα στο ισοζύγιο υδάτων που θα φτάσει το -45% έως το 2037, ξεκινώντας από -20% το 2026.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
